Met raad en daad

Erfelijke gevoeligheid

Hoe kom je aan ziekten als Porfyrie en Epidermolysis bullosa? Wat is het verloop en de behandeling? En wat zijn de levensverwachtingen?

Porfyrie is een stoornis in de eiwitstofwisseling, waarbij veel porfyrine, een bepaald eiwit, in bloed en urine voorkomt. Wij kunnen verschillende soorten onderscheiden. Bij de ontwikkeling van de rode bloedlichaampjes ontstaat uroporfyrine, dat nodig is voor de vorming van hemoglobine. Door een defect in deze ontwikkeling ontstaat een grote hoeveelheid van deze stof, die o.a. in de huid terecht komt. Dit leidt tot overgevoeligheid voor licht. Bij deze vorm kan zelfs de door u genoemde Epidermolysis bullosa optreden, waarbij blaren in de huid ontstaan. In een andere vorm wordt porfyrine in de lever opgeslagen. De patiënt klaagt over erge buikpijn, die soms een chirurgisch ingrijpen noodzakelijk maakt, zonder dat men in de buik iets bijzonders vindt. Typisch bij deze aandoening is, dat de kleurloze urine, aan de lucht blootgesteld, een donkerrode verkleuring te zien geeft. Alle vormen hebben een erfelijk karakter. Het verloop kan erg wisselend zijn. Patiënten dienen zich voor een juiste diagnose onder behandeling van een specialist te stellen. Behandeling met dieet, een bepaalde leefwijze en medicijnen, is belangrijk.

Soda agressief?

Onlangs las ik de tip om een lepel soda in wasmachine bij het waspoeder te voegen. Mijn vraag: zitten er in een wasmachine onderdelen die geen soda verdragen kunnen, zoals aluminium?

Soda gebruikte men eigenlijk alleen als voorbewerking bij bijv. moeilijk te verwijderen vlekken. Er zijn echter heel wat fabrikanten die soda aan hun wasmiddelen toevoegen, o.m. om het fosfaat te vervangen dat zo schadelijk voor ons milieu is. Soda doet minder kwaad aan uw wasgoed dan diverse stoffen die zich in bepaalde wasmiddelen bevinden. Zo heeft het kunstmatige 'optisch wit', dat een gelige of grauwe tint van niet zo helder gewassen goed moet verdoezelen, het nadeel dat het onder invloed van het zonlicht kan afbreken en wasgoed daardoor kan doen vergelen. Om kalkafzetting te voorkomen wordt ook wel soda toegevoegd. Een half maatbekertje vol per wasbeurt (en minder als het leidingwater niet erg kalkrijk is) zal daartoe meestal voldoende zijn. Aluminium is inderdaad gevoelig voor soda, zo slaan aluminiumpannen zwart uit bij het gebruik van soda. De kuip van de wasmachine is meestal van kunststof of roestvrijstaal gemaakt zodat hier geen problemen te verwachten zijn.

Lever met groen randje

Kun je plakjes gekookte lever, die groene randjes en plekjes vertonen, nog wel opeten? Of moet je ze weggooien?

Gekookte lever kunt u in een goed afgestelde koelkast (dus bij een temperatuur tussen 1 en 6° C) twee dagen goed houden. Beginnen de randjes binnen die tijd groen te kleuren, dan is er niets aan de hand, maar na twee dagen koelkast kunt u er beter niet meer van eten.

Petroleumgeur

Kun je iets aan blanke petroleum toevoegen om die nare lucht bij het branden van een olielamp te voorkomen?

U kunt petroleum vrijwel reukloos maken door er wat keukenzout of soda in te doen. Er is speciale lampolie te koop, maar die is duurder en de nare lucht is bij het gebruik daarvan ook niet helemaal verdwenen.