Het wemelt van het leven op het strand
ROCKANJE – Blubber, zand: een dooie boel. Maar pas op: als je goed kijkt zie je dat die dooie boel wemelt van het leven. Garnalen, krabbetjes, zagers, wormen – het strand komt helemaal tot leven. "Ik heb een platvis", roept een van de schoolkinderen. "Hij leeft nog, want ik heb hem net gereanimeerd." Een ander heeft een kwal gevonden. "Gevaarlijk? Nee, hoor kleintjes bijten niet."
Door Kees van Rixoort
De kinderen van groep 7/8 van basisschool Het Kompas in Stellendam hadden een bijzondere lesdag, vorige week donderdag. Ze hoefden niet plaats te nemen in de schoolbanken, maar gingen 's morgens met de bus naar Rotterdam. Daar bezochten ze de expositie 'Swim, Fish, Swim' in het Natuurhistorisch Museum.
Van Bas Roels, natuurbeschermer van het Wereld Natuur Fonds, kregen ze van alles te horen over de trekvis. Vissen dus die een gedeelte van hun leven op de rivier doorbrengen en een gedeelte van hun leven op zee. De zalm is een bekend voorbeeld, maar ook de bot, de stekelbaars, de paling en haringachtigen als de sprot, de spiering, de ansjovis en de haring zelf zijn trekvissen.
"Zo'n dam ligt wel in de weg voor dat soort vissen", wijst Roels, die inmiddels met de kinderen is aangeland op het strand van Rockanje, in de richting van de Haringvlietsluizen. "De helft van al die soorten is hier uitgestorven." Dat heeft ook consequenties voor vissen als de bruinvis en vogels als de grote stern, die graag een trekvisje verorberen. Gelukkig, zo is de boodschap, gaan de Haringvlietsluizen op een kier, zodat de trekvis weer kan trekken en het ecosysteem een natuurlijke impuls krijgt. Over twee dagen is de Dag van de Trekvis, zo'n excursiedagje over het leven rond de sluizen is dus wel toepasselijk.
Volgens Roels waren de kinderen wel onder de indruk van het verhaal. "Dat ze zo'n dier als de grote stern in de buurt hebben, in de Scheelhoek, vinden ze wel bijzonder", vertelt de natuurbeschermer, terwijl de kinderen druk bezig zijn met het tweede deel van het programma: spelenderwijs diertjes ontdekken op het strand. "Heel leuk, die netten hebben nog geen seconde op het zand gelegen… We hopen ook dat de kinderen later enthousiaste natuurbeschermers worden."
De natuurexpedities met schoolkinderen, in het kader van het Droomfonds Haringvliet, is een van de activiteiten om dat voor elkaar te krijgen, om de natuur van nu te ontdekken en erachter te komen hoe de natuur erop vooruitgaat als de Haringvlietsluizen vanaf september 2018 op een kier gaan. Met het oog daarop zijn er ook voorzieningen gerealiseerd of in voorbereiding om de natuur beter toegankelijk te maken. Voorbeelden zijn een wandelpad door de Korendijkse Slikken en een vogelkijkpunt bij de Scheelhoek, ten noorden van Stellendam.
Tijmen Breen (groep 8) heeft een krabbetje op zijn hand. "Eng? Nee, hoor. Het kriebelt alleen een beetje, die pootjes." Hij vertelt dat hij vanochtend in Rotterdam niet alleen veel over trekvissen heeft gezien en gehoord, maar ook tegen een mammoetschedel aanliep. En een skelet van een potvis. "Het leek wel een dinosaurus", zegt een ander.
Dan is het tijd om te gaan. Het einde van een leerzame dag, die ook bestond uit genieten van zon, zee en water. "Veel leuker dan in de klas", lacht Tijmen.
