Boeren strijden tegen de droogte
Matige opbrengst van de graanoogst
"Agrariërs willen goed voor hun gewassen zorgen. Daarom is bijna iedere akkerbouwer en fruitteler nu druk bezig met beregenen, zodat de gewassen aan de groei blijven." Eelco van Putten van LTO Goeree-Overflakkee vertelt over de impact van de droogte op de agrarische sector. "Oudere boeren zeggen als het over droogte gaat altijd dat het in de zomer van '76 pas echt droog was. Daar zijn we nu vanaf, de zomer van 2018 is een nieuwe mijlpaal."
Door Martijn de Bonte
Al zes weken op rij draaien de waterpompen om de velden met o.a. aardappels en uien te beregenen. Van Putten maakt voor het eerst mee dat het zo lang droog is. "Dit is echt extreem." Door de droogte nu zouden we bijna vergeten dat het in april en mei extreem nat was, waardoor veel gewassen al een 'tik' hebben gekregen. Het is dus een moeilijk seizoen voor landbouwers. Van Putten: "Maar juist die wisselende omstandigheden maken ons vak boeiend."
Matige oogst
Wat betreft de graanoogst is het merendeel van de tarwevelden op het eiland al geoogst. Volgens cijfers van de CZAV is ruim 90 procent van het graan binnengehaald. De tarwe die al voor de winter is gezaaid heeft een matige opbrengst. Maar de tarwe die in het voorjaar is gezaaid is veel te vroeg gaan rijpen door de droogte, daarvan is de opbrengst 20-25 procent lager dan gebruikelijk. Desondanks is het niet gezegd dat de financiële opbrengst dit jaar slecht is, dat hangt af van de prijs. En het bedrag dat boeren krijgen voor hun tarwe hangt nauw samen met de prijzen op de wereldwijde markt en die wordt bepaald door de oogsten in onder andere Rusland en Amerika.
Voor de meeste agrariërs is het graan slechts bijzaak, veel belangrijker zijn de opbrengsten van de aardappels en de uien. Om die te laten groeien wordt er volop beregend. Van Putten: "Als je niet beregent, komen de gewassen tot stilstand. Als de droogte lang duurt, zoals nu, gaan de vaatbundels in de plant verhouten. Daardoor wordt het risico steeds groter dat de groei niet meer op gang komt als het weer gaat regenen. Of dat punt of 'No return' nu al is bereikt, is lastig te zeggen."
Gebroken nachten
Eelco van Putten teelt zelf voornamelijk spruiten in de polder van Dirksland. "Het is nu een drukke periode, omdat het beregenen dag en nacht door gaat. Als je 's nachts in de polder bent zie je hier en daar andere boeren aan het werk om de haspels te verzetten en aan te sluiten. Je merkt dat sommigen landbouwers niet meer zo fris zijn na alle gebroken nachten." Het is op dit moment nog lastig te voorspellen wat de gevolgen van de droogte zijn voor de oogst van de aardappels en uien. Van Putten: "Er zal misschien wel een tekort ontstaan aan frietaardappels, want de opbrengst is sowieso lager dan normaal."
Zoet water
Het voordeel van Goeree-Overflakkee is dat er tot op heden voldoende zoet water beschikbaar is vanuit het Haringvliet om de gewassen te beregenen. Dat is een groot pluspunt ten opzichte van bijvoorbeeld Schouwen-Duiveland, waar het water te zout is om te beregenen. Dat is ook de reden dat landbouwgrond op ons eiland veel duurder is dan bij de Zuiderburen. Daarom hoopt het bestuurslid van de landbouworganisatie dat er ook na het openen van de Haringvlietsluizen in september voldoende zoet water beschikbaar blijft. "We hebben die belofte wel gekregen van Rijkswaterstaat, maar zo'n droogte als nu, die eens in de veertig jaar voorkomt, daar kun je met geen model aan rekenen."
Het beregenen kost aan arbeid, machines en vooral diesel al snel duizenden euro's per week. En het is de vraag of je dat terug kunt verdienen. Dat hangt af van de uiteindelijke opbrengst en de prijzen. "Maar", zegt Van Putten, "Als boer wil je nu eenmaal het beste voor je aardappels, uien of spruiten."