Verbeteren ecologie van Grevelingenmeer
Officiële oplevering Flakkeese Spuisluis in de Grevelingendam
GOEREE-OVERFLAKKEE – Woensdagochtend werd de Flakkeese Spuisluis in de Grevelingen officieel opgeleverd. Na vijf maanden van renovatie en verbetering is nu een tweezijdige spuiverbinding gerealiseerd. Deze verbetering zal de ecologie van de Grevelingen naar verwachting sterk verbeteren.
Tekst en foto's Adri van der Laan
Met het ontvouwen van een spandoek door Theo van de Gazelle, hoofdingenieur-directeur Rijkswaterstaat Zee en Delta en gedeputeerde Ben de Reu van de Provincie Zeeland, was de oplevering van het project een feit.
De Flakkeese Spuisluis ligt halverwege de Grevelingendam en is in 1983 in de dam aangebracht om zout water uit de Grevelingen te lozen richting de Oosterschelde. De sluis kon alleen maar spuien naar de Oosterschelde, water inlaten was niet mogelijk. De Flakkeese Spuisluis had echter sinds 1987 geen functie meer. De sluis is dus maar korte tijd in gebruik geweest, maar was nodig bij de aanleg van de Philipsdam.
Slechte waterkwaliteit
In zijn toespraak ter gelegenheid van de oplevering van het karwei legde Theo van de Gazelle uit dat de slechte waterkwaliteit van de Grevelingen de aanleiding was om de sluis weer in gebruik te gaan nemen en zodanig in te richten dat men water naar beide kanten kan spuien. Hoewel door de aanleg van de sluis de Grevelingen gemiddeld maar vijf centimeter zou stijgen, zijn de verwachtingen hoog. De sluis is al ongeveer een maand in gebruik en volgens Van de Gazelle zijn de positieve resultaten nu al te zien. De gerealiseerde renovatie noemde Van de Gazelle een eerste stap in de verbetering van de ecologie van de Grevelingen.
Het project is gerealiseerd door twee hoofdaannemers uit Sliedrecht. Van den Herik nam het waterbouwkundige deel voor zijn rekening en Spie verzorgde de pompinstallaties en de elektrotechnische bedieningen hiervan. Van de Gazelle prees deze samenwerking als een mooi voorbeeld van 'nieuwe marktvisie'.
In de komende tijd zullen de resultaten van de nieuwe manier van spuien nauwkeurig worden gemonitord of de vernieuwing van de sluizen het gewenste resultaat heeft behaald.
De genodigden tijdens de oplevering kregen in Restaurant Grevelingen in woord en beeld uitleg over de bijzondere techniek van het spuien.
Oorspronkelijk is de sluis zo gemaakt dat het spuien vanuit de Grevelingen richting Krammer en dus Oosterschelde kon gebeuren. De werkzaamheden die in januari van dit jaar hebben plaatsgevonden moesten er toe leiden dat de sluis naar twee kanten kan spuien. Het doel is vooral om zoveel mogelijk water te verversen uit het Grevelingenmeer. Hierdoor wordt de waterkwaliteit van het oostelijk deel van het Grevelingenmeer sterk verbeterd. De vernieuwde spuisluis past in de plannen om de gehele ecologie in het meer te verbeteren. Dit laatste is nodig omdat door zuurstoftekort veel dieren en planten in het meer in de afgelopen jaren zijn verdwenen. Bekend is de dam ook vanwege de stankoverlast van rottende waterplanten in bepaalde tijden van het jaar.
Hevelen
De vernieuwde sluis bestaat uit zes ronde kokers van 3,2 meter, die met een boog onder het wegdek van de dam liggen (zie tekening). Via deze kokers spuit de sluis continu. Twee keer per dag -afhankelijk van het getij - laat de sluis water naar het Grevelingenmeer gaan en andersom. Per dag zal er zo'n 7 miljoen kuub water door de spuisluis gaan.
Het hevelen van het water gebeurt als pompen zorgen voor een vacuüm, waardoor het water aangevoerd wordt. Een milieuvriendelijk systeem waarbij er nauwelijks energie wordt gebruikt.
Van de renovatie en het vernieuwde sluizensysteem is vanaf de weg weinig te zien. Alleen de ontluchtingspijpen die nodig zijn om het hevelen te stoppen zijn van buitenaf te zien. Naast het aanleggen van de sluis werden ook de uitstroomopeningen onder handen genomen, damwanden vernieuwd en de taludbescherming vervangen.
Testlocatie
Met de ingebruikname van de Flakkeese Spuisluis komt er bovendien een locatie beschikbaar voor het Tidal Technology Center Grevelingendam. Dit was een wens van derden waar Rijkswaterstaat tijdens de renovatie rekening mee heeft gehouden. Bedrijven en instellingen kunnen hier testunits plaatsen voor energieopwekking. De sluis kan bediend worden vanuit Middelburg, Rijswijk of ter plaatse.
