Bijstand-Werkt-Samen start met helpen en verbinden van bijstandsgerechtigden

GOEREE-OVERFLAKKEE – Op 1 maart gaat de 'huiskamer' van Bijstand-Werkt-Samen open. Bijstand-Werkt-Samen krijgt de kans om zich te bewijzen als initiatief om bijstandsgerechtigden op Goeree-Overflakkee met elkaar te verbinden en om elkaar te helpen. De initiatiefnemers zijn twee bijstandsgerechtigden: Gerard Sangers en Wim Witte.

Door Kees van Rixoort

Voor de meeste mensen is de bijstand een drama. Een wereld van ontslag, ziekte, scheiding, faillissement en armoede. In de bijstand kan iedereen terechtkomen. Gerard Sangers en Wim Witte noemen zichzelf ervaringsdeskundigen. "Je komt in een hele vreemde wereld, een wereld waarvan je het bestaan niet wist", zegt Gerard. "Regels, regels, regels, verplichtingen, sancties, procedures, enzovoorts. Wij hadden geen idee waarin we terechtkwamen", zegt Wim. "De maatschappij weet niet hoe het voelt om bijstandsgerechtigde te zijn."

Isolement

Het is moeilijk om rond te komen van 40 tot 50 euro per week. Naast de financiële problemen ontstaat veelal een sociaal isolement. Meedoen met de maatschappij kost immers geld: de voetbalkantine, verjaardagen van familie, het vervoer… "Je zou maar familie hebben in Groningen of Limburg, dat kost een vermogen."

Door hun praktijkervaringen kwamen Sangers en Witte uit op een nieuwe manier van denken. "Niet alleen zeggen hoe het niet moet, maar ook hoe het dan wel zou moeten", zegt Gerard. "Met Wim heb ik een partner gevonden om de gemeente duidelijk te maken hoe het eventueel anders zou kunnen. 'Een brutaal mens heeft de halve wereld', nou dat geldt zeker voor Wim."

"Gelukkig stond de gemeente open voor een gesprek. Om een heel, heel lang verhaal kort te maken, heeft dit geleid tot een motie in de raad, ingediend door Petra 't Hoen van de PvdA. Tot onze grote vreugde werd deze motie unaniem aangenomen. De wethouder kreeg als opdracht mee ons plan onder de naam Bijstand-Werkt-Samen uit te werken en tot financiële dekking te komen. Al met al zijn we nu ruim een jaar verder met als gevolg dat Bijstand-Werkt-Samen als pilot van 18 maanden gaat draaien."

Flakkeese Gulden

"Ons hoofddoel is: mensen die in de bijstand zitten met elkaar te verbinden. Ik zou bij mij in de straat niet weten wie er in de bijstand zit. Je praat wel over ruim 600 mensen hier op Flakkee. We weten het niet van elkaar, omdat het overgrote deel zich hiervoor schaamt. Je loopt er niet mee te koop. Ons tweede doel is dat mensen elkaar gaan helpen. Waarom zou iemand bij een invalide mevrouw niet de tuin kunnen doen, terwijl diezelfde mevrouw heel goed is het vermaken van kleding? Daarvoor gaan we de Flakkeese Gulden inzetten: een ruilmiddel onder bijstandsgerechtigden. Voor wat hoort wat. Gezien in diensten, niet in euro's. Hoe, wat, wie, waar moeten we in de praktijk nog gaan uitvinden. Eén ding is zeker, de praktijk bepaalt of Bijstand-Werkt-Samen een succes wordt."

Inmiddels hebben de initiatiefnemers ook een pand: Zandpad 70 in Middelharnis. Geard Sangers: "We gaan het pand inrichten als grote gezellige huiskamer, bedoeld voor ontmoeting met mede-bijstandsgerechtigden. Midden in onze Flakkeese maatschappij, makkelijk bereikbaar met de fiets en het openbaar vervoer."

Wegwijzer

Wim Witte: "Graag willen wij ook functioneren als wegwijzer: alle partijen betrokken bij bijstandsgerechtigden kunnen bij Bijstand-Werkt-Samen hun spreekuur houden. Denk aan de Formulierenbrigade, onafhankelijke cliëntenondersteuning, fiscaal advies, juridisch advies… Maar ook: gezellig koffiedrinken, een klusjesteam, een computercursus, misschien kinderverjaardagen vieren. De mogelijkheden zijn legio, maar dan hebben we wel handjes nodig. We zijn nu nog met zijn tweetjes. Onze website is in de lucht: www.bijstandwerksamen.nl. Mensen kunnen zich melden via het formulier, te vinden onder het kopje: en verder. Wij stellen twee vragen: wat kunnen wij voor u betekenen? Wat kunt u voor Bijstand-Werkt-Samen betekenen? Wij hopen natuurlijk op veel reacties."

"Het grootste probleem van in de bijstand zitten is er weer uit de komen", zegt Sangers. "Dat lijkt zo simpel, maar dat is het zeker niet. We hebben de regeltjes zo ontzettend ingewikkeld gemaakt, dat de enige manier in de praktijk is een vaste baan vinden van minimaal 36 uur per week. Dat is in de huidige arbeidsmarkt van flexwerk, 0-uren contracten, parttime werken bijna een onmogelijke opgave."

Uniek in Nederland

"Je komt niet zomaar in de bijstand. Bijstand is het laatste vangnet in ons sociale systeem. Een alleenstaande ouder met kinderen van 18+ ontvangt slechts 70 procent van het minimumloon. Binnen de afspraken met de gemeente mogen wij, op zeer beperkte schaal, tijdens de pilot mensen helpen die bijvoorbeeld 2 of 3 dagen betaald werk vinden en deze dan ook financieel belonen. Dat is bijna uniek in Nederland. Nu is het zo dat iedere euro die je verdient van je uitkering wordt afgehaald. Misschien dat Goeree-Overflakkee wel als innovatieve voorbeeldgemeente op sociaal gebied gezien gaat worden."

Gerard Sangers en Wim Witte willen ook proberen om via gesprekken met organisaties tot een vrijwilligersvergoeding voor bijstandsgerechtigden te komen. "Een besteedbaar inkomen van 40 tot 50 euro per week en dan 2 tot 3 dagen verplicht vrijwilligerswerk doen, daar moeten we eens over in gesprek. Het grootste probleem is financieel. Dat kan leiden tot armoede en dat moeten we als maatschappij te alle tijden zien te voorkomen."

Presentatie

Op 23 januari geeft Bijstand-Werkt-Samen een presentatie in Het Rondeel. De presentatie is bedoeld voor alle partijen die te maken hebben met bijstandsgerechtigden, zoals stichting Zijn, Stichting MEE, de Voedselbank, Goed voor Goed, woningcorporaties en de gemeente. De zaal is open om 19.00 uur. De presentatie start om 19.30 uur.