Verslag vanaf stembureau Geldershof
"Het is gewoon hard werken"
DIRKSLAND – Voordat het spreekwoordelijke stof neerdwarrelt en de kandidaten al dan niet kunnen genieten van de verkiezingsuitslag, is er veel gebeurd. Een hele dag stemmen, van halfacht in de ochtend tot negen uur 's avonds, en daarna nog een paar uur tellen in alle stembureaus.
Door Kees van Rixoort
Tot woensdag was ik nooit langer in het stembureau dan een paar minuten. Stempas inleveren, stembiljet in ontvangst nemen, vakje rood inkleuren en, hup, in de stembus dat biljet. Meer was het niet. Maar nu zat ik er vele uren, als lid van het stembureau Geldershof in Dirksland. Om het eens van de andere kant mee te maken, en om een centje bij te verdienen.
Ik dacht: ik ga mijn belevenissen in het stembureau opschrijven voor de krant. Maar als je er een tijdje zit, kom je erachter dat er niet heel veel te beleven valt. Ja, je hebt soms een kort gesprekje met een stemmer – er komen nogal wat bekenden aan de tafel – of met een medelid van het stembureau. Ook een plezierige onderbreking is het bezoek van de burgemeester en de gemeentesecretaris, die even komen kijken hoe het gaat en ons bovendien voorzien van een lekkere traktatie. Ook aardig: iemand van RTV Rijnmond komt filmen en de voorzitter van het stembureau en kiezers interviewen.
Maar verder is het gewoon hard werken. De stemmers komen in vrijwel een constante stroom langs de tafel. Vooral tussen vijf en zeven uur is het enorm druk en staat er een rij tot de toegang. Vrijwel zonder oponthouden schuift de voorzitter de stempassen van het referendum naar me toe. Die voorzie ik van een volgnummer en op een lijst turf ik de uitgegeven stembiljetten in vijftallen. Af en toe kun je een hap van je broodje nemen of een slok koffie drinken. De andere leden zitten ook hard te turven: uitgegeven stembiljetten voor de gemeenteraadsverkiezing en alle biljetten die door de gleuf in beide stembussen verdwijnen.
Van ordeverstoringen is geen sprake, iedereen gedraagt zich keurig. Niemand meldt zich met een stempas uit het Register van Ongeldige Stempassen. Met z'n tweeën een stemhokje in gaan? In stembureau Geldershof komt het niet voor. Wel wordt er een selfie of stemfie gemaakt, maar dat is toegestaan.
Het tellen, nadat het stemlokaal om negen uur is gesloten en de stembussen zijn geopend, neemt iets meer dan twee uur in beslag. Het begint met twee grote hopen stembiljetten: een van het referendum en een van de gemeenteraadsverkiezingen. Daarna volgt de splitsing: de stapeltjes voor, tegen en blanco (referendum) groeien gestaag, evenals die van de tien lijsten die graag een rol willen gaan spelen in de gemeenteraad (en later van de verschillende kandidaten per lijst).
Rond kwart over elf is de uitslag van stembureau Geldershof bekend. De voorzitter laadt alle paperassen in zijn auto en vertrekt naar het gemeentehuis, waar alle uitslagen worden samengevoegd tot de einduitslag. Om halftwaalf loop ik naar huis. Het was leerzaam en vermoeiend. En mooi om een klein radertje te zijn in de grote machine van de lokale democratie.