Levieten in de kerk
'Levieten in de kerk', door M. van Kooten, v.d.m.; een uitgave van De Banier onder het ISBN nr. 9.789.402.906.400. Prijs € 9,95.
Wie dacht dat de titel van dit boekje niet in overeenstemming is met de Bijbelse gegevens, moet ik enigszins teleurstellen. Vanzelfsprekend heeft de priesterdienst zoals die in het Oude Testament functioneerde afgedaan, maar toch is er enige vergelijking te trekken. Zoals in de tempel naast de priesters de Levieten werkzaam waren, zo is het ook in de kerk. Naast de ambtsdragers zijn er ook anderen die een belangrijke taak hebben: de organist, de koster, collectant, orgeltrappers, voorzangers, klokkenluiders, hondenslagers, stovenzetsters, stokmannen en zelfs trommelslagers. Wat treft u in dit boekje aan? Zowel de deugden als de ondeugden van deze 'Levieten'. Denkend aan de organist die tijdens de kerkdienst de kroeg bezocht, maar ook dat een collega van hem tijdens de prediking tot bekering kwam. Het zou veel te ver voeren om verschillende verhalen de revue te laten passeren. Nog een enkele korte samenvatting: u leest van een 'boze' koster die de zonde bedreef als de zonen van Eli tot een dorpelwachter die de marteldood onderging. Kris kras door de tijd en door ons land wordt de lezer meegenomen. Van de voorzanger van Maastricht, die bijzondere voorschriften kreeg naar de blinde organist van Groningen. Of van de Goudse koster in toga tot de trommelslager van Hoogeveen, die roffelend de gemeente opwekte voor de kerkdienst. U treft onthutsende voorvallen en ontroerende gebeurtenissen in allerlei kerkverbanden sedert de Reformatie. Soms wekte het de lachlust op, maar er zijn ook zielsroerende taferelen te vinden. Zoals het op de cover vermeld staat: tot de lering en vermaak.
Van deze schrijver verscheen eerder:
- De houten broek
- De vier mannen van Heidelberg
- Vrouwen van reformatoren
- Het wonder van het Westland (ds. Jac. Van Dijk)
Uit het voorwoord het volgende:
Op de website van de Gereformeerde Kerk te Den Ham las ds. Van Kooten het volgende onder het kopje Beheer & overige activiteiten: 'We vinden het belangrijk, dat het parkeerterrein en de tuin rond de kerk er verzorgd uitzien. Daarom steken eens in de twee weken op maandagmorgen de Levieten de handen uit de mouwen. Zo lang de nieuwe kerk er staat, klaren zij die klus! Snoeien, harken, vegen, planten, schoffelen en natuurlijk is er de tijd voor een praatje. Het loon – twee kopjes koffie en een plezierig onderling contact – wordt meteen uitbetaald. Wie (enigszins) van tuinieren houdt, is welkom bij de ploeg'.
De redactie van De Banier had ds. Van Kooten uitgenodigd om over de 'Levieten in de kerk' te schrijven. Bovengenoemd citaat heeft hem over de streep gehaald om aan het verzoek te voldoen. Allerlei Acta van classes en provinciale synodes, boeken en brochures over de plaatselijk kerkgeschiedenis binnen de breedte van de het gereformeerd protestantisme liggen aan dit boekje ten grondslag. Niet alleen van de grote kerken en kathedralen, zoals in Rotterdam en Amsterdam, maar ook van een eenvoudig kapelletje als Driedorp. Het gaat kris kras van oost naar west, van noord naar zuid, letterlijk van Ameland tot Zuid-Limburg.
Sommelsdijk en de organisten
Organist Omzeele te Sommelsdijk werd drie weken geschorst als organist omdat hij dronken achter het klavier had plaatsgenomen. Helaas kwam er ondanks beloftes van zijn kant geen verbetering in en lezen we in de – weinig pastorale – ontslagbrief: 'Waar zyn Uw mondelinge en schriftelyke beloften? Wy zullen ze niet beantwoorden en ook niet de zedenmeester uithangen, wan wy houden het er toch voor dat gy verloren zyt voor de maatschappy, voor Uzelve en voor Uw moeder'.
Met een van de opvolgers van Omzeele ging het gelukkig beter. Dat was Gerrit Zoon. Na zijn overlijden in 1997 liet hij f. 100.000, - na aan een te stichten orgelfonds dat hij de naam gaf: 'Gerrit-Zoon-Abraham Meere fonds' waarvan de gelden bestemd waren voor het onderhoud en eventueel uitbreiding van het Abraham Meere orgel te Sommelsdijk. Overigens vermaakte hij ook een kapitaal aan de Daniël den Hoed Kliniek te Rotterdam, terwijl zijn testament eindigde met de woorden: 'Alle schepselen moeten God prijzen als de Machtige, Ontzagwekkende Schepper.'
Naast de humoristische fragmenten, ontbreekt ook het serieuze en geestelijke niet.
Neem en lees!