"Bijzonder moedig dat jullie je verhalen verteld hebben"
BATTENOORD - Tijdens de Watersnoodramp van 1953 was 82% van het eiland overstroomd. In de schuur van Camping de Grevelingen is afgelopen vrijdag het boek 'Ooggetuigen van de watersnood 1953' gepresenteerd, de auteur is historicus Willem van der Ham. Er is veel belangstelling voor de presentatie, er zijn 150 nabestaanden en andere geïnteresseerden aanwezig.
Tekst en foto: Erwin Guijt
Voorzitter van dorpsraad Nieuwe-Tonge in Bloei! Anne-Karin Guijt-Holleman bijt de spits af. "Op het eiland leeft de Watersnoodramp nog heel sterk. Honderden mensen hebben hier het leven gelaten. Het is bijzonder om zo bij elkaar te zijn en een boek over onze geschiedenis gepresenteerd te zien. Een bijzonder woord van welkom aan de vele ooggetuigen. Daarnaast is het is belangrijk dat ook de jeugd erbij betrokken wordt. Daarom geven we onder andere gastlessen op scholen.''
Vervolgens komt de auteur zelf aan het woord. Van der Ham: "Na iedere storm is er door de overheid een officieel verslag gemaakt. Zo ook na de storm van '53. Dat verslag is gebaseerd op twee bronnen: luchtfoto's en interviewverslagen. Na een zoektocht door verschillende archieven vond ik ongeveer 200 interviews met ooggetuigen en overlevenden van de ramp. Daar stond enorm veel informatie in. En veel ook niet. In het verslag staat bijvoorbeeld zelfs niet hoeveel slachtoffers er in totaal zijn gevallen.''
Daarna is het de beurt aan Liz van Duin van Rijkswaterstaat. Zij begint met een citaat van toenmalig burgemeester Van Hofwegen. Om te vervolgen: "Dit boek beschrijft gedetailleerd hoe de ramp zich heeft voltrokken. In Nederland zullen we onszelf altijd moeten beschermen tegen het water. Rijkswaterstaat werkt hier iedere dag voor.'' Nadat zij een van de eerste exemplaren van het boek heeft uitgereikt aan een ooggetuige, zingt nabestaande Hans Timmer 'Ode aan m'n moeder': een zelfgeschreven lied ter gedachtenis van zijn moeder, die is overleden tijdens de Ramp. Ook hij krijgt een boek.
Dan is het de beurt aan Commissaris van de Koning Jaap Smit. Hij benadrukt het belang van verhalen. "Voor een buitenstaander blijft de Ramp iets waar je van buitenaf naar kijkt. Door dit boek kan het verhaal van binnenuit worden verteld.'' De Commissaris bedankt de nabestaanden voor hun medewerking aan het boek: "Bijzonder moedig dat jullie jullie verhalen verteld hebben. Zo kunnen de volgende generaties het ook lezen.''
Voor de volgende spreker begint, is er een kort pianospel. Kwetsbaar rollen de tonen zachtjes door het vertrek. Een man pakt teder de hand van zijn vrouw, die verwoed in haar ogen wrijft. Ook elders wordt een traantje weggepinkt. Dan neemt burgemeester Grootenboer het woord. Ook zij begint met te vertellen dat als je de Ramp niet hebt meegemaakt, je nooit helemaal kunt weten hoe het was. Daarom vindt zij het boek een aanwinst: "De verhalen en tranen mogen niet verloren gaan.'' Tijdens jubilea, verjaardagen, etc. hoort de burgemeester veel verhalen over de Ramp. "Sommige daarvan staan mij tot op de dag van vandaag bij.'' Na haar toespraak worden er nog enkele gedichten voorgelezen.
De laatste spreker is schrijver Jan Terlouw. Hij heeft geholpen met de wederopbouw na de Ramp. De herinneringen aan drijvende dode dieren staan hem nog scherp op het netvlies. Over het boek van Van der Ham: "Dit boek gaat over mensen. Hun emoties, verhalen en handelingen mogen niet verloren gaan.'' Tot slot spreekt de auteur zelf nog enkele woorden. Hij bedankt alle mensen die aan het boek hebben meegewerkt en zich in het hart hebben laten kijken. "Zonder jullie was het boek nooit tot stand gekomen. Ik ben jullie dan ook enorm erkentelijk.''
Ooggetuigen van de watersnood 1953, Willem Van der Ham (€ 24.90), Boom uitgevers Amsterdam.