Goeree-Overflakkee is Erfgoedlijn Plus
MIDDELHARNIS – Goeree-Overflakkee is als Erfgoedlijn een buitenbeentje. Van een lijn – zoals bij de trekvaarten, de Romeinse limes en de Atlantikwall – is geen sprake. Wel van een gebied. Omdat de objecten zijn verbonden in dat gebied, is Goeree-Overflakkee een Erfgoedlijn Plus of een Erfgoedlandschap. Dat betoogt landschapsarchitect Abe Veenstra.
Door Kees van Rixoort
Veenstra, voorheen adviseur ruimtelijke kwaliteit van de provincie Zuid-Holland, was donderdag 25 januari te gast bij de Erfgoedtafel. Hij liet zijn licht schijnen over de Erfgoedlijn Goeree-Overflakkee, die hij dus liever omschrijft als een Erfgoedlijn Plus. "Dat maakt het rijker en complexer", aldus de landschapsarchitect, die uit de goed bezochte Erfgoedtafel opmaakte dat "het leeft" op Goeree-Overflakkee.
Als provinciaal adviseur adviseerde Abe Veenstra de Erfgoedlijnen om de ambities en de kwaliteit te verhogen. Daar is goed naar geluisterd, ook op Goeree-Overflakkee: "Er is meer focus gekomen op het verhaal van het water en de havenkanalen zijn centraal komen te staan. Er zijn ook mooie projecten gerealiseerd. Het gaat goed met de Erfgoedlijn. Maar het kan altijd beter, en er is altijd ontwikkeling."
Identiteit
Karakteristiek voor Goeree-Overflakkee zijn de dijken, de dorpen en de relatie met het water door middel van de havens, de havenkanalen en de oevers. Die bepalen de identiteit van het eiland, aldus Veenstra.
"Is dan alles prachtig en mooi? Nee, natuurlijk niet. Ook hier heeft ieder dorp zijn bedrijventerrein, zijn er woonwijken zonder de kwaliteiten van de oude kernen en zijn er infrastructuur en recreatieterreinen waarvan je je kunt afvragen of die kwaliteit toevoegen of juist landschap consumeren." Veenstra haalde er ook een andere ontwikkeling bij: energieopwekking. Passen de windmolens wel in het landschap?
Hoe zou het verder moeten met de Erfgoedlijn Goeree-Overflakkee? Volgens Abe Veenstra kan de kwaliteit verder stijgen via twee bewegingen: omhoog en vooruit. Met 'omhoog' bedoelt hij het aanbrengen van meer structuur. "Meer focussen op het landschap als geheel en de structuur tussen de objecten, de opgepoetste pareltjes." De dijken en de waterstructuur – behalve de havenkanalen ook de kreken, het buitenwater en de oevers – kunnen daarbij dienen als aanknopingspunten. Evenals de dorpen en hun relatie tot het omliggende landschap.
'Vooruit' is de tweede beweging die Abe Veenstra adviseert. Daarmee bedoelt hij dat we ook rekening moeten houden met nieuwe ontwikkelingen, zoals de energieopgave en klimaatverandering. Dat er nooit een status quo is en dat je structuurlijnen en een traditie als landaanwinning zou kunnen gebruiken om daarmee om te gaan. Al is er altijd een zekere spanning tussen behoud en ontwikkeling.
Veenstra benadrukte dat samenwerking van groot belang is bij het verder versterken van de Erfgoedlijn Goeree-Overflakkee.