Dokter Huisman nam afscheid van het ziekenhuis in Dirksland
Goede communicatie met patiënt is extra belangrijk in de neurologie
DIRKSLAND/OUDDORP - "Het was een beetje pionieren", herinnert dokter Huisman zich het moment dat hij, ruim dertig jaar geleden, in Dirksland zijn werk als neuroloog begon. Onlangs nam hij afscheid van datzelfde ziekenhuis, waaraan hij altijd verbonden bleef, en ging met pensioen. "Ik heb het met heel veel plezier gedaan", verzekert de arts, als we met hem terugkijken op zijn werk.
Tekst en foto: Adri van der Laan
Kort geleden nam neuroloog dokter U.W. Huisman tijdens een receptie afscheid van het Dirkslandse ziekenhuis. Dokter Huisman is afkomstig uit Amersfoort. Zijn vader was eigenaar van een staalconstructiebedrijf en het lag in de lijn der verwachting dat de toekomst van de jonge Huisman ook in dat bedrijf zou liggen. Maar het liep anders. Tijdens zijn HBS-tijd kreeg hij belangstelling voor de richting Biologie, vooral toen hij kennismaakte met de bouw van onze genen, de moleculaire structuur ervan (DNA), het model van Watson en Crick. Als gevolg daarvan koos hij voor geneeskunde. Hij zou zich liever specialiseren in een 'beschouwend' dan in een 'snijdend' vak. Hij koos voor de neurologie en daar heeft hij nooit spijt van gehad.
Sollicitatie
Dokter Huisman herinnert zich dat het in de tachtiger jaren van de vorige eeuw niet zo gemakkelijk was om ergens in het land een plaats te vinden als neuroloog. In die tijd woonde hij in Bunschoten-Spakenburg en hij schreef een brief naar het ziekenhuis in Dirksland, zonder dat daar nog een vacature was. Toen de vacature werd gesteld, kreeg hij een uitnodiging voor een gesprek. Uiteindelijk werd hij gekozen uit 25 sollicitanten. Hij kon aan de slag, maar men kon hem geen volledige baan aanbieden omdat er geen financiële middelen voor waren en omdat er in het oude ziekenhuis geen ruimte was voor een afdeling Neurologie. "Ze gaven mij de raad om ook ergens anders, bijvoorbeeld in een ziekenhuis in Rotterdam, er nog iets bij te gaan doen".
De directie van Hernesseroord had ook aangedrongen op het aanstellen van een neuroloog in Dirksland, m.n. voor de begeleiding van de vele patiënten in hun instelling die ook aan epilepsie leden. Daarom kon hij gelijk aan de slag als consulent in Hernesseroord. Hij heeft goede herinneringen aan zuster Hijblom, die als een spin in het web hem bij alles assisteerde. Zo was er al snel voldoende inkomen om van te leven.
Voor de komst van Huisman hield dokter Vos uit Leidschendam één middag eens in de 3 weken spreekuur in Dirksland. Als er nader onderzoek nodig was, moesten de patiënten van het eiland naar Leidschendam. Dat was in die tijd nog een hele onderneming.
Overigens zijn er nu zeven neurologen (in deeltijd) aan het ziekenhuis verbonden.
In de afgelopen decennia is dokter Huisman naar eigen zeggen 'goed geïntegreerd' op het eiland. "Ik versta het dialect en ik weet ook welke achternamen bij welke plaatsen horen". Daarnaast heeft de arts heel veel sympathie voor het karakter van de eilanders en hoewel hij als 'orthodox gereformeerde' niet tot de 'bevindelijk gereformeerden' behoort, kent hij wel de beweegredenen van laatst genoemden, vooral als het om dilemma's gaat rondom het levenseinde. Een voorbeeld van zo'n dilemma is dat er kan worden aangedrongen op een voortgezette behandeling, met het oog op het "eeuwig behoud" van hun geliefde, terwijl de dokter voortgezette behandeling kansloos acht.
Doorvragen
In de neurologie is een goede communicatie met de patiënt extra belangrijk. Als bijvoorbeeld een patiënt met duizeligheid wordt doorverwezen naar de neuroloog, dan is het heel belangrijk dat er door de arts goed wordt doorgevraagd, "want duizeligheid is een containerbegrip". Het is voor de arts dan heel goed om te weten om te weten wat de patiënt er precies mee bedoelt.
Als neuroloog heeft dokter Huisman ook regelmatig 'slecht nieuws-gesprekken' moeten voeren. Hij wijst erop dat hij de professionele afstandelijkheid moet bewaren, maar toch kom je dan wel als arts dichter bij de mensen in hun verdriet en je probeert dan toch nog hulp te bieden.
