Gedeputeerde Han Weber
'Goeree-Overflakkee loopt in de voorhoede'
DEN HAAG – Hoe gaat het met Goeree-Overflakkee? Vanuit het perspectief van de provincie Zuid-Holland heel goed. Volgens gedeputeerde Han Weber heeft het eiland zich ontwikkeld tot een voorbeeld voor andere regio's. "Goeree-Overflakkee loopt in de voorhoede. Het knettert en bruist." Eilanden-Nieuws sprak de gedeputeerde in het provinciehuis te Den Haag.
Tekst: Kees van Rixoort
Jaren terug, toen er op het eiland nog vier gemeenten waren, ontstond er iets nieuws: een gebiedsaanpak, die resulteerde in het Integraal Ruimtelijk Programma (IRP) Goeree-Overflakkee. Han Weber: "Wij dachten: we willen iets met dat gebied. Goeree-Overflakkee is te lang verweesd geweest in de aandacht van de provincie. Daar kwam bij dat de vier gemeenten zouden gaan fuseren. Bij zo'n herindelingsproces is de aandacht van de gemeente vooral intern gericht en is er minder ruimte voor strategische oriëntatie. Dat zagen de ondernemers op het eiland ook. Zij klopten op onze deur. Goeree-Overflakkee stond toen ook te boek als krimpregio. Dat alles leidde ertoe dat de provincie, in de aanloop naar de gemeentelijke herindeling, is gaan helpen met het oriënteren op de toekomst."
Bijzondere allure
Weber was er als gebiedsgedeputeerde nauw bij betrokken. Zo leerde hij het eiland goed kennen. "Ik kwam op plekken waar je anders niet zo snel komt. Plekken die ik later privé nog eens bezocht met mijn vrouw. Denk aan Ooltgensplaat en het fort. Maar ook Middelharnis en Goedereede. Het gebied rond Stellendam, waar je met bijvoorbeeld Zoet of Zout nieuwe ontwikkelingen ziet. En de Slikken van Flakkee: fantastisch mooi is het daar, dat gebied heeft een bijzondere allure. Je moet naar de Camargue om iets vergelijkbaars te zien…"
Hij was in het begin ook gedeputeerde voor het erfgoed. Onder zijn verantwoordelijkheid zijn de Erfgoedlijnen in Zuid-Holland op de kaart gezet. Een van die Erfgoedlijnen – het zijn er zeven in totaal – is Goeree-Overflakkee. Weber is erg enthousiast over het eilandelijke erfgoed. "Goeree-Overflakkee heeft goud in handen. Het ontwikkelen van de Erfgoedlijn past goed bij de kwaliteitsverbetering van de recreatie op het eiland."
Wat is het beleid van de provincie ten aanzien van Goeree-Overflakkee? "Het algemene beleid, niet specifiek voor Goeree-Overflakkee, is dat we het open gebied in de provincie zo veel mogelijk open willen houden. De provincie deed nooit veel aan landbouwbeleid. Op dat terrein lagen ook geen grote opgaven. Maar dat is veranderd. Met de dreigende krimp in ons achterhoofd, zagen we dat de oriëntatie te eenzijdig op de landbouw was gericht, met een gebrek aan dynamiek in de economie als gevolg. En dat terwijl er fantastische, innovatieve bedrijven op het eiland zaten. Hun licht stond echter onder de korenmaat, in ieder geval staken ze niet boven het Flakkeese koren uit."
Windopgave
"Daar kwam nog wat bij", vervolgt Weber, "namelijk de windopgave, die onvermijdbaar is tegen de achtergrond van de energietransitie. Ik prijs Goeree-Overflakkee erom hoe hiermee is omgegaan. Aanvankelijk zag men de windopgave als een bedreiging, maar heel snel en slim is de opgave opgepakt. De kansen zijn benut om het zuur aan het zoet te koppelen. Bijvoorbeeld met Energy Island geeft Goeree-Overflakkee aan een proeftuin te zijn. De oriëntatie is veranderd, er gebeurt iets nieuws. Goeree-Overflakkee is niet langer zomaar dat eiland in de zuidwesthoek van de provincie, maar de regio waar het knettert en bruist. Krimpregio? Daar heeft niemand het nog over."
De aandacht voor het gebied is dus toegenomen, bijvoorbeeld door investeringen in het RTM-museum, dat Weber "een parel" noemt. "Goeree-Overflakkee heeft mooie stranden en is een sunny island, maar het kan er ook regenen. Dan is het prettig als je zo'n all weather-voorziening als het RTM-museum hebt, maar dat moet je wel een grotere tentoonstellingsruimte hebben. Die is er nu, en daar heeft de provincie aan bijgedragen."
