Moed, trouw en opofferingsgezindheid
Een Italiaans oorlogsverhaal
Florence, 1933. De negenjarige Angelo Bianco komt bij de familie van de even oude Eva Roselli wonen. Ze groeien op als broer en zus, hoewel de bloedband ontbreekt.
Dat de een Rooms-Katholiek is en de ander Joods doet niets af aan de hechte band die beiden ontwikkelen. Ze genieten een zorgeloze jeugd. Eva ontpopt zich in de jaren die volgen tot een talentvol violiste en Angelo volgt zijn roeping tot priester. Tot groot verdriet van Eva gaat Angelo steeds meer zijn eigen weg, zeker wanneer hij eenmaal in het klooster woont. De vanzelfsprekende hechte band die er altijd was wordt door hun uiteenlopende levensweg danig op de proef gesteld.
Inmiddels komt de dreiging van de Tweede Wereldoorlog steeds dichter bij. Voor de Italiaanse Joden breekt een zware periode aan. Dreiging, vervolging en geweld zijn aan de orde van de dag.
Eva moet vluchten voor de Gestapo en komt terecht in het klooster van Angelo. Hopend op redding en verlossing wacht hen oog in oog met de dood een tijd van zware beproevingen.
Schrijfster Amy Harmon stuitte op een artikel waarin beschreven werd hoe katholieke Italiaanse geestelijken Joden hielpen onderduiken. Haar nieuwsgierigheid werd gewekt en ze besloot verder onderzoek te doen naar het wijdverbreide netwerk van priesters, monniken, zusters en 'gewone' Italianen die hun leven riskeerden om anderen te redden. Tachtig procent van de Italiaanse Joden overleefde de Tweede Wereldoorlog, dit percentage ligt beduidend hoger dan in een aantal andere Europese landen.
Opofferingsgezindheid
Eva en Angelo zijn fictieve personen. Hun levensverhaal werd verweven met dat van een aantal concrete, historische personages. Denk hierbij aan Petro Caruso, politiechef in Rome en Peter Koch, leider van een fascistische knokploeg aldaar. Zij spelen, evenals luitenant Herbert Kappler, hoofd van de Gestapo in Rome een rol in 'Een engel in Rome'.
Indrukwekkend is de rol van de Ierse priester Hugh O'Flaherty te noemen. Hij redde vanuit het Vaticaan het leven van vijfenzestighonderd mensen in en buiten Rome.
De schrijfster draagt dit boek op aan opperrabbijn van Florence, Nathan Cassuto. Deze moedige en standvastige leider overleefde Auschwitz maar werd in februari 1945 tijdens een dodenmars alsnog gedood door de Nazi's.
Harmon beschrijft het leven van de hoofdpersonen gedurende een periode van tien jaar. Angelo en Eva maken in deze jaren van verschrikkingen een persoonlijke groei door. Wat opvalt is dat Angelo en Eva een beetje op afstand van de lezer blijven, je blijft in zekere zin een toeschouwer in hun leven. Wellicht is dit te wijten aan de meer beschrijvende dan verhalende stijl van de auteur in combinatie met de geschetste levenssfeer.
De auteur geeft als boodschap door dat God door mensen werkt en Angelo en Eva hun vertrouwen op Hem stellen. Deze beklemmende geschiedenis toont tegelijkertijd wat moed, trouw, opofferingsgezindheid en liefde vermag. Het stelt daarnaast de belangrijke vraag welke keuzen te maken in een soortgelijke situatie.
Een engel in Rome
Amy Harmon
2017, uitgeverij Mozaiek
368 blz., € 19,99
ISBN 9789023 950738