Huis aan de Bekadeweg moest wijken voor zoetwaterkanaal

Maart van Vliet: "Het Haringvliet zout en een zoetwaterkanaal: ik zie het nut er niet van"

DIRKSLAND – "Het is een mooie tijd geweest, zeker weten. Je was vrij, je had daar van niemand last en je was altijd buiten. Ik heb ook lange dagen gewerkt", zegt Maart van Vliet. "Ik heb het heel goed naar mijn zin gehad, al die jaren. Je weet dat er een keer een eind aan komt. Maar ach, daar heeft iedereen mee te maken…"

Tekst: Kees van Rixoort

Van Vliet woont sinds augustus 2017 in Vroonlande. Een jaar geleden moest hij de plek verlaten waar hij zijn hele leven heeft doorgebracht. Gedwongen: zijn huis aan de Bekadeweg, in het buitengebied ten noorden van Sommelsdijk, moest wijken voor een zoetwaterkanaal.

"In het begin wil je niet weg. Ik heb er zó lang gewoond. Ik wist ook niet waar ik naartoe zou moeten verhuizen. In het dorp wonen, dat zag ik helemaal niet zitten. Maar het is allemaal terechtgekomen", zegt hij met een blik op het weidse polderlandschap rond Dirksland.

Beheerder

Maart van Vliet was beheerder en opzichter in dienst van de NV Maatschappij tot Exploitatie van de Westplaat Buitengronden. Net zoals zijn vader. Op de buitengronden, het gors, liepen in de zomermaanden vier- tot vijfhonderd koeien van boeren uit de omgeving. Voor de melkkoeien van Flakkeese melkveehouders kwamen melkmeisjes naar het gors om ze te melken.

De opzichter hield de ingeschaarde koeien in de gaten en beheerde het gebied. Van Vliet noemt het onderhoud van de oevers en de afrasteringen. "Ik ruimde ook de aangespoelde rommel vanuit het Haringvliet op."

Eens per jaar kwamen de hoge heren van de Maatschappij vanuit Dordrecht naar de buitengronden om de boel te inspecteren. "Het waren heel schappelijke mensen. Er zijn nooit problemen geweest, het is allemaal goed verlopen." De Maatschappij stelde het huis gratis ter beschikking. Het was immers een dienstwoning.

"De Ramp was ook voor ons als gezin een angstige tijd. De buitendijk hield stand, maar het water spoelde eroverheen. We moesten vluchten naar het dorp. Er was veel schade aan het woonhuis." Toen Pieter van Vliet, zijn vader, met pensioen ging, was het huis voor Maart en zijn gezin. "Wij hebben het huis laten verbouwen", vertelt hij. "Als kind heb ik ook de oorlog meegemaakt. In de schuur zaten onderduikers. Dat was voor mijn ouders nog een hele zorg."

Op een gegeven moment verkocht de Maatschappij de buitengronden. Dit omdat het inscharen van vee steeds minder vaak voorkwam en niet langer rendabel was. Uiteindelijk kwamen de grond in handen van de gebroeders Warnaer, die een groot landbouwbedrijf hadden. Daar werkte Maart van Vliet tot hij met pensioen ging.

Koeien en schapen

Tegelijkertijd – en ook nog jaren na zijn pensionering – zorgde hij voor zijn eigen bescheiden veestapel. "Alles bij elkander had ik acht koeien en honderdzestig schapen. De schapen hielden het gras op de dijk bij. De koeien molk ik twee keer per dag en de melk ging naar de fabriek. Ik kon niet zonder mijn vee. Ik deed het zó graag."

Hij herinnert zich de uitgestrektheid van het gebied, de stilte – vooral in de wintermaanden –, de tochtjes op een oude fiets naar school... Was het idee voor een zoetwaterkanaal niet gekomen, dan zou hij er nog steeds wonen. "Het Haringvliet zout en een zoetwaterkanaal: ik zie het nut er niet van. Het kost verschrikkelijk veel geld. En wie weet is het over tien jaar weer allemaal anders…"

De beheerderswoning is gesloopt. Maart van Vliet is sinds zijn verhuizing naar Vroonlande niet meer aan de Bekadeweg geweest. "Er is niks meer te zien. In het begin vond ik het erg, maar nu zeg ik: weg met die gedachten. Ja, ik kan er vrede mee hebben."

Kader: Fotografie

Fotograaf Jaap Peeman maakte in 2015 foto's van het 'spulletje' van de familie Van Vliet. Dat is gesloopt om ruimte te maken voor het zoetwaterkanaal, dat na de opening van de Haringvlietsluizen zorgt voor aanvoer van zoet water richting de Kop van het eiland.