Kindwijs Protestants-Christelijke Scholengroep:
Bovenschoolse aansturing, maar met behoud van individuele eigenheid
GOEREE-OVERFLAKKEE – Een prima organisatie, een waardevol onderwijsconcept, een goede bestuursstructuur, vakbekwame en toegewijde leerkrachten, een veilig gebouw, een gezonde financiële positie, het zijn allemaal vereisten om goed (basis)onderwijs te kunnen organiseren en geven. Vanwege de complexiteit van alles wat vandaag de dag op dit terrein op de scholen afkomt, is het verstandig dat basisscholen zich steeds meer organiseren in groter verband. Zo ressorteren inmiddels de meeste protestants-christelijke basisscholen op het eiland onder Kindwijs Protestants-Christelijke Scholengroep. Bijzonder echter is dat binnen deze stichting, ondanks het hebben van één centraal bestuur, zwaar getild wordt aan het in stand houden van de eigenheid van de individuele scholen, zowel wat identiteit betreft als waar het de cultuur, het eigen 'klimaat' van de plaatselijke scholen betreft. Hans Nagtegaal, voorzitter van het College van Bestuur van Kindwijs, en John de Geus, voorzitter van de Raad van Toezicht van Kindwijs, vertellen erover.
Door Hans Villerius
Een fusie van de School met de Bijbel te Sommelsdijk en de Groen van Prinstererschool te Middelharnis luidde in 2006 de wording in van wat anno 2017 Kindwijs is, met inmiddels dertien aangesloten scholen van de in totaal vijftien protestants-christelijke basisscholen op het eiland. De bedoeling van de scholenfusie is samenwerking met elkaar, gebruik te maken van elkaars kracht en expertise, dus om elkaar te versterken, maar wel met behoud van ieders eigenheid. Dit om in de toekomst in staat te blijven aan verdergaande professionalisering te werken, te kunnen blijven voldoen aan toenemende kwaliteitseisen en een wijzigend bekostigingsstelsel. Maar ook om te werken aan continuïteit van het protestants-christelijk onderwijs op het eiland. "Als zelfstandig opererende school sta je immers overal alleen voor, terwijl je vandaag de dag met zoveel complexiteit te maken hebt dat het heel veel waard is dat je een organisatie hebt waarop je terug kunt vallen en waaraan je bepaalde dingen uit handen kunt geven".
Meerwaarde
Kindwijs is dan ook vooral ondersteunend, faciliterend en ontzorgend voor de scholen en hun directeuren. Het geeft de scholen hun budgetten en het maakt collegiale ondersteuning mogelijk voor zowel directeuren als docenten, want daaraan blijkt duidelijk behoefte te zijn en in de praktijk heeft dat voor het personeel al menigmaal z'n meerwaarde al bewezen door het ontlasten van de directeuren op locatie, zodat die weer meer aan hun corebusiness toe kunnen komen: aan hun managementtaken, primair natuurlijk het leiding geven aan de school. Veel druk die in de loop der jaren was ontstaan door tal van bijkomende taken vanuit Den Haag is weggenomen doordat deze taken nu bovenschools, op het bestuurskantoor, worden uitgevoerd en dat werkt prima.
Bovenschools
Het gaat dan bijvoorbeeld om beleidszaken als krimp, kwaliteit van het onderwijs, identiteit, arbo-zaken, veiligheid binnen de scholen en hoe helpen scholen elkaar onderling. "Dat zijn echt "Kindwijszaken", zegt Nagtegaal. "Hierover worden binnen de organisatie op centraal niveau besluiten genomen. Op schoolniveau gaan de directeuren daar vervolgens verder mee aan de slag, zoals dat het beste past binnen de eigen school." Wat schooldirecteuren betreft: die hebben hun plekje behouden, maar functioneren nu onder bovenschoolse aansturing en vormen met elkaar het managementteam van Kindwijs.
Autonoom
"Voor alle overige zaken, hiervoor zijn kaders afgesproken, zijn en blijven de scholen autonoom, maken ze hun eigen keuzes", vervolgt Nagtegaal. "Het merendeel van de schoolgebonden besluiten nemen de scholen gewoon zelf. Niet voor niets is afgesproken dat iedere school zichzelf mag zijn en blijven. De couleur locale willen we zoveel mogelijk respecteren en in stand houden. Alle scholen hebben hun eigen historie, cultuur en identiteit en daar moet je niet onnodig aan tornen."
Identiteit
Wat identiteit betreft: binnen de Raad van Toezicht zijn nu alle bij de scholen betrokken kerkverbanden vertegenwoordigd. De Raad van Toezicht vormt hier een goede afspiegeling van, met een mix van al langer zittende en nieuwe leden. Naast de Raad van Toezicht heeft elke school haar adviesraad, die gevormd wordt door de voormalige 'eigen' schoolbesturen. Deze adviesraden bewaken in belangrijke mate de identiteit van de school. Hun stem is doorslaggevend waar het gaat om het aannemen van personeel. John de Geus is er dankbaar voor dat de identiteit nu zo in de schoolbedding verankerd ligt. "We stonden voor de vraag hoe we binnen de bestaande pluriformiteit onze christelijke identiteit, vanuit de grondslag van Gods Woord en de Drie formulieren van Enigheid binnen onze scholen konden bewaken. Dat is nu maximaal geborgd. Binnen Kindwijs is een breed gedragen verantwoordelijkheid voelbaar om dit ook zo te houden. Evenzo willen we de toekomst van het lokale onderwijs borgen, opdat we op het eiland de 'gewone' dorpsschool blijven zien, ieder met haar eigenheid, en die naast onderwijsinstelling ook een goede werkgever is." "Wat ziekteverzuim betreft", vult Nagtegaal aan, "zitten we al ver onder het landelijk gemiddelde. Dat is een positief signaal.