Een volgende trekker voor toeristen en recreanten kan de getijdecentrale zijn. "Het kabinet heeft besloten het getij in de Grevelingen te herstellen. Een getijdecentrale in de opening van de Brouwersdam zou de kers op de taart zijn. Niet alleen omdat het realiseren daarvan veel werk voor bedrijven in de regio met zich meebrengt, maar ook omdat de getijdecentrale een eyecatcher wordt, geheel passend in het concept van Energy Island."
De gedeputeerde noemt in dit verband ook het waterstofconvenant, waarvan het belang zich uitstrekt tot de Rotterdamse haven en wellicht zelfs heel Nederland, en Smart Water, waarmee eilandelijke ondernemers de economische focus op het onderscheidende thema water hebben gericht.
Veel zelfvertrouwen
"Er is heel veel geïnvesteerd, ook in recreatieve voorzieningen. Van de Klepperstee tot kleine strandjes en van de Slikken van Flakkee tot de stranden op de Kop van Goeree. Er zijn ook middelen toegevoegd aan fort Prins Frederik", zegt Weber.
"En wat je vooral ook ziet is dat de gemeente niet langer intern is gericht. Goeree-Overflakkee staat op de kaart en was erbij in Parijs. Iedereen wist van Goeree-Overflakkee en Energy Island, tot premier Rutte toe. Er is zó veel zelfvertrouwen ontstaan. Dat heeft de gemeente opgebouwd. Pas hadden we met de collega's van alle provincies een strategische sessie over de energietransitie. Op Goeree-Overflakkee, een inspirerende, dynamische plek waar wat te zien valt. Alle collega's waren jaloers…"
Dat het goed gaat, ziet Weber ook aan de innovatie in de akkerbouw – "Er zitten op Goeree-Overflakkee een paar krachtige partners" – en de aanstaande totaalaanpak van de N59, die eindelijk op de prioriteitenlijst van de Rijksoverheid is gestegen. Een andere impuls is het uitroepen van de Biesbosch en het Haringvliet tot Nationaal Park. "Dat helpt de ontwikkeling van plaatsen als Middelharnis, Hellevoetsluis en Willemstad: het is één gebied."
Van een krimpregio is Goeree-Overflakkee veranderd in een gebied met een gezonde, evenwichtige groei. Dat werpt de vraag op of er ruimte is voor extra woningbouw. "Er moet behoefte zijn, we gaan niet bouwen voor de leegstand. Daarbij moet je ook goed kijken welke typen woningen gewenst zijn voor welke woningzoekenden", zegt Weber, die eraan toevoegt dat woningbouw ook goed is voor het in stand houden van het voorzieningenniveau. "Dat is ook een van de redenen waarom we nieuwbouw in principe willen realiseren binnen stedelijk gebied. Zo houden we de open ruimte mooi open."
Een soortgelijk antwoord – bouwen naar behoefte – heeft Weber op de vraag of er extra ruimte is voor bedrijvenparken. Aan verrommeling is geen behoefte, zegt hij, en de voorkeur gaat uit naar het volledig benutten van bestaande bedrijventerreinen. "Maar als er voor nieuwe bedrijvigheid specifieke behoefte is aan ruimte, dan moeten we daar met een open oog naar kijken."
Een voorbeeld
De toekomst van Goeree-Overflakkee ziet er goed uit. "Zonnig", zegt de gedeputeerde. "Ik meen dat oprecht: het eiland staat er goed bij. Het heeft een eigen identiteit, en dat helpt ook. Ik ben optimistisch. Goeree-Overflakkee bruist verder en is een voorbeeld, bijvoorbeeld voor de Hoeksche Waard, waar nu de discussie over herindeling van gemeentes aan de gang is. Een anticipeerregio – tegen krimp aan – die aan het vergrijzen is en waar de oriëntatie vooral naar binnen is gericht. Net zoals jaren geleden op Goeree-Overflakkee. Ik zeg tegen de Hoeksche Waard: ga eens op Goeree-Overflakkee kijken wat herindeling teweeg kan brengen, welke voordelen die een regio kan brengen. Ik hoop dat ze zien dat Goeree-Overflakkee in de voorhoede loopt, dat ze de blik voorwaarts richten en op dezelfde manier aan de slag gaan."
Maar ook in andere regio's werkt de provincie nu aan de hand van een gebiedsaanpak. In vervolg op het IRP, dat op Goeree-Overflakkee zo succesvol is uitgepakt.