De familie Van Driel.
De familie Van Driel. Foto:

Terug in het vaderland

De familie Van Driel heeft elf jaar gewoond en gewerkt in Papua. Van hun werk hebben ze regelmatig in Eilanden-Nieuws verslag gedaan. Aan de periode dat ze in Papua werkten is nu vrij onverwacht een eind gekomen en ze wonen weer in Nederland. Anne-Marie van Driel schreef bijgaand artikel over hun gevoelens rondom de terugkeer naar Nederland.

"Ik had me er door de jaren heen langzamerhand op ingesteld dat we voorlopig in Papua zouden wonen. Op een gegeven moment besloten we dat we de middelbare school voor onze kinderen in Papua zouden doen. Toen kwamen we tot de conclusie dat we voor hun studententijd niet perse naar Nederland zouden hoeven gaan en zo werd Papua steeds meer ons thuis. Gerjanne zat al een jaar in Nederland en we besluiten om voor Henrike's laatste schooljaar op de Prins Maurits allemaal naar Nederland te gaan. Ik kijk ernaar uit: vier seizoenen in Nederland! We ruimen van alles op in ons huis en Henrike sluit haar Papua periode definitief af. Ze maakt haar kamer leeg, zorgt dat haar huisdieren een plekje krijgen en ik denk na over een gezellig afscheidsfeestje. Het staat in alle boeken: afscheid nemen is belangrijk.

Programma valt weg

En dan komt daar die mail als donderslag bij heldere hemel. Het programma waar Martijn voor zou gaan werken naast het trainen van de schoolboeken valt helemaal weg. Er is besloten dat het programma voorlopig niet in Papua gaat beginnen.
Er zijn van die momenten die je niet vergeet, die staan in je geheugen gegrift. Ik weet nog heel goed dat ik de advertentie voor Papua uit een kastje haalde en aan mijn beste vriendin liet zien met de mededeling: Martijn is aan het solliciteren. En ik wist op dat moment: dit gaat het worden.

Terwijl ik daar met mijn slippertjes aan op het gras naast onze keuken stond en naar de bergen keek naast ons huis, realiseerde ik me: dit betekent dat ik mijn laatste vier weken in Papua nu inga. Natuurlijk hangt dat dan nog van allerlei dingen af, maar dat besef was er wel gelijk. Afscheid nemen konden we niet gaan doen, het was te snel en nog niet allemaal rond. De dagen en weken vliegen om. Ik heb altijd tegen mijn vriendinnen in Wamena gezegd: als ik wegga wil ik een groot feest met veel eten en muziek! Iedereen moest altijd lachen en beloofde me dat grif. Waarschijnlijk dachten ze: Anne-Marie gaat toch pas na ons weg. Die kans was wel aanwezig, ik heb in de loop der jaren zo'n 100 gezinnen/singles zien vertrekken uit Wamena! Maar dat feest loop ik op deze manier natuurlijk mis! De situatie blijft lang onzeker.

Dubbel

Aangekomen in Nederland, komt ons huis gelukkig heel snel beschikbaar. Na een paar weken schoonmaken, verhuizen, wat behangen en verven gaat het langzamerhand weer echt als thuis voelen. Al snel kan ik aan de slag als leerkracht op de basisschool. Martijn blijft nog tot begin december voor Papua werken, vanuit ons huis. En alles voelt dubbel. Ik mis Papua, maar ik ben blij om in Nederland te wonen. Ik mis de zon, maar ik ben blij met water, stroom, internet en gas. Ik mis het thuisonderwijs, maar ik ben trots op Henrike dat ze zomaar haar plaatsje vindt op de PM. Ik mis mijn vriendinnen, waar ik zo intens lief en leed mee deelde, maar ik geniet van zomaar even bij m'n ouders langs kunnen gaan. Ik mis ons lieve hondje, maar ik geniet van af en toe lekker winkelen. Ik mis de omhelzingen van mijn studentes, maar ik geniet van m'n leerlingen. Alles voelt zo dubbel.

Herinneringen

Mensen vragen me: zou je het weer doen? Altijd als ik over die vraag nadenk, komen er zoveel herinneringen boven die ik niet zou willen missen. Het samenleven met mensen uit zoveel verschillende culturen geeft zoveel kleur aan het leven. Hoe beter je mensen leert kennen, hoe dieper inzicht ze je willen geven in wat ze geloven en voelen. Die momenten zijn onvervangbaar. Maar ook de feestjes bij de rivier, de geïmproviseerde kerstvieringen, de tochten door de bergen of de momenten van gezelligheid thuis, ze wegen absoluut op tegen de moeilijke momenten die er ook waren. Terwijl al die gedachten door mijn hoofd gaan, ben ik ook bezig met het wennen aan Nederland. Mensen met ervaring in het remigreren vertellen me dat dit hele proces een paar jaar gaat duren. De moed zinkt me soms in de schoenen. Maar we proberen per dag te leven en rustig door te gaan. Op een dag zegt Henrike tegen me: "Er is al een half jaar om, mam. Het komt een keer om." En dat is zo. Er zal weer een moment komen dat we ons weer in ons element zullen voelen in Nederland. Dat ons hoofd niet vol zal zitten met beelden uit Papua. Dat ons hart niet vol zit met onbegrip voor hoe de dingen soms gaan in Nederland. Mijn gevoelens lijken op een grote kluwe gekleurde elastiekjes. Geen begin en geen eind aan te ontdekken, een onontwarbare knoop. Wat moet ik ermee?

In de kerk

Ook in de kerk is het niet zo makkelijk. Alles is bekend, maar alles voelt niet eigen. Ik kan de psalmen zo meezingen, ik hoor de bekende woorden vaag langs me heengaan, maar het blijft nog vaak een brei in mijn hoofd. Als het avondmaal is in de kerk, zit ik weer te denken aan Wamena. Ik denk aan de laatste keer dat we daar avondmaal vierden. Het was in een tuin, op een enorm grasveld, op eerste Paasdag. De zon scheen, de tuin stond vol bloemen. Onze voorganger Todd hield een korte preek naast een ruw kruis dat hij voor de gelegenheid had gemaakt. We liepen naar voren en kregen een stukje brood en een klein bekertje druivensap en op het gras vierden we avondmaal. Vlak daarna aten we met elkaar, iedereen had iets lekkers meegenomen en het was erg gezellig. Ik schuif aan de tafel om in Sommelsdijk avondmaal te vieren. Ik kom recht tegenover de afbeelding van de 12 artikelen te zitten. Terwijl ik daarnaar staar wordt het toch wel rustig in mijn hart. Dwars door die kluwen gekleurde elastieken loopt een oersterke rode draad. Daar staan al die 12 artikelen op geschreven. Als er één ding voor mij wel steeds duidelijker lijkt te worden, is het dat wel: ik geloof...! Het hangt niet af van mijn gevoel, van wat ik mis, van mensen om me heen, van omstandigheden. Waar ik ook ben, wat ik ook meemaak, God is Dezelfde. Hij zal bij me blijven, dwars door de jaren heen die voor ons liggen".

De brug die kapot was kostte ons maanden tobben.
Boodschappen doen op de markt. Dit deed Anne-Marie, drie keer per week.
Afbeelding