Oude hofsteden op Overflakkee: verdwijnende bakens in de polder

Deel V

In de voorgaande vier artikelen over de historische boerderijen op Overflakkee heb ik u kennis laten maken met de kaalslag die zich in de loop van de tijd in het Flakkeese landschap en specifiek ook op het boerenerf zelf heeft voorgedaan. En het stopt nog steeds niet.

Om u een beter beeld te geven van deze schrijnende kaalslag geef ik u hierna een opsomming in beelden van de boerderijen, die vanaf eind jaren zeventig van de twintigste eeuw tot nu toe werden afgebroken, al dan niet na een verwoestende brand. Ik toon u alleen de in regiospecifiek opzicht interessante boerderijen, daterend vanaf de 17^e eeuw tot het einde van de negentiende eeuw. Ik noem deze de historische boerderijen. Hofsteden van na die tijd zijn niet meer specifiek Flakkees en zijn daardoor en mede uit bouwhistorisch oogpunt niet interessant voor deze artikelenreeks. Voor deze artikelenreeks is Goeree buiten beschouwing gebleven.

Gerbrand Hoek

Totaal resultaat

In totaal verdwenen vanaf eind jaren zeventig van de 20^ste eeuw de volgende monumenten:

- 16 boerderijen (waarbij soms de relatief jongere schuur behouden bleef);

- 5 apart staande grote landbouwschuren;

- 12 monumentale wagenschuren;

- 5 apart staande zomerhuizen;

- 4 plekken waar dampalen verdwenen.

Slotwoord deel V

Een triest resultaat over de afgelopen 40 jaar: gemiddeld elke 2,5 jaar een boerenwoning en grofweg iedere 3 jaar een wagenhuis. Als we Goeree (m.n. Ouddorp) erbij zouden betrekken, zou het resultaat nog veel slechter uitpakken. In Ouddorp zijn namelijk talrijke boerderijtjes de laatste 40 jaar gesneuveld. Die werden nóg moeitelozer tegen de grond gegooid dan de grote polderhoeven.

Deze cijfers laten des te meer de noodzaak zien, dat we met elkaar het nog resterende monumentale boerderijenbezit moeten proberen te behouden. Daarvoor mag en kan de eigenaar niet alleen verantwoordelijk zijn. Juist niet, neig ik te zeggen. De gehele gemeenschap is daarvoor verantwoordelijk – zowel u als ik – en de gemeentelijke overheid moet daarbij de eerste cruciale stappen zetten. Zij alleen is hiertoe gerechtigd. Hoe dit proces begonnen zou kunnen worden, ziet u in het laatste deel (VI) van deze boerderijenserie.