Tevreden
Onlangs kwam het jaarlijkse rapport van het sociaal en cultureel planbureau beschikbaar. Uit dit rapport blijkt dat de Nederlanders gemiddeld gesproken erg tevreden zijn over hun sociale en maatschappelijke situatie. Er zijn verschillende redenen voor de uitkomst van dit onderzoek, wat overigens al jaren in dezelfde richting wijst.
In de eerste plaats is Nederland een zeer welvarend land. Ons land is niet groot qua oppervlakte, maar het behoort wel tot de 20 beste economieën van de wereld. Het nationale inkomen is in ons land bijzonder hoog en over het algemeen hebben we ook een daarbij passend leven. We hebben een overvloed aan welvaartsartikelen zoals een auto, vakanties, lekker eten, een goede gezondheidszorg en zo meer. In andere delen van de wereld is dit totaal anders. Ongeveer 1 miljard mensen leeft in omstandigheden van honger en oorlogsgeweld. De welvaart heeft zelfs zulk een grote omvang aangenomen, dat we bijna niet weten wat we met ons geld aan moeten. Het verbaast me elke keer weer als ik boodschappen doe hoeveel spullen er te koop zijn en hoeveel dingen de mensen meenemen. De wagentjes in de supermarkt zijn veelal overvol met flessen wijn, zakken chips, stukken kaas en wat niet al. We leven in een welvarend land en we willen dat kennelijk ook weten. Enige matiging op dit punt zou niet ten onrechte zijn. De huidige klimaatproblemen hangen bijvoorbeeld ook samen met de westerse leefwijze.
In de tweede plaats leven we ook in een ordelijke samenleving. De overheid is er in de eerste plaats om de burgerlijke orde in de samenleving te handhaven. Daarvoor is er politie, een leger en een ambtenarenapparaat. Tegenover orde staat de chaos. En het is verschrikkelijk om in een land te leven waar het chaos is, zoals bijvoorbeeld in Libië. Daar zijn de mensen hun leven echt niet meer zeker. Onze ordelijke samenleving geeft ook dat we in vrijheid over straat kunnen lopen, er een goede rechtsgang is en er een politie is die in ieder geval de openbare orde bewaart. Uiteraard zijn er nog vele onvolkomenheden en zijn er bedreigingen, maar dat neemt niet weg dat we een ordelijke samenleving niet genoeg kunnen waarderen. Neem de kerk. In vele landen kunnen de mensen amper of vrijwel niet naar de kerk komen. In ons land kunnen we in alle vrijheid samenkomen om in de kerk Gods Woord te horen. Er is niemand die ons ook maar iets in de weg zal leggen om naar Gods huis te gaan. En dat zijn toch dingen die we maar moeten opmerken, ook in onze seculiere tijd.
In de derde plaats leven we ook in een 'lege' samenleving. Met lege bedoel ik dan vooral dat onze samenleving meer en meer een moreel kompas gaat missen. Van oudsher is ons land gestempeld door christelijke normen en waarden. Ruim 70 jaar geleden hadden de christenen nog de meerderheid in ons land. Vandaag de dag is dit totaal anders geworden. We leven in een seculiere samenleving waarin de kerk, de Bijbel en God is verdwenen naar de randen van het samenleven. Deze ernstige ontwikkeling wordt op allerlei manieren zichtbaar. Het ongeboren leven is niet veilig. Het oudere leven is ook niet veilig. En meer en meer zijn mensen gericht op het aardse. Het hier en nu is het enige en het belangrijkste waar mensen nog belangstelling in hebben. Overigens is dit ook een probleem wat binnen de kerkmuren speelt. Het hier en nu, het leven hier op aarde is voor velen het allerbelangrijkste geworden. De Bijbel echter zet ons op een ander spoor. Daar gaat het over de enige troost in leven en in sterven.