Met raad en daad
Wat was 'ende'
Bij het voorlezen van de tien geboden viel mij voor de zoveelste keer op, dat nu gesproken wordt van 'Gij zult niet stelen', terwijl op het bord in de kerk geschreven staat: 'Ende gij zult niet stelen' enz. Dat is toch niet precies hetzelfde?
De taal slijt. In de Middeleeuwen zeiden onze voorouders 'ende', maar dat werd later verkort tot ons voegwoord 'en'. Dat gebeurt met méér woorden. Onze grootouders spraken en schreven nog over 'behoren' en 'behoeven', terwijl wij al gewend zijn aan horen en hoeven. 'Eigengereid' is een samentrekking van 'eighen' + 'gerechtigheit'. Ons voornaamwoordje U komt via 'Uwé' uit de afkorting U.E. van 'Uwe Edelheit', waarmee onze voorouders voorname(re) mensen moesten aanspreken. Zo werd 'patates frites' patat, 'automobiel' auto, enz.
Geheime wil
Iemand heeft jaren geleden een testament opgemaakt, maar hij wil het zelfs aan zijn eigen zuster niet laten lezen. Is het mogelijk zo'n verzoek in te dienen bij het archief waar alle testamenten liggen opgeslagen en kan dat rechtstreeks gebeuren, of moet daarvoor een notaris worden ingeschakeld?
Testamenten liggen niet bijeen in één centraal archief, maar berusten bij de notaris die de tekst heeft opgesteld. Het heeft ook geen zin om bij een notaris aan te kloppen en te vragen of u, of de zuster van degene die daar zijn laatste wil heeft laten optekenen, dat testament mag inzien! Een testament bevat de laatste aanwijzingen van een erflater inzake zijn begrafenis en wat er na zijn dood gebeuren moet met zijn bezittingen en evt. zijn schulden. Het is niet de bedoeling dat anderen daarvan reeds kennisnemen vóór de dood van die erflater. Dan is er immers nog geen erfenis. De wet stelt trouwens ook duidelijk, dat elke beschikking of overeenkomst over iemands nalatenschap die voor diens overlijden getroffen wordt, nietig is. En die zuster, en andere familieleden, kunnen toch niets veranderen aan zo'n laatste wil. Daartoe zijn zij niet gerechtigd. Het is de wil van haar broer en die moet na zijn dood worden uitgevoerd zoals hij dat heeft laten beschrijven. Daarvoor moet de ingeschakelde notaris of de aangewezen executeur (vroeger: executeur-testamentair) volgens de voorschriften die het Burgerlijk Wetboek geeft, zorgdragen.
Hoe zwaar is een mud?
Wat is het gewicht in kilogrammen per mud aardappelen, en van een mud gerst, haver, tarwe of rogge?
De meningen daarover lopen uiteen. Wij geven graag de vermelde gewichten door: voor consumptieaardappelen 70 kg, maar fabrieksaardappelen van 61 tot 80 kg per hl, voor erwten 80 kg, gerst 60 t/m 69 kg, haver 43 tot 50 kg, maïs 75 tot 80 kg, rogge 70 tot 75 kg, en tarwe 70 tot 80 kg, alles per hectoliter.
Griesmeel
Wat is eigenlijk griesmeel? Uit wat voor bestanddelen bestaat het?
De meest verkochte griesmeel die voor pap en pudding wordt verkozen, en onder diverse merken in de handel komt, is tarwegries, in de vorm van een (naar keuze) fijn of een grof gemalen product van gepelde tarwekorrels. Maar volgens insiders kunnen er bij de fabricage ook wel andere granen worden gebruikt, zoals boekweit, gerst, haver, die soms worden aangeduid als grutten, dan wel mais, rogge en rijst of zelfs zaden van peulvruchten. In het spraakgebruik wordt met griesmeel eigenlijk altijd tarwegries bedoeld. Fabrikanten die gries van uitsluitend tarwekorrels leveren, kunnen dit met de aanduiding 'tarwegriesmeel' op de verpakking vermelden.