Ouddorpse reddingsbrigade: Van pleister plakken tot reanimatie
OUDDORP - De zon laat haar stralen schijnen over het mooie Ouddorpse strand. Onder de strakblauwe lucht met hier en daar een schapenwolkje spelen een paar kinderen met een bal, terwijl moeder onder de parasol een boek zit te lezen. Het lijkt het toppunt van ontspannenheid. Maar vanuit de post van de reddingsbrigade wordt alles op het strand nauwlettend in de gaten gehouden.
Tekst en foto: Erwin Guijt
Meteen bij aankomst is er al actie. Een meisje heeft haar voet opengehaald en ligt snikkend op de tafel. Is dit een gevalletje huisartsenpost of niet? Postcommandant Rick van Buuren (26) bekijkt de wond met een kennersblik. Het meisje hoeft uiteindelijk niet naar de dokter. Dankbaar schudt haar vader de handen van de medewerkers van de reddingspost. Het voorval tekent het werk van de reddingsbrigade: altijd klaar om mensen te helpen en een oogje in het zeil houden.
Terreinwagens
"Het verschil tussen ons als reddingsbrigade en de KNRM is dat zij beschikken over veel groter materiaal. We werken overigens wel veel samen, zeker bij de wat grotere operaties op zee. Wij als Ouddorpse reddingsbrigade werken vanuit twee reddingsposten, deze zijn bij 't Flaauwe Werk en bij de Brouwersdam. Qua materiaal hebben wij de beschikking over drie terreinwagens, twee waterscooters, 1 ribcraft (reddingsboot) en nog een kleinere versie daarvan. Hiermee moeten we twee gebieden bewaken, te herkennen aan de roodgele vlaggen.'' (zie kader)
Het gesprek wordt onderbroken door een krakende portofoon. Na wat heen-en-weer-gepraat schuift Rick weer aan. "Waar was ik ook alweer gebleven?'' Het lukt hem om snel te schakelen. "Oh ja, ons werkgebied. In totaal hebben we ongeveer 2,5 kilometer strand dat we actief bewaken. Natuurlijk komen we ook wel op de rest van het in totaal 17 kilometer lange strand wat ons eiland rijk is, maar we focussen ons op die twee gebieden. Per post staat er altijd vier man ingeroosterd. Dat is één postcommandant, en dan nog de schippers en chauffeurs.''
Klaargestoomd
Om als lifeguard te mogen werken bij de reddingsbrigade, moet er eerst een opleiding gevolgd worden, gegeven door instructeurs van de brigade. Naast de reguliere opleiding, die verspreid is over meerdere avonden, is er ook een spoedcursus die gevolgd kan worden. Dan wordt je in één week klaargestoomd voor het echte werk, nog voor de aanvang van het hoogseizoen. "Deze weekopleiding'', zo haast Van Buuren zich te zeggen, "is wel behoorlijk intensief. 's Ochtends krijg je theorie, 's middags krijg je praktijk en lig je een paar uur in het water om te oefenen. Ook vaar- en rijopleiding hoort erbij. "Bij dat laatste leer je bijvoorbeeld over welk zand je niet kunt rijden en waar je wel al dan niet door het water kan.'' Al met al vindt hij de training prima haalbaar. "Je wordt goed begeleid en je leert handige technieken die het werk vergemakkelijken.''
Naast postcommandant is Rick ook bestuurslid operationele zaken bij de reddingsbrigade. Hij kan merken dat het aantal lifeguards terugloopt. "Het werk vraagt nu wat meer van mensen. Waar je vroeger klaar was als je je diploma op zak had, moet je nu om de zoveel tijd laten zien dat je het nog steeds kunt of een nieuw certificaat halen.'' Deze certificaten en diploma's zijn dan weer wel internationaal geldig. Om zo'n papiertje te halen moeten er verschillende onderdelen gedaan worden. Een voorbeeld daarvan is een fysieke training. Hierbij moet je eerst een stuk rennen, dan een deel zwemmen en dan weer terugrennen, en dat allemaal binnen een bepaalde tijd. "Dat vraagt fysiek wel wat. In het eerste kennismakingsgesprek wordt daar ook wel aandacht aan besteedt.'' In dat gesprek wordt er gekeken of het klikt en of de mensen van de reddingsbrigade besluiten verder met iemand in zee te gaan. Letterlijk en figuurlijk.
