De apotheek en ouderenzorg
Een 55+ bijlage en dan meteen beginnen over ouderenzorg. Veel van u voelen zich nog helemaal niet oud en dat kan ik steeds beter begrijpen. Waarom vanuit de apotheek en vanuit de artsen veel aandacht voor ouderen?
Gemiddeld gebruiken ouderen meer medicijnen dan jongeren. Sterker nog, 60% van de in Nederland voorgeschreven middelen worden gebruikt door mensen van 60 jaar of ouder. Meer dan de helft van de mensen tussen de 65 en 75 gebruikt medicijnen en mensen die 75 jaar of ouder zijn gebruiken ruim 3,5x meer medicijnen dan gemiddeld. En hoe meer medicijnen, hoe meer kans op wisselwerkingen en bijwerkingen. Veel wisselwerkingen zijn gelukkig 'gemakkelijk' te managen, bijvoorbeeld door de medicijnen een paar uur na elkaar in te nemen, soms lukt het niet en moet er een heel ander middel worden gekozen in overleg met de arts. Als u ouder wordt, veranderd het lichaam. Niet alleen van buiten, maar ook van binnen.
Medicijnen moeten natuurlijk ook weer uit het lichaam verwijderd worden. Het lichaam breekt de middelen af en daarbij speelt de lever een belangrijke rol. Ook de nieren zijn vaak belangrijk.
Bij het ouder worden gaan vaak organen wat minder goed werken. Daarbij is er soms sprake van minder beweging en minder vochtinname. Dit is allemaal van belang bij het verdelen van de medicijnen door het lichaam en het afbreken ervan.
Samen met uw arts kijken we naar uw medicijnen. Dat doen we altijd als u een nieuw recept krijgt, maar in sommige gevallen veel verregaander. Wij kijken dan samen naar of de medicatie nog wel up-to-date is, voldoet aan de huidige standaarden die landelijk worden vastgesteld. U kunt u voorstellen dat u jaren geleden een geneesmiddel heeft gekregen, dat destijds een heel goede keus was, maar dat u wellicht nu niet meer zou krijgen. Of de dosering van het middel moet worden aangepast, omdat uw lichaam het niet goed meer kan afbreken. Hierbij speelt u als patiënt ook een belangrijke rol. Wij kunnen immers samen met uw arts wel iets vinden, maar wellicht vindt u iets heel anders of neemt u de medicijnen helemaal niet zo in als dat wij denken. U zult begrijpen dat wij jaarlijks niet iedereen zo intensief kunnen bekijken. Daarom merken de artsen een aantal ouderen aan als 'kwetsbaar' en zijn er richtlijnen om te kijken naar mensen die 70 jaar of ouder zijn, zeven of meer geneesmiddelen gebruiken en een minder goede nierfunctie hebben.
En wijzigt er dan veel? Dat ligt eraan. Soms zijn er meerdere wijzigingen nodig, soms bijna niets.
Landelijk zijn er zogenaamde start- en stopcriteria opgesteld voor de verschillende geneesmiddelgroepen. Soms kunnen er medicijnen worden gestopt, soms is het beter om juist extra medicijnen te gaan gebruiken. Zo is het bijvoorbeeld heel belangrijk om als u ouder bent dan 70 jaar vitamine D te gebruiken. Dat is een advies van de gezondheidsraad en heeft ermee te maken dat u op die leeftijd niet voldoende vitamine D zelf meer kunt aanmaken. Als u langdurig bepaalde middelen moet slikken, is het belangrijk om de maag te beschermen. Natuurlijk altijd goed overwogen en afgewogen, want alle middelen hebben ook weer mogelijke bijwerkingen.
Belangrijk is dat de medicatie op uw leeftijd en uw gebruik is afgestemd. Door daar samen goed naar te kijken en elkaars expertise te gebruiken, kunnen vervelende situaties, zoals bijvoorbeeld een ziekenhuisopname, voorkomen worden.
Mocht u vragen hebben over uw medicijnen of al uw medicijnen eens door willen nemen, maak dan gerust een afspraak met uw apotheker.