Breekbaar verbonden
Hechtingsproblemen en geloofsvertrouwen
Een goede en gezonde hechting vindt plaats tijdens de eerste levensjaren Om allerlei redenen kan de hechting, de manier waarop de emotionele verbondenheid met de ander tot stand komt, verstoord zijn. Hechtingsproblemen zorgen niet alleen voor problemen in intermenselijke relaties maar beïnvloeden ook de relatie met God en het geloofsleven.
Op een recent, door het christelijk kennisinstituut GGZ, Kicg, belegde studiedag over geloof en hechtingsproblemen werd het boek 'Breekbaar verbonden' onder redactie van godsdienstpsychologe Hanneke Schaap-Jonker gepresenteerd. Bij een hechtingsprobleem kan enorm geworsteld worden met gevoelens van eenzaamheid en het gevoel hebben alleen te staan. Ook kunnen gevoelens van verlatenheid door God een rol spelen. Het hebben van geloofsvertrouwen is in deze situatie niet eenvoudig.
Hanneke Schaap legt, samen met een aantal coauteurs, uit wat de relatie is tussen hechtingsproblematiek en geloof. Wat houdt hechtingsproblematiek precies in, wat kan de naaste omgeving en het pastoraat hierin betekenen? En is herstel mogelijk bij hechtingsproblematiek?
Het boek start met een interview met Talitha, Eva, Jacob en Peter, ervaringsdeskundigen die de gevolgen van een verkeerde hechting tijdens hun jonge jaren met zich meedragen. Na het indringende relaas van de ervaringsdeskundigen volgt een wetenschappelijke uiteenzetting over wat een veilige hechting is en waarom het mis kan gaan. John Bowlby, een autoriteit op het gebied van wetenschappelijk onderzoek naar hechting, hanteert de volgende definitie: "Hechting is een blijvende, affectieve band tussen kind en verzorger, waarbij de verzorger een veilige haven ('safe haven') is in moeilijke tijden en een veilige basis ('secure base') vormt van waaruit de wereld verkend kan worden.' De verschillende gehechtheidsstijlen zijn in vier categorieën onder te verdelen: veilige gehechtheid, vermijdende gehechtheid, gepreoccupeerde of ambivalente gehechtheid en angstig vermijdende gehechtheid.
Van breekbaar verbonden naar veilig verbonden
Vergelijkend onderzoek in verschillende culturen doet vermoeden dat ongeveer 60 procent van de bevolking veilig gehecht is, de overige 40 procent ervaart in meerdere of mindere mate hechtingsproblematiek volgens de indeling van de hierboven genoemde gehechtheidsstijlen. Hechting in Bijbels licht en de feiten rondom wetenschappelijk onderzoek naar hechting en geloof worden uiteengezet in de hoofdstukken vier en vijf.
Daarnaast komt hechting en godsbeeld en verbinding maken met mensen met hechtingsproblematiek aan bod. Een belangrijk plaats is ingeruimd voor prediking en pastoraat bij mensen met hechtingsproblematiek. De lezer krijgt diverse praktische tips en handvatten om deze problematiek beter te begrijpen en er zo goed mogelijk mee om te kunnen gaan. Nagenoeg elk hoofdstuk bevat een kader waarin de schrijvers zich direct richten tot degenen die zelf te maken hebben met hechtingsproblemen.
Is herstel mogelijk bij hechtingsproblemen? Het afsluitende hoofdstuk gaat in op een aantal verschillende therapievormen en eindigt met een hoopvolle boodschap: 'Therapie en pastoraat kunnen elk op hun eigen manier bijdragen aan herstel, waardoor 'breekbaar verbonden, verandert in 'veilig verbonden.'
Het boek werd geschreven voor mensen met hechtingsproblemen en hun familie en voor pastoraal werkers en ambtsdragers. Medewerking aan het boek verleenden de volgende deskundigen: Arina Bakker, Femmeke van den Berg, Sarina Brons, Arjan Oosterwijk, Hanneke Schaap (redactie) en wijlen ds. L Terlouw.
Breekbaar verbonden
Hechtingsproblemen en geloofsvertrouwen
Redactie: Hanneke Schaap-Jonker
2017, uitgeverij Boekencentrum
128 blz., € 13,50
ISBN 9789023 971634