Hoogtepunten
Een hoogtepunt tijdens zijn werk in Dirksland vindt dokter Huisman de komst van de CT-scan. Voor onderzoek met dit apparaat moest men voor die tijd nog naar Rotterdam. Hij herinnert zich nog dat hij door dokter Hoek was meegenomen naar het sportclubje 'altijd stram'. Hij vertelde binnen die groep dat er in Dirksland een grote behoefte was aan een dergelijk onderzoekapparaat. In die tijd beschikte het ziekenhuis niet over de vrijheid of de middelen om zelf een investering te doen. Investeringen kwamen uit een apart, door de verzekeraar toe te kennen, budget. Zij vonden de aanwezigheid van een CT-scan in Dirksland niet "efficiënt". Het apparaat zou te weinig inzetbaar zijn. Piet van Zielst en Jacques Schouten en de notarissen Schuring en Ter Braak wilden graag helpen om de aanschaf van deze scan te realiseren. Er werd een stichting opgericht waarin ook dokter Huisman en burgemeester Boonstra zitting hadden. Het was ongelofelijk wat er gebeurde: Het hele eiland kwam in beweging voor "hun CT-scan". Er werd vis gebakken en verkocht, er was een huis-aan-huis collecte, de sponsorgelden van de Omloop van dat jaar werden ervoor bestemd, etc. In het voorjaar van 1996 bleek de benodigde zes ton (in guldens) in een jaar tijd te zijn ingezameld en kon de scan worden aangeschaft. Een grote vooruitgang in het aanbod van medische zorg op het eiland. Een initiatief uit de bevolking dat Huisman altijd enorm heeft gewaardeerd. De mensen kwamen wel later op het spreekuur vragen of ze nu ook onder de CT-scan mochten, want ze hadden er immers zelf aan bijgedragen!
Veranderingen
In de neurologie hebben in de afgelopen jaren veel veranderingen plaatsgevonden en die heeft dokter Huisman natuurlijk ook meegemaakt, "maar de basis van het vak is niet veranderd". De basis is nog steeds goed luisteren naar de patiënt, de patiënt onderzoeken met "hamer en speld", je afvragen of er sprake is van een stoornis en vervolgens waar deze dan zit. Op deze wijze kun je veel aandoeningen in de spreekkamer al vaststellen; een voorbeeld hiervan is de ziekte van Parkinson. Soms kun je mensen op grond van dit onderzoek ook geruststellen dat hun klachten niet een gevolg zijn van ziekte of beschadiging; dat is fijn om te doen. Wel zijn de mogelijkheden voor onderzoek sterk toegenomen, vooral de MRI is een zeer waardevolle toevoeging. Denk bijvoorbeeld aan het zichtbaar maken van de ontstekingen bij MS of van de bron van de epilepsie.
Mondige patiënt
De patiënten zijn in de loop der jaren veel mondige geworden en dat heeft hij zelf ook ervaren. Soms 'weten' patiënten al wat ze mankeren voordat ze op consult komen en dan worden er suggesties gedaan aan de arts. Hier heeft Huisman geen bezwaar tegen. Hij vindt het juist goed dat de mensen meedenken, "maar iedereen moet wel zijn eigen rol vervullen. De patiënt moet niet op de stoel van de arts gaan zitten en de arts moet de inbreng van de patiënt respecteren".
Als we de arts vragen of hij nu andere ziekten in zijn praktijk zag ziet dan dertig jaar geleden, geeft hij aan dat dit er maar weinig zijn. Er is vooral meer begrip van aandoeningen die eerder wel aanwezig waren. Een bekend voorbeeld is de ziekte van Lyme, waarvan we nu weten dat teken besmet kunnen zijn met bacteriën waarmee zij ons kunnen besmetten. Een ander voorbeeld is het optreden van hersenontstekingen, niet door bacteriën of virussen, maar door een zgn. auto-immuun aanval, uitgelokt door een ziekte elders in het lichaam, zoals een eierstoktumor.
Vrije tijd
Dokter Huisman heeft nu zijn werk in het ziekenhuis achter zich gelaten, maar hij verwacht niet in een gat te vallen. De arts hoopt nog wel wat invalwerk doen en daarnaast heeft hij veel hobby's waaraan hij de nodige tijd blijft besteden. Zo is hij een fervent hardloper. Met een groepje van AV Flakkee traint hij regelmatig. Verder heeft hij een zeilboot waarop hij ook veel te vinden is. Dus van vervelen zal geen sprake zijn, zo is zijn verwachting. Wel zal hij het ziekenhuis en haar medewerkers missen.
Niet uit Melissant
Dokter Huisman lacht als we hem de vraag stellen of hij afkomstig is uit Melissant, waar jarenlang een dokter Huisman huisarts is geweest. "Het is goed dat u deze vraag stelt, want in de afgelopen jaren is deze vraag mij misschien wel duizend keer gesteld. Maar we zijn geen familie". Hij legt uit dat de naam elders in het land meer voor komt dan op het eiland en daarom werd al vlug de link tussen beide artsen gelegd.