Bunkers
In Eilanden-Nieuws van vrijdag 19 mei 2017 stond een klein artikeltje over een bunkercomplex bij Ouddorp. Een stichting probeert de toegang naar deze bunkers te verbeteren zodat mensen er een bezoek kunnen brengen. Het bekijken van een bunker uit de Tweede Wereldoorlog geeft zo zijn eigen vragen. In ieder geval is het goed om historisch erfgoed in de waarde te houden. Ook als het gaat om minder prettige elementen uit onze geschiedenis.
Er liggen langs de kust op allerlei plaatsen bunkers. Deze gebouwen hebben vooral gediend als weerwoord op een eventuele invasie vanuit Engeland. We weten dat uiteindelijk op de kusten van Normandië een enorme slag is geleverd. Op sommige stranden zijn duizenden jongemannen omgekomen door het vuur vanuit de bunkers. Bunkers roepen dus het beeld van de oorlog op. En oorlog is altijd een hele ingrijpende en ernstige zaak. Een bunker herinnert aan de ernst en aan de verwoesting die door een oorlog om zich heen grijpt. Een oorlog maakt de mensheid niet beter maar harder. En in de tweede wereld oorlog zijn er vijftig miljoen mensen omgekomen. Ik herinner me nog toen ik in Rotterdam woonde dat de oude Rotterdammers vooral spraken over de Hongerwinter (1944/45) en het bombardement (1940). Het is goed om bij zo'n brok beton de ernst van de oorlog te beseffen.
Het is ook goed om historisch erfgoed te bewaren en om het verleden in herinnering te blijven roepen. We leven vandaag de dag in het jaar 2017. De jongere generatie heeft soms geen enkel benul van wat er in de oorlog allemaal is gebeurd. Het verlies van de vrijheid en het geweld van een bezetter is een hele ernstige gebeurtenis. Ook zijn er in de tweede wereld oorlog duizenden joodse mensen omgekomen. Het nationaalsocialisme had onder andere als doel om de Europa joden vrij te maken. Dergelijke dwaze plannen zijn uiteindelijk uitgelopen op een verschrikkelijke slachtpartij onder onschuldige mensen. Het is goed om de herinneringstekens daaraan te bewaren. De restanten van het concentratiekamp in Auschwitz zijn een teken aan de wand.
Een bunker brengt bij de oorlog, het verleden maar het brengt ook bij mensen. In die bunkers zaten veelal Duitse soldaten. Soms waren het jongens van 16 á 17 jaar oud, het waren jongens die totaal verblind waren door de nazi-ideologie. Kennelijk is het mogelijk dat boze machten een samenleving zodanig in de greep krijgen dat de ergste dingen kunnen gebeuren. Sommige mensen in Duitsland hebben bewust en met opzet voor Hitler gekozen; anderen zijn met de meerderheid meegelopen. Er waren echter ook jonge mensen die werden meegesleurd en meegesleept in deze verschrikkelijke oorlog. Ook met dergelijke kinderen kun je te doen hebben. Na de oorlog is er heel wat materiaal op tafel gekomen over de doorwerking op kinderen van ouders die een verkeerde opvatting hadden. Kinderen hebben soms jarenlang gezucht onder de keuze van hun ouders voor de nazi-ideologie. Ook in dat opzicht is er nog heel veel leed na de oorlog geweest.
Een bunker is een stuk beton. Het is echter ook een stuk beton met een boodschap. Een bunker wijst op de gruwel van de oorlog. En laten we blij en dankbaar zijn dat we leven in een land waar in we al zoveel jaren in vrijheid kunnen leven. Dat is een geschenk van de Heere aan ons land. De meimaand past onze dankbaarheid over de grote zegeningen van God.
Ds. W. Visscher