Energie opwekken én besparen
MIDDELHARNIS – Energy Island. Goeree-Overflakkee als energie producerend eiland. Goeree-Overflakkee energieneutraal in 2020. De ambities op het gebied van duurzaamheid en innovatie zijn groot. Het begon allemaal met de opgave, opgedragen door hogere overheden, om windenergie op te wekken. Daar is van alles bijgekomen: zonneparken, het waterstofconvenant, een getijdencentrale… Tegelijkertijd is het einde van het aardgastijdperk in zicht. Nederland is in 2050 van het aardgas af. Hoe gaat de gemeente Goeree-Overflakkee om met de energietransitie?
Door Kees van Rixoort
"Het Rijksbeleid is dat nieuwbouwwoningen vanaf 1 juli van dit jaar geen aardgasaansluiting meer krijgen. Voor bouwprojecten waarvoor al een omgevingsvergunning was afgegeven, geldt dit niet. Dan gaan we wel in gesprek met de opdrachtgever, maar in principe staat het hem vrij de woningen aan te sluiten op het aardgasnet", aldus wethouder Arend-Jan van der Vlugt (CDA) en Erik Roeland, programmamanager duurzaamheid en innovatie van de gemeente Goeree-Overflakkee.
"We zijn er al langer mee bezig. In maart van dit jaar hebben we bijvoorbeeld, vooruitlopend op het beleid per 1 juli, al met 31 gemeenten en Stedin een convenant gesloten om tot zo min mogelijk nieuwe aardgasaansluitingen te komen."
Stad
Eveneens vooruitlopend is in 2017 in Stad aan 't Haringvliet een project gestart om van het aardgas af te komen. De gemeente faciliteert deze pilot, die in nauwe samenwerking met de Stadsraad van het dorp is opgezet.
Wethouder Van der Vlugt: "Meestal komen er warmtepompen in plaats van aardgas, maar in Stad is waterstofgas een optie. Netbeheerder Stedin heeft het aardgasnetwerk beoordeeld. Het is goed, we kunnen er nog jaren mee vooruit. Onderzoek wijst uit dat er in plaats van aardgas ook waterstofgas door de leiding kan. Het netwerk is geschikt." Welke aanpassingen aan de cv-ketel nodig zijn, is nog niet bekend. Nader onderzoek moet daar duidelijkheid over geven.
"Waarom dit in Stad gebeurt? Vanwege de sociale cohesie, de betrokkenheid en de actieve Stadsraad, die met de inwoners aan de slag is gegaan. Ze zijn er actief mee bezig. Stad heeft duidelijk zijn nek uitgestoken." Bij het ministerie van Binnenlandse Zaken is subsidie aangevraagd om de overgang van aardgas naar waterstofgas in Stad aan 't Haringvliet financieel gemakkelijker te laten verlopen.
De grote vraag die immers aan de orde komt bij dit soort operaties is: wie gaat dat betalen? Zelf aan de slag gaan met isolatiemaatregelen, een warmtepomp en zonnepanelen is niet voor iedere portemonnee weggelegd, al zijn er aantrekkelijke financieringsmogelijkheden en kan de gemeente een duurzaamheidslening verstrekken (tot maximaal 12.500 euro). Ook is er dit jaar een campagne van de WoonWijzerWinkel om Goeree-Overflakkee voordelig aan zonnepanelen, isolatie en warmtepompen te helpen.
Warmteplan
De gemeente denkt daarnaast aan collectieve oplossingen, zoals in Stad aan 't Haringvliet. Erik Roeland: "Volgens de Omgevingswet, die in 2021 in werking treedt, moet iedere gemeente eind 2021 een warmteplan hebben. Daarin moet in kaart zijn gebracht wat de mogelijkheden zijn per woonkern. Er zijn twee warmteregisseurs aan de slag om dat warmteplan te maken. In Stad is waterstofgas een goede manier om woningen en andere gebouwen te verwarmen, maar in een andere kern kan de uitkomst wel 'all electric' zijn: een warmtepomp en zonnepanelen." Het opstellen van het warmteplan gebeurt in samenwerking met onder andere dorpsraden, Energieke Regio, Coöperatie Deltawind, de ondernemerskoepel FOGO en de woningcorporaties.
Dat Goeree-Overflakkee al actief bezig is met de voorbereidingen op een toekomst zonder aardgas, past in het ambitieuze beleid van de gemeente. "Wij willen graag koploper zijn op het gebied van duurzaamheid en innovatie", zegt de wethouder. "Daarom zetten we concrete stappen. We zijn actief met het opwekken van energie, maar het verduurzamen van de gebouwde omgeving is ook een speerpunt. Niet alleen opwekken, maar ook besparen. Dat is het Energy Island-verhaal."
Dit is het derde artikel in een serie over 'van het aardgas af'. Eerder verscheen een interview met architect Krijn Ratsma en een verhaal over de WoonWijzerWinkel.
<kader>
Waterstofconvenant
Het groene waterstofconvenant in het kort: op termijn houden we elektriciteit over. Het is de bedoeling om de overproductie om te zetten in groene waterstof. Deze is onder meer te gebruiken voor de mobiliteit en het verwarmen van woningen.
