Mooie erfgoedprimeurs op Open Monumentendag
GOEREE-OVERFLAKKEE – Fort Prins Frederik is een van de vele attracties die Goeree-Overflakkee op Open Monumentendag, zaterdag 9 september, te bieden heeft. De nieuwe eigenaar, Ivo Donker, wil het fort bij Ooltgensplaat weer toegankelijk maken voor iedereen. De restauratie- en exploitatieplannen voor dit unieke erfgoed liggen klaar. Wie het door de Fransen gebouwde fort nu al eens wil bekijken, van binnen en van buiten, moet de kans op Open Monumentendag zeker grijpen. Andere attracties die er dit jaar uitspringen zijn Spreeuwenstein (de motteheuvel in Ouddorp), de net gerestaureerde molen De Bommelaer in Den Bommel, de vertoning van de documentaire Portret van een Eiland op zeven locaties, de uiendroogschuur in Middelharnis en De Ouwe Stee in Achthuizen, waar wethouder Gerrit de Jong om 10.00 uur het startsein geeft voor Open Monumentendag.
Door Kees van Rixoort
Thema van Open Monumentendag 2017 is 'Boeren, burgers en buitenlui'. Vertegenwoordigers van die drie categorieën lopen rond op De Ouwe Stee, Schaapsweg 25, Achthuizen. Er klinken verhalen over de boerderij en de familie die er woonde en iedereen kan er over het erf van de stee ronddwalen, de hof bezichtigen en het authentieke landschap beleven. Bovendien is er zaterdag voor het eerst de tentoonstelling Huisvlijt te bewonderen.
De Ouwe Stee is ook een van de locaties waar op Open Monumentendag de documentaire Portret van een Eiland is te zien. De documentaire gaat over de diepgaande relatie van de eilanders met het water. Portret van een Eiland is op zeven locaties te zien. Naast De Ouwe Stee gaat het om het Streekmuseum Goeree-Overflakkee, molen De Korenbloem (Sommelsdijk), molen De Windvang (Goedereede), de schuur van Het Hof (Dirksland), molen Windlust (Achthuizen) en fort Prins Frederik (Ooltgensplaat).
Open Monumentendag is ook een goede gelegenheid om met de Watersnoodambassadeurs op stap te gaan. Deze ambassadeurs houden de geschiedenis van 1 februari 1953 en daarna levend en leiden geïnteresseerden rond door de dorpen die het meest zijn getroffen door de Ramp: Oude-Tonge, Nieuwe-Tonge/Battenoord en Stellendam. De wandelingen starten om 10.00 uur. Vooraf reserveren (tot vrijdag 8 september, 16.30 uur) bij de VVV (balie Blaeuwe Huus, telefoon: 0187-681789 of mail: info@vvvgoeree-overflakkee.nl).
Ouddorp
De hervormde kerk, gebouwd in de veertiende eeuw, is geopend voor het publiek, dat aldaar ook van orgelspel kan genieten. In Museum Ouddorp zijn exposities ingericht over de Kleistee, 'Vromme kieke op 't land van Ouddorp' en 'Visserijherinneringen van toen'. In stellingmolen De Zwaan (1846) is de molenaar aanwezig om uitleg te geven. De bunkerroute op De Punt pakt uit met rondleidingen en het openen van twee bunkers die normaal gesproken afgesloten zijn voor bezoekers. In 't Blaeuwe Huus (VVV) is een presentatie te zien over 't Blaeuwe Huus zelf en 't Steetje van Pouw Voogd. Bij De Overkant (Dijkstelweg) kan het publiek een blik werpen op een Ouddorpse juunrenne. Deze bouwwerken, bedoeld voor de opslag van uien, zijn massaal gesloopt. Dit is een van de weinige exemplaren die, dankzij de inspanningen van een speciaal voor dit doel opgerichte stichting, behouden zijn gebleven (en gerestaureerd).
Het RTM-museum speelt in op het thema van Open Monumentendag met enkele klederdrachtgroepen die een ritje maken met de tram. Rond het museum zijn oude trekkers, auto's en andere voertuigen te zien. De trams rijden met stoom om 11.45 uur, 13.30 uur en 15.30 uur, eventueel aangevuld met een rit met dieselmaterieel van de RTM om 14.30 uur. Bezoekers kunnen ook een tochtje met een oude passagiersboot maken over de Grevelingen. De tram van 13.30 uur sluit daarop aan.
Interessant is ook de kasteelberg Spreeuwenstein (aan het eind van de Steenweg, op de hoek van de Waterweg en de Bosweg). Jarenlang was de kasteelberg voor veel mensen niet meer dan een merkwaardige verhoging in het landschap, waarvan het verhaal onbekend was. Recent is er archeologisch onderzoek uitgevoerd in samenwerking met historische vereniging De Motte. De uitkomsten spreken zonder meer tot de verbeelding. De eigenaren willen Spreeuwenstein tot beleefbaar erfgoed maken.
Goedereede
De toren van Goedereede, ook een voormalig baken voor de scheepvaart en nu een museum, is 's middags open. Behalve de collectie is er een presentatie te zien met historische foto's van het eiland. Boven op de toren is het uitzicht fantastisch, als de weergoden willen meewerken. In de hervormde kerk, gebouwd in de vijftiende eeuw, is een doorlopend muziekprogramma. Rond de kerk is een kleine markt. De Ark is ingericht rond het thema van Open Monumentendag. Ook molen De Windvang (1791) is te bezichtigen. De molenaar is present.
Stellendam
De hervormde kerk uit 1819 is open. Er is een fototentoonstelling te bezichtigen en er is regelmatig orgelspel of koorzang te horen. Bij de kerk is een terras ingericht. De deuren van molen Korenlust (1838) staan open. Ook hier geeft de molenaar uitleg.
Melissant
De Jozefkapel (1900), een monument midden in het boerenland, is een aanrader voor wie een rustmoment zoekt in gewijde sferen.
Herkingen
De molenaar van De Dankbaarheid, een grondzeiler uit 1841, verzorgt graag een rondleiding.
Dirksland
In de hervormde kerk geeft een gids rondleidingen om 11.00, 13.00 en 15.00 uur. Dan komt de geschiedenis van de kerk naar voren, die ook te zien is op een aantal banieren in het gebouw uit 1416. Het