Zelf is Rick tien jaar geleden begonnen bij de reddingsbrigade, toen hij vijftien was. Met een glimlach: "Ik vond het erg leuk om te zwemmen. Dus heb ik toen gekozen voor een zomerbaantje bij de strandwacht in Noord-Holland, waar ik vandaan kom. Persoonlijk denk ik dat de Ouddorpse brigade haar zaakjes goed op orde heeft qua onderkomen en faciliteiten, dus nadat hier ben gekomen ben ik niet meer weggegaan. Hoewel het merendeel van de reddingsbrigade hier uit andere delen van het land komt, vormen we toch een hecht en gezellig team. Straks, als de boel is afgesloten, gaan we nog even informeel met elkaar barbecueën op het strand. Een stukje teambuilding hoort er ook bij.''
Zandbanken
"De werkzaamheden op de post zijn behoorlijk uiteenlopend. Hier bij 't Flaauwe Werk komen relatief veel vermissingen voor. Gelukkig komt het negen van de tien keer wel goed. Naast vermissingen worden er regelmatig mensen onwel en moet er zo nu en dan iemand gereanimeerd worden. Op de Brouwersdam, waar veel beoefenaars van extreme sporten zijn, zie je regelmatig dat kitesurfers worden meegesleurd door de wind en ergens op het strand weer worden neergegooid. Landelijk rukt de reddingsbrigade zo'n 140 keer uit voor kitesurfers in de problemen, waarvan 88 keer op de Brouwersdam.''
In het werk maakt een lifeguard soms best heftige dingen mee. Eén verhaal in het bijzonder weet hij zich nog goed te herinneren. "We waren met twee man in de boot aan het varen, terwijl de zee behoorlijk onrustig was en er hoge golven waren. Op een gegeven moment zagen we mensen zwaaien en wijzen. Net achter de zandbanken waren twee jochies die op het randje van verdrinken stonden. Ze gingen al een paar keer kopje-onder. Onmiddellijk hebben we de boot op een zandbank gevaren en zijn - tegen de officiële procedures in - overboord gesprongen. We konden nog net beide jongens bij hun arm grijpen, maar dat was echt kantje boord. De vader was zich overigens van geen kwaad bewust. Hij was even naar de wc, of een patatje halen.'' De strandwacht denkt even na. "Mensen onderschatten de zee. Er kan in een korte tijd veel gebeuren. Waren wij niet zo snel bij de jongens gekomen, dan was het klaar geweest.''
Beroepsbrandweer
Tijdens het gesprek glijden zijn ogen regelmatig over het strand richting de zee. "Op het ogenblik is het rustig. Desondanks blijven we alert. De strandwacht is liefst zoveel mogelijk op het strand aanwezig, zij het lopend dan wel rijdend. De afstand tussen de post en het water is - zeker bij eb - behoorlijk groot. Als je dan eerst nog een heel stuk moet rennen als iemand in het water in gevaar is, is de kans groot dat we te laat aankomen.'' Een dag op de post is dus nooit saai. Alle acties van de reddingsbrigade worden geregistreerd in het systeem, dus de cijfers kunnen zo worden teruggehaald. In 2017 werd er 303 keer hulp verleend, waarbij het 6 keer ging om een levensbedreigende situatie. Dit jaar zitten we op vooralsnog op 67 acties, met in totaal 73 betrokken personen'', leest Marco van het scherm.
In het dagelijks leven is hij beroepsbrandweer in Hilversum, in zijn vakanties is hij hier strandwacht. Beide banen brengen de nodige fysieke (en mentale) inspanningen met zich mee. "Je ziet vaak dat het toch een bepaald soort mensen is dat dit werk doet, veelal uit de hoek van de hulpverlening. Maar er loopt hier van alles rond. En hoewel de nood niet nijpend is, zijn we wel actief op zoek naar nieuwe mensen. Je hoeft echt niet bijzonder sterk te zijn, maar ben jij minimaal 15 jaar en beschik je over goede zwemvaardigheid? Kom gerust eens langs of vul het aanmeldformulier op de site in!''
Interesse gekregen om lifeguard te worden? Aanmelden kan via: www.ouddorpsereddingsbrigade.nl/lifeguard-worden/
