Infoavond Droomfonds Haringvliet en sportvisserij:
Meer vis, meer dynamiek en meer beleving
REGIO – Tijdens een bijna avondvullend programma in Theater Twee Hondjes te Hellevoetsluis werd afgelopen dinsdagavond 23 januari een informatieavond gehouden over het belang van het Droomfondsproject Haringvliet in relatie tot het op een kier zetten van de Haringvlietsluizen. De avond werd georganiseerd door Sportvisserij Zuidwest Nederland en Sportvisserij Nederland en richtte zich dus vooral op de sportvisserij. Tal van sportvissers, al of niet in hengelsportverenigingsverband, en hengelsportondernemers hadden dan ook belangstellend een plaats ingenomen in de oplopende stoelenrijen in de Hellevoetse theaterzaal, waar diverse sprekers het woord voerden.
Tekst en foto: Hans Villerius
Hoewel de informatieavond vooral interessant bedoelde te zijn voor de sportvisserij op het Haringvliet vertelden de gehouden presentaties in werkelijkheid vooral over de achtergronden en het waarom van het Kierbesluit, met aan het eind van het programma een korte opsomming van activiteiten die komend seizoen op het Haringvliet voor de sportvisserij worden georganiseerd. En op veel vragen die onder de hoorders leefden kon momenteel nog niet anders worden geantwoord dan dat over de betreffende zaken nog onvoldoende bekend is en daar ongetwijfeld nog over gesproken zal worden. Bovenstaande wil natuurlijk niet zeggen dat de presentaties niet interessant waren. Diverse disciplines – onder meer Rijkswaterstaat, Wageningen Marine Research, Natuurmonumenten en Vogelbescherming Nederland – wierpen hun licht over de toekomst van het Haringvliet na het openzetten van de Haringvlietsluizen. Geen nieuwe informatie overigens, want tijdens eerdere voorlichtingsavonden hierover in de regio werd daar al flink aandacht aan besteed, en dus ook in deze krant.
Vismigratie
Het Kierbesluit heeft verbetering van de internationale vismigratie als doel. Vis die vanaf zee landinwaarts trekt om daar te paaien, te fourageren of te verblijven. Het Haringvliet is hiervoor een levensbelangrijke poort tussen de Noordzee en de binnenwateren van het achterland. Door de gesloten Haringvlietsluizen zit die poort voor de vismigratie echter op slot. Vandaar dat in Europees verband besloten werd de vismigratie te bevorderen door de Haringvlietsluizen enigszins te openen, op een kier te zetten. Diverse vissoorten die vroeger nog in het Haringvliet en de wateren verderop voorkwamen, zullen daardoor weer terugkeren, zodat zowel in aantallen als in soorten de visstand zich weer een eind zal herstellen. Atlantische Zalm, Zeeprik, Rivierprik, Paling, (Zee-)Forel, Sprot, Zeebaars, Dunlipharder, Europese Steur, Elft, Spiering, Driedoornige Stekelbaars, Houting, Bot, Atlantische Haring en Fint, allemaal vissoorten die zich straks weer zullen laten zien.
Dynamiek
Door het op een kier zetten van de sluizen ontstaat er ook meer dynamiek in het Haringvliet. Niet zo zeer door hogere waterstanden, want dat zal niet veel meer dan vijf centimeter verschil gaan maken. Het opstuwen van het water door de wind heeft, ook nu dus al, veel meer invloed op de waterstand. Maar wel zal een tong van zo'n twaalf kilometer lang vanaf de sluizen richting Middelharnis het Haringvliet verzouten, terwijl aan de zeekant van de sluizen een gebied ontstaat dat verzoet. De mate waarin staat onder sterke invloed van het weer en van de hoeveelheid waterafvoer vanuit het achterland. De veiligheid tegen hoogwaterstanden blijft overigens boven alles staan, zodat de sluizen altijd gesloten zullen worden wanneer dit vanwege de waterveiligheid nodig is. Zodra de waterstand boven de twee meter komt, gaan de sluizen dicht. Ook zullen ze dicht zijn als er vanuit het achterland nauwelijks waterafvoer komt. In die periodes, zo'n drie maanden per jaar, zal de zouttong in het Haringvliet slechts minimaal of helemaal niet aanwezig zijn. Bovendien zal het zout zich minder aan de oppervlakte en zich meer in de diepere waterlagen manifesteren.
Lerend implementeren
De sluizen gaan niet in één keer op een kier maar stapsgewijs, waarbij continue gemonitord wordt wat er de effecten van zullen zijn in, op en langs het Haringvliet. Ook zal in kaart worden gebracht wat de slimste manier is om de sluizen te bedienen, welke manier van 'kieren' het meest optimaal blijkt te zijn voor de vismigratie, enz. Lerend implementeren noemt Rijkswaterstaat het. In de minimale kierstand – slechts één sluis open – zal er een doorstroomopening zijn van 25 vierkante meter. Bij de maximale kierstand – zeven sluizen – staat er 1200 vierkante meter open. In het najaar zullen de sluizen veelal gesloten zijn, in de winter en in het voorjaar geopend. Trekvissen blijken het hele jaar door te migreren, per vissoort verschillend. Hoe en hoe ver de vis zich landinwaarts zal verspreiden en waarvoor, het moet allemaal nog in beeld komen en de kennis erover verder worden ontwikkeld. Wel staat vast dat in Nederland nog maar vijftien procent van de vissoortenrijkheid over is. Ons land neemt daarmee binnen Europa de op één na slechtste plek in. Interessant is het gegeven dat door de vismigratie die straks ontstaat zich eigenlijk een kruispunt vormt van trekvissen en trekvogels. Daardoor zijn ook de visetende trekvogels zeer gebaat bij de aanstaande vismigratie.
Recreatie
Binnen het Droomfonds Haringvliet wil men echter nadrukkelijk ook de recreërende mens profijt laten hebben van al deze ontwikkelingen, door ze de robuustheid en rijkdom van de natuur op en rond het Haringvliet veel meer en beter te laten beleven. Dat laatste is meteen van belang voor de economie in het gebied. Natuurmonumenten wil daarom al enkele jaren bewust niet meer de natuurorganisatie zijn die met de rug naar de samenleving staat en intussen wel de hand ophoudt om van diezelfde samenleving de nodige subsidies te ontvangen, zo viel deze avond te beluisteren. En Vogelbescherming Nederland zet zich er met "tastbare investeringen" voor in dat van de vogelrijkdom rond het Haringvliet straks optimaal genoten kan worden.
Promotie
Ter promotie van het 'Jaar van de Kier' zullen ook door Droomfondsproject Haringvliet, Sportvisserij Nederland en Sportvisserij Zuidwest Nederland diverse sportvisevenementen worden georganiseerd. Zoals een streetfishwedstrijd, een feederclinic, een bellyboat- en kajakevenement en een predatortour: een roofviswedstrijd. Gelegenheden genoeg voor iedereen om ook eens kennis met de wereld van de sportvisserij te maken. Want, zo luidde één van de conclusies deze avond: op en top van de natuur en van vogels genieten, dat doe je vanuit een vissersbootje!
Zie voor meer info www.haringvliet.nu.
