Met raad en daad

Waar is de koffie geboren?

Ik vraag mij af waar de koffie vandaan is gekomen en wat dat woord eigenlijk betekent. Weet u dat?

Er doen twee lezingen de ronde over de herkomst. Volgens de ene zou de plant ontdekt zijn in de provincie Kaffa van het Afrikaanse land Ethiopië (vroeger ook Abessinië genoemd) en via handel drijvende Arabieren in Zuid-Arabië terecht zijn gekomen, waar men de plant systematisch ging verbouwen en naar de herkomst kaffa noemde. Toen de Arabieren de stimulerende koffie verder verhandelden, brachten zeevarende handelsschepen de bonen naar Venetië, waar de eerste lading in 1615 aan wal zou zijn gekomen. Volgens Oostenrijkse bronnen vonden de Turken bij de uitbreiding van hun Osmaanse Rijk de koffieplanten in Yemen. Het drinken van 'Turkse koffie' (heet water op gemalen bonen in een klein kommetje gieten en dat met kleine teugjes opzuigen zonder het koffiedik) vond ingang in het gehele rijk, dat zich over grote delen van Azië en Oost-Europa uitstrekte. De naam zou afgeleid zijn van het Arabische woord kahweh = drank. Toen de Turkse legers in 1683 het beleg van Wenen moesten afbreken, vonden de inwoners van die stad in de verlaten vijandelijke stellingen zakken vol koffiebonen. Daaraan zou Wenen zijn vele koffiehuizen en die verschillende manieren van koffie zetten en opdienen danken. West-Europa zou ondertussen de koffie via de Zuid-Europese havens hebben geïmporteerd. Koffiehuizen schoten overal als paddenstoelen uit de grond. In Den Haag werd in 1664 het eerste café van ons land geopend. Amsterdam werd eind 17de eeuw dank zij onze handelsvloot het wereldcentrum voor de koffiehandel.

Vanille

Wat zijn vanillestokjes eigenlijk? Plantenwortels of stengels?

Gedroogde en gefermenteerde peultjes van bijna rijpe, 25 cm lange doosvruchten van de tropische klimplant Vanilla planifolia, familie van de orchidee, die vooral in Amerika en op Madagaskar veel voorkomt.

Nagedachtenis

Ik probeer me nog wel eens te herinneren, wat we in de oorlog allemaal over Hitler zeiden. Hoe was ook weer dat rijtje bijnamen dat ze zogenaamd in andere landen gebruikten?

We geven een kleine bloemlezing terwille van het geheugen van onze oudere lezers. In Amerika zeiden ze Reusefielt, in Arabië Slahem aleiki, in Bulgarije Slarottimof, in China Hang-Kreng-Hang, in Friesland Jatte Grijpstra, in Griekenland Odyzee, in India Pahatem mahatem, in Ned.-Indië Strontjong, in Japan Foetsie-Moetie, in Jeruzalem. Groot-Boeffie, de Joden zeiden Sally Swemme of Sally Sterfe, in Perzië klonk Kélem, in Polen Pikinsky, in Portugal Lopez de Seeéïn, in Rusland Moldimov, in Turkije Satan halem, in Zweden Swem Heden.

Kleed met kauwgom

Er zit kauwgom in een hoogpolige vloerbedekking. Hoe krijg ik dat er tussenuit?

Kauwgom kan in bevroren toestand worden weggebroken. Leg een plastic zakje met ijsblokjes uit de diepvries op die plek. Als de kauwgom-restanten flink afgekoeld zijn, kunt u ze afbrokkelen. Niet te hard trekken, want dan haalt u draden uit het kleed en ontstaan kale plekjes. Mochten er vlekken overblijven, dan kunt u die met een beetje ether op een schone doek wegwrijven.