Met raad en daad

Makke kastanjes

Nu het weer tijd is voor de makke kastanjes, vraag ik mij af hoe lang je die bewaren kunt. Tot de kerst of zo?

U mag tamme kastanjes niet te vroeg plukken of uit de boom slaan, zoals kinderen doen als er paardenkastanjes vallen, want de tamme (of makke, zoals u ze noemt) zaden zijn pas later rijp. Raap ze pas als ze vanzelf uit de boom vallen. Op zachte tuingrond zullen de groene bolsters niet zo snel openbarsten. Leg die complete vruchten naast elkaar in een onverwarmde en goed geluchte kamer (dus niet stapelen) en haal de zaden pas in de loop van november/december uit hun stekelige jasje. Kastanjes zonder bolster kunt u langer goed houden in een schuur of dgl. waarin licht en lucht vrije toegang hebben. Huizen met centrale verwarming zijn daar veel te droog voor en in donkere, vochtige kelders beschimmelen ze. Het zijn geen bewaarvruchten. Wilt u ze zo lang mogelijk vers houden, steek de zaden dan in een bak droog zand. Overigens kunt u gedroogde hard geworden tamme kastanjes nog wel poffen, indien u ze eerst in lauw water weekt, dan kort kookt en daarna in een pot olie poft.

Aardbevingen in de aarde?

Hoe weten ze de diepte van een aardbeving in de aarde?

Een aardbeving verspreidt zich meestal in een cirkelvorm, het midden van die cirkel wordt dan het epicentrum genoemd. Daar zijn de schokken het grootst, met de meest verwoestende effecten. Onder het epicentrum vindt de aardbeving op een bepaalde diepte plaats, die plek wordt het hypocentrum genoemd (hypo is Grieks voor 'onder'). De diepte van het hypocentrum kan oplopen tot zo'n 700 km. De locatie en de diepte van de aardbeving kan op verschillende manieren bepaald worden. Meestal wordt gebruik gemaakt van de zgn. P- en S-golven die met behulp van een seismograaf gemeten worden. In het kort gezegd zijn dit de golven die zich bij de beving door de aarde voortplanten. Met P-golven worden de golven bedoeld die zich bewegen in dezelfde richting waarin ze zich voortplanten (longitudinaal), S-golven bewegen zich loodrecht (transversaal) op de voortplantingsrichting. Deze golven planten zich resp. met ongeveer 6 km/s en ongeveer 3,5 km/s voort. De diepte van de beving kan dan bepaald worden door de tijd tussen de P- en de S-golven te meten.

Sleutelsymboliek

Mijn oma wil graag weten wat het voorwerp op de meegestuurde foto is. Het is zilver en ze heeft het geërfd van haar tante. Ze denkt dat het ongeveer uit 1880 komt en dat het is meegenomen vanuit een reis in het buitenland. Meer weet ze niet. Ik hoor graag van u!

Volgens een door ons geraadpleegde antiquair is dit een sleutel. Weliswaar die op geen enkel slot past, het is een symbolische sleutel. De sleutel geldt als een van de meest universele symbolen, zo ook in het christendom. Daar is de sleutel bijv. het embleem van Petrus als hoeder van de hemelpoort. De sleutel heeft de kracht van het toetreden tot het eeuwige leven. Ook werden heidense goden en middeleeuwse koningen afgebeeld met sleutels als symbolen van hun macht. Wat de eventuele waarde van dit fraaie voorwerp is, kunnen wij u niet vertellen, daarvoor zou u de sleutel kunnen laten taxeren door een antiquair.

Beschimmelde aster

Hoe voorkom ik deze schimmel op mijn herfstasters?

Deze grauwe schimmel zien we bij planten die erg dichtgroeien. Neem geregeld uitgebloeide bloemen en verdorde plantendelen weg. Verbrand de aangetaste bladeren. Herfstasters moeten bovendien elk jaar worden opgerooid en gedeeld om ze gezond te houden. Lees er een tuinboek op na.