67e Bachconcert: Bach met de Franse slag

MIDDELHARNIS - Op zaterdag 10 februari (aanvang 20.00 uur) aanstaande hoopt organist Paul Kieviet in de kerk van Middelharnis het eerstvolgende Bachconcert te geven; dit keer met een 'Frans' programma. De aanleiding tot het samenstellen van dit programma ligt in het feit dat de belangrijkste componist van de Frans-barokke orgelkunst, François Couperin (1668-1733), 350 jaar geleden werd geboren. Voor hem had Bach veel waardering, zelfs zo, dat hij een aantal werken van hem heeft overgeschreven. Sommige orgelwerken van Bach zijn onmiskenbaar geschreven in Franse stijl. Tijdens het concert worden beide meesters samengebracht in een afwisselend programma, met als titel 'Met de Franse slag'. De toegang is uw gift aan de uitgang.

'Bach met de Franse slag' – nee, zeker niet op de manier hoe wij dit verstaan: 'half werk leveren, iets slordig doen'. Helemaal niet, want die Franse stijl in Bachs tijd stond juist bekend om haar subtiliteit, de nauwkeurigheid die bijvoorbeeld bleek uit de vele versieringen die in de muziek werden uitgeschreven. De eerste kennismaking met de Franse orgelmuziek van zijn tijd kwam voor de jonge Johann Sebastian toen hij leerling was op het gymnasium in Lüneburg. Als jonge scholier bofte hij: in het nabije hertogelijk paleis werd veel Franse muziek uitgevoerd. De belangstelling werd later zeker niet minder: zo schreef hij nogal eens wat composities over van Franse tijdgenoten en koos hij er soms bewust voor om in Franse stijl te componeren.
Die achttiende-eeuwse Franse orgelkunst is trouwens een wereld apart: nergens heeft er zo'n nauwe samenhang bestaan tussen de orgels en de muziek die er voor werd geschreven dan hier. Bij een bepaald stuk hoorde als vanzelf een min of meer vaste klank en registratiekeuze. De componist vermeldde in de titel van ieder stuk precies welk 'timbre' hij verlangde. Een fascinerende klankenwereld!

In de wereld leefde Couperin: evenals Bach afkomstig uit een familie van organisten, al jong één van de organisten aan de koninklijke kapel in Versailles. Naast orgelwerken (twee series voor de eredienst: voor in de parochie en voor in de kloosters) schreef hij onder meer 240 klavecimbelstukken met de meest uiteenlopende titels, en een belangrijke verhandeling over de kunst van het klavierspel. De 'Franse Bach', met een geniale veelzijdigheid. Tijdens het concert worden onder andere de volgende stukken gespeeld: Preludium in Es (BWV 552), Rondeau 'Les Bergeries' en Tripelfuga in Es (BWV 552).

Paul Kieviet studeerde aan het Rotterdams Conservatorium de hoofdvakken orgel (docerend musicus en uitvoerend musicus) bij Arie J. Keijzer en Bernard Winsemius, kerkmuziek bij Barend Schuurman en theorie der muziek bij Jan Kleinbussink, Peter-Jan Wagemans en Ludwig Otten. Als organist is hij verbonden aan de Hervormde Gemeenten Middelharnis en Sommelsdijk en de Chr. Ger. Kerk te Middelharnis. Dit jaar zullen van hem twee nieuwe cd's rond het Meere-orgel in Sommelsdijk verschijnen: samenzang en improvisaties onder de titel 'Vox humana' en literatuur onder het motto 'Van fluit traver tot carillon'.