Op zun Oudurps èschreeve
Rhetorica….
Je zouw hut noe niejt zeage, mar vroeger was ik niejt zoeo bespraekt as noe.
Dat was toch wel earg lastug, zeeker wannieer je weegus je weark voor un groep meansen most praete. Teegenwoordug hewe ze dieer minder last van as in mien tied, want toe wiele naer schôôle gienge, hoevende je nog gieen spreekbeurten te houwen voor de klasse. Noe mok zeage dat dun ieenen wel vriejer in hut spreeken is dan dun oaren, mar wat doeje dieer an? In Groeot-Hellevoewt stong in hut naejaer van negentienzesentachtug un berichtje dat ur in Spiekenisse de ieerste maendag van jannewaorie un cursus ègeeve zou woore van Rhetorica oftewel "vlot spreeke in hut openbaer". Dur stong bie dat je dun ieersten aevund vriebleuvend kennus kon komme maeke of je wel of niejt dieel zouw neeme an de dortien weeken duurende cursus. Noe hao mun vaoder, die oak ooveral op in in zat jaeren èlee oak oeojt op durp zoeo'n cursus èvolgd. Hie zei altied, dat un blieje was dat un dat èdae hoa, zoeodat ik dan toch mar besloot om mun eige oak mar op te geeven voor de spreekerscursus op maendagevund van halfachte toet tien uure, in dortien weeken zou duure. Op de bewuste maendagaevund gieng ik eigeluk toch wel mit wat leod in mun schoewen naer hut zaeltje in de wijk Groenewoud in Spiekenisse. k'Was dun ieersten dat is altied handug, want dan zieje wie of ur binne komme, in je hoef je eige dan oak niejt voor te stellen. De cursusleider was dur al. dat bleek Jan Trommel uut Stad a/h Haeringvliet te weezen. die oak in Hellevoewtsluus weunende in bie de Rubberfebriek wearkende. Dat gaf al un beetje moewd, van lieverlee kwamme dur toch mieer meansen binne, zelfs nog un Oudurper Gieert van Han Haemeeteman die in de carrevanhandel zat. Al mit al waere we uuteindeluk mit un man cq vrouwe of vuuftien. Nae un kennismaekingsrondje kwam je dur zoeo'n beetje achter wat voor mede cursisten ur bie je zatte. Om ur mar us wat te noemen: un rieschôôlhouwer, wat wienkelmeisjes, un boekhouwer, un paer kapsters. un uutvoerder bie un schildersbedrief, un autovurkoaper in zelfs nog un collega van nun! Hut bleek un earg gemelieerd gezelschap te weezen. We kreege hiernae van Jan Trommel uutèleit wat de bedoelieng van de dortien weeken duurende cursus was, in dat nae de dortien weeken de slot aevund teevens hut eksaomen in Zierikziee èhouwe zouw woore. Saeme mit un groep die dieer dezelfde cursus volgende. Hut ieerste wat de cursusleider zei was: " of je wel of niejt dieel wil neeme an de cursus, mar vanaevund mot je al spreeke voor de groep want je kan oak niejt schrifteluk lieere zwemme dus most je al spreekende in hut openbaer dat al praetende doewe. Hut ongerwearp voor de ieerste kieer was hieel simpel geweun mar oover je eige wat vurtelle mieer niejt. "Iedere weeke most je oover un zelf bedocht of un deur Jan Trommel opègeeve ongerwerp un spreekbeurte houwe uut je hôôd van vier munuten! Voordat we an de beurte waere kreege we nog wat anwieziengen zoeoas je houdieng bievvorbeeld om hut woord te voeren most je je voewten op tien oover tiene nieer zette, zoeodat je stevug op je bieenen stôôt. Je haon lossies langs je lief houwe. In wannieer je un bril op hao, die niejt iedere kieer mit ieene vinger naer booven douwe. Ondanks dat hut ongerwearp niejt moeluk was, want oover je eige praete dat mot toch gesneeeje koeke weeze zou je dienke, viel hut voor de mieeste toch bitter teegen. Dur was tur zelfs ieen bie die stong mar in zun haon te vrieven zoeodat Jan Trommel teegen zun zei: " hij je kouwe haon?" Wieer op de persoon zun haon naer vooren stak in vromme zei: "dan mot je dur mar us an voele". Hut was inmiddels teegen tien uure èwoore, wieerop Jan Trommel vroeg of ur nog twuufelaers bie waere. Dat bleek ur ieen te weezen, die of haekte. In Jan Trommel besloot ur mit "kommende weeke vurwacht ik joele wieer hier in je mag zelf kieze wieer oover je vier menuten wil spreeke". De weeke dur op kwam iederieen mit zun vurhael op de proppen. wannieer je. je preevelement èhouwe hao dan schoot Jan as cursusleider hut vol mit gaeten in gaf wieer de noeoduge anwiezegiengen wieer of dat je in hut vurvolg earg in most houwe. Mar as hut goeowd gieng zei un dat oak.
Op un gegeven eavund gaf Jan uus ieen voor ieen un opdracht om oover de means te praeten, dun ieersten de means as kleuter, dan as schôôlkind, voortgezet ongerwies, weark, vurkieerineng, trouwe, vrieje tied. op fekansie. In toe was ik an de beurte. Jan wist inmiddels wie of dat ik was. dus most hut oover de means in hut kearkeluk leeven gôô. Mar "ik mocht voor gieen ienkele kearke reklaame maeke". An dat gebeuren zat un vurvelend maartje want je kon niet weete wieer of dat je voorganger op hiew, want dieer most je ansluutend in vorder gôô. Dat trof ik wonderwel want mun voorganger hiew op mit zun vurhael dat un hut durp naederde wieer of dat un mit zun gezin fekansie gieng houwe.
Wieerop ik begong. "dan zieje veelal net as in Oudurp un bord welkom namens de kerken" stôô zoeodat je, je keuze al kan maeke wieer of dat naer toe zal gôô op zondag. Of niejt. Un volgende opdracht was hut ofscheid van de burgemieester, in dit geval wier Gieert van Han Haemeeteman as de scheidende burgemieester benoemd.
Zoeo kreeg iederieen un opdracht om die uut hoofde van zun functie toe te spreeken. Zoeoas openbaerewearke, socialedienst, gemieentewearken. loco
Burgemieester in ik as brandweercommant. Voor hut eksaomen spreeke in hut oopenbaer wat in Zierikziee plaes zouw vinde mocht je zelf un ongerwearp kieze mit dien vurstande dat je hut nog niejt ieerder gebruukt hao. Zoeodat ik besloot om hut oover de teeld van witlof te doewen. Ik hewwe nutuurluk niejt voor niks nog veertien jaer in de witlof èwearkt . ( al was hut dan mit ieenege teegenzin ) Want ieen dieng mot je goewd onthouwe praet noeojt in hut openbaer oover zaeken die je niejt behieerst, of wieer je gieen vurstand van heit. Hut resultaot was dat hieel de groep slaegende, We vonge hut allemaele earg jammer dat hut ofèloape was want nae driej winter maaenden iedere maaendag aevund mit mekaore bezug weeze in volop lache. want dat dee iedere cursusaevun wieer dat mis je dan dun ieersten tied wel. Mar ja ieen gelok hut wier voorjaer in dan heije al gauw wieer oare bezugheeden.
Melissant winter 2017
De groewten van Job van Klaos van Job Padmos in Gerda van Koos van Gurp