Afbeelding
Foto:

Hulp van 't leger bie d'n oest

Toe 'k van de weeke laete in d'n aevend van Flakkêê deur d'n donker nae huus ree, zag ik op verscheie plekken op 't land felle schienwèrpers van lanbouwmesienen straele. D'r was regen voorspeld. Noe wier d'r 'eprobeerd om nog zôô veel meugelek aerpels uut de grond te kriegene. 't Was 'n antal weken 'elee zôô nat 'eweest, dat ze mit die grôôte, zwaere mesienen niejt op 't land konne komme. Noe most ielk moment dat 't draog was benut woore om nog zôô veel meugelek van 't land te kriegenene.

D'r binne wel mêêr periodes 'eweest, dat ze deur de nattigheid de producten niejt van 't land konne kriege. Op de foto ka j' d'r wat van zieje. Die komt uut de krante van 8 november 1974. 't Hao toe 'n langen tied vrêêselek 'eregend. D'r kon gêên mesien op 't land komme. Toe de grond wêêr wat op'edroagd was most t'r mit man in macht 'ewêrkt woore om de producten van 't land te kriegene. Zelfs 't leger most in'eroope woore om te hulp te kommene. Want 't was al laete in d'n tied. 't Betrof hier gladiolebollen. 't Zou 'n strop weze om alles in de grond te laete rottene.

't Kwam allemaele deur die zwaere mesienen, dat 't rôôien niejt gieng. Vroeger beurende 't allemaele mit de hand. Hoe nat 't oak was, 'n hêêle rije èrrebeiers rôôiende mit 'n riejkje aerpels of wat 't oak mocht weze, zelfs uut de modder. Dêêr achter kwamme dan de vrouwen in de kinders om alles op te gaerene in in maon (manden) of baelezakken te doewene. Mar zovel èrrebeiers konne d'r in d'n modernen tied niejt mêêr in'ezet woore. Dat zou veels te diere woore. Dus noe mar soldaoten in'ezet.

Ik was in 1974 mêêster op Hervormde lêêgere schoole in Stellendam. Op 'n gegeve moment zag ik vanuut 't raem van m'n lokaal twêê YP's 408, panservoertugen uut 't leger, deur de Schoolstraete rieje. D'r gieng anêêns 'n golve van nostalgie deur m'n heene. Mit zôô'n voertuug zou ik nog wel graeg 'n ènd'ie deur Stellendam wille rieje, want toe 'k in diejnst zat was ik zelfs gediplomeerd hulpchauffeur, boordschutter in radiotelefonist. Ik diejnende toe bie de Grenadiers, die mit Prinsjesdag voor de gouwe koetse moste marcheren, mit zôô'n bêêremuste op d'r hôôd. Dat hè 'k oak nog 'edae. 't Was m'n leste actieven diejnst.

Ja, ik hè les 'ehaod om mit zôô'n voertuug te riejene in 't oak te ongerhouwene. Ik weet noe nog, nae mêêr dan vuufig jaer, alle oliesoorten te noemene om alles te vervorsene: OC 600 voor de verdêêlkasten, OEP 220 voor de wurmkasten, OMD 60 of 110 voor in 't karter, in niejt te vergetene Shell Donax T6 voor in 't stuurhuus. Toe 'k ôôit mit schoole in 't Legermuseum in Delft was, stieng dêêr zôô'n YP 408. In voor de lêêrliengen dee ik voor hoe je in de geschutskoepel klom, achter de Punt 50, de zwaere mitrailleur. Uut de luudspreker klonk: 'Wilt u niet op de voertuigen klimmen!' Gêên goewd voorbeeld netuurlek , mar wel leuk.