Afbeelding
Foto:

De uienteelt op Goeree-Overflakkee

In de oorlog van 1940-45 stagnatie omdat er grote delen van het eiland onder zout water kwamen te staan en de meeste mensen geëvacueerd werden.
Na de oorlog kwamen de herstelwerkzaamheden, ook voor de grond die van jaren zoutwater niet direct met gangbare gewassen geteeld konden worden. Door de kalkmeststof genaamd gips kon men weer vanaf medio 1948 het normale bouwplan uitoefenen.

Belangrijk gewas

De ui voor Flakkee een belangrijk gewas, nam in omvang toe, maar ook in diversiteit, zoals plant en zaaiuien, pikkels die werden gebruikt om als tweede jaars ui te planten en werden in juni, juli geoogst, dus vóór de zaaiui om op deze manier het afzet seizoen te vervroegen en de concurrentie van de zuidelijke landen voor te blijven.
De winterui, deze werd in september gezaaid en begin juni geoogst geringe oppervlakte en geen rendabele teelt. Ook werd er aan zaad vermeerdering gedaan,van een bepaald ras werden uien geplant,daar kwam een pijp met zaadbol op. Deze bol werd met mesje afgesneden en gedroogd in speciale uiendroogschuur en gedorst in de winter. Het zaad voldeed aan verschillende eisen, vroege, middel en late oogst en welke bolvorm, zoals plat tot meer rond.
Verder de huidvastheid, meer of minder loof, geschikt voor machinale verwerking, resistent voor ziekten en plagen.

Zaadvermeerdering

Op Flakkee waren een aantal bedrijven die aan zaadvermeerdering deden en hun eigen ras hadden. Maar door specialisatie en schaalvergroting zijn deze in de loop van de tijd op gehouden te bestaan. De grotere zaadfirma`s hebben dat overgenomen.
Door het zoute water van de ramp 1953 stagneerde weer de uienteelt op Flakkee. Een aantal boeren huurden land buiten het eiland, waar geen zoutwater gespoeld had, om de teelt voort te zetten.
Achteraf viel dat tegen, ze rekende op een goede prijs omdat ze hier niet geteeld werden, maar elders in het land was dat al opgevuld, kort samengevat: veel kosten en geen prijs.
In de jaren 1956-57 kwam de teelt weer op gang. De uienfederatie stak veel tijd in verbetering van de ui zowel kwantitatief als kwalitatief De mechanisatie kwam tot ontwikkeling. Rumptstadmechanisatie te Stad aan het Haringvliet had hier een voortrekkersrol in. Voorheen tot ongeveer de jaren 1960 gebeurde oogst met de hand, zowel het plukken als in zakken scheppen op laden en aan de put of koelcellen brengen. Derde of Flakkee`s gezegd dorde juun verdween, een derde portie was voor iemand,meestal eigen personeel,die vanaf het zaaien tot en met de oogst het product voor z`n rekening nam, en de opbrengst zelf kon verkopen. De financiële resultaten vielen niet altijd mee en achteraf gezien, treurde men er niet om dat het verdween, ook doordat er voldoende werk buiten de landbouw kwam.

Commissionairs

Er was een levendige handel in uien op Flakkee, tientallen commissionairs sorteerden uien voor binnenlands gebruik en of export Een aantal exporteerden zelf de anderen deden dat in opdracht voor een exporteur. De uien gingen in balen van 50 kg, meestal rood van kleur. Op de balen stond de naam van de exporteur, gewicht en herkomst op.

De ui werd gekeurd door een erkend keurmeester werkzaam voor de K.C.B.,Kwaliteit Controle Bureau. De veiling in Middelharnis, waar uien gesorteerd en groente geveild werden sloot z`n deuren. De concurrentie en de investeringen werden te groot om rendabel te functioneren en door de vaste oeververbinding ging er meer naar de grote veiling zoals die van Barendrecht.
De verwerking werd verder geautomatiseerd, een groot aantal commissionairs stopten ermee. De handel en verwerking werd overgenomen door bedrijven buiten ons eiland.
Er zijn nog enkele commissionairs, (op één hand te tellen) overgebleven. De ruilverkaveling, zoetwatervoorziening,mechanisatie, de vaste oeververbindingen en de werkgelegenheid hebben de ontwikkelingen gemaakt waar we nu zijn,samen met de boer en loonwerker heeft de ui z`n plaats in het bouwplan behouden.

Een archieffoto van Eilanden-Nieuws uit juli 1970. Hoewel de mechanisatie toen al was doorgevoerd, bleek het met de hand rooien een goed rendement te geven.
Een archieffoto van Eilanden-Nieuws uit november 1962 toen de kleinverpakking van uien toenam.