Lubbers

In de achterliggende week is oud-premier Lubbers overleden. Lubbers was in de jaren '80 premier van Nederland en heeft heel veel voor ons land betekend. Het is daarom niet verrassend dat er in de kranten veel aandacht was voor zijn overlijden. Op 78-jarige leeftijd is hij gestorven. Wat kunnen we bij het sterven van deze bekende Nederlander opmerken? Een aantal overwegingen:

In de eerste plaats was Lubbers een bekwame, zo niet de meest bekwame, minister-president die Nederland in de achterliggende eeuw heeft gehad. Hij heeft 12 jaar lang leiding gegeven aan de regering in dit land. Bovendien begon hij zijn premierschap onder zeer moeilijke omstandigheden. Het is Lubbers geweest die door grote ingrepen in de overheidsbegroting en sociale zekerheid de Nederlandse economie weer op de rails heeft gezet. Bovendien was hij als premier op verschillende andere terreinen bijzonder actief. Hij gold echt als een premier die een stempel zette op het hele regeerbeleid van zijn kabinetten. Hij was kundig in het maken van compromissen en in het zoeken van oplossingen voor moeilijke situaties. Ook wist hij af en toe de juiste toon heel goed te vinden. Zijn optreden rond de kruisraketten is nog steeds beroemd en bekend. Kortom, Lubbers is een man geweest met een grote statuur en vele kwaliteiten. We mogen dankbaar zijn dat er regeringsleiders zijn die hun kwaliteiten voor ons land willen inzetten.

In de tweede plaats was Lubbers ook een man met gebreken. Een gebrek dat heel veel regeringsleiders aankleeft, is te lang doorgaan. Dat was bijvoorbeeld ook zo bij de Duitse kanselier Helmut Kohl, die uiteindelijk onder hele nare omstandigheden zijn biezen heeft moeten pakken. Bij Lubbers zien we iets soortgelijks. De laatste paar jaar van zijn regeerperiode maakte hij fouten. Zo creƫerde hij enorme verwarring in zijn eigen partij. Ook daarna ging het eigenlijk niet meer goed. Bij de vereniging van Duitsland had hij taxatiefouten gemaakt en die werden hem voortdurend aangerekend. Dat was ook de reden dat hij geen secretaris-generaal bij de NAVO kon worden en ook niet in aanmerking kwam voor de Europese commissie. De Duitsers staken daar een stokje voor. Uiteindelijk heeft hij in VN verband nog een hoge functie gekregen, maar ook daar ging het uiteindelijk mis. Het is jammer dat iemand met zoveel talenten tenslotte in mineur moest eindigen. De laatste periode kan ook blijven hangen en geeft een gemend beeld. We leren erdoor dat ook Lubbers een gewoon mens bleef, met fouten en gebreken.

In de derde plaats was Lubbers ook een kwetsbaar mens. De laatste twee jaar kwam hij al bijna niet meer in debat voor. Ook voor hem is het einde van dit leven gekomen. De machtigste koning en het kleinste kind zijn allemaal kwetsbare mensen. Eenmaal komt voor ons allen een tijdstip dat we het tijdelijke met het eeuwige zullen verwisselen. En dan moet een mens afscheid nemen van deze aarde en treedt hij de eeuwigheid binnen. Ik las ergens dat Lubbers steeds de belijdenis van Augustinus binnen handbereik had. Kennelijk las hij daar nogal veel en vaak in en heeft hij daarin iets gevonden wat voor hem persoonlijk van belang was. De belijdenissen van Augustinus zijn een diepe vertolking van de kwetsbaarheid van de mens, maar ook van de genade van God. Wat kunnen we elkaar beter toewensen dan die genade, die alleen redt van de dood. In het licht van de eeuwigheid gelden niet onze aardse prestaties, gelden ook niet onze gebreken, maar alleen de genade Gods in Christus Jezus. En die genade kunnen we onszelf en elkaar van harte toe bidden. Ze redt van de dood en brengt tot het leven. Een heerlijke wetenschap voor goddeloze mensen.

Ds. W. Visschier