De rooke van brandend aerpellof
Deze kêêr wel 'n hêêl biezondere foto. Uut de ouwe krante weer 'n uut komt bin 'k te wetene 'ekomme wat hier an de hand is. Op 'n Stellendams aerpelland is Aorie Struuk met 'n trekker aerpellof an 't klappene. Dat mot, want aors ka je de aerpels niejt goewd mit 'n rôôimesien uutdoewe. De wind zurgende d'rvoor dat 't lof op de overkappieng van d'n trekker terechte kwam. In zôô liekent die noe net 'n gecamoefleerd legervoertuug.
As joele dit stikje leze, gôô m'n al wêêr aerdig op de herfst an. Ielk jaergetiede heit zôô z'n eige charmes. In 't voorjaer binne 't vooral de vele tinten van prille groewn die de andacht trekke. In 't naejaar verkleure de blaen in alderlei schitterende kleurige tinten, variërend van lichtgeel toet diejprôôd. Mar d'r komtd'r in de herfst nog wat bie: die typische geuren. 't Gôot allemaele wat homeg ruuke. Dat is zôô'n typisch dialectwoord: homeg. D'r is eigelek gêên goewd Nederlands woord voor. Muf komt 'r nog 't duchtste bie, mar 't woord homeg drukt eigelek veel mêêr uut. In dan die rooke, (oud woord voor geure) van de roak van brandend aerpellof, mit zôô'n speciaal schèrp aroma. Die zou 'k tegenwoordig nog wel 's 'n kêêr wille ruuke. Mar helaas …
Vroeger dee je geweun alles wat brandbaer was in 't hof verstoke. Dat mag noe al jaeren niejt mêêr, want dat is slecht voor 't miljeu, zègge ze. Vooral m'n jongste zuster was vroeger dol op stokene. Die liejp altied mit 'n dôôsje lucifers in 't zakje van d'r schorte.
Noe is 't hof bie mien haest al dertig jaer 'n natuurtuun. In 't voorjaer mot alles of'emaoid in of'evoerd woore om de grond te verèrmen, want dan krieg je mêêr soorten bloomen. Ik begon altied mit de hoagte: de braemen in 't riejt d'rof. In dan zag je de puuteblomen (voorjaarshelmbloem) komme in dêêrnae de koekoeksgroewnte (fluitekruid).
In 't begin dee 'k alles verstoke, 't wier altied 'n waer vreugdevier, wêêr hêêl de buurte naer kwam kieke. Je most d'r dan wel voor betaele an de gemêênte, dan gaf 't niejt. Noe kan oak dat niejt mêêr. In as ie 't toch waegt ka je 'n zwaere boewte verwachte.
Nog even over de foto. Camoeflere is eigelek 'n legertèrm. Noe bin 'k oak in diejnst 'eweest, 't twint al mêêr dan vuuftig jaer 'elee. Als geweun gevechtssoldaot bie de infanterie hè 'k buutengeweun goewd 'elêêrd m'n eige te camoeflerene. Je most dan zwartsel op je lienkse kaeke smaere. Over je helm zat 'n lappe jute mit 'n elestiek in dêêr overhene nog 'n camoeflagenet'ie. Dêêr ko je dan nog takjes tussen steke. Dan wier 't hêêlemaele netuurlek.
Ik kan m'n eige nog goewd de êêrste camoeflageoefenieng heuge. Mit m'n maot was ik plat in 'n grippe gôô ligge. 'n Aore groep most uus zoeke. 't Was diejn ochend windstille. M'n maot hao te lange takken in 't net'ie van z'n helm 'estoke. We wiere al gaauw ontdekt, want as hie 'n mar 'n bee'ie mit z'n hôôd bewoog, zwiepende de takken heen in weer, als in de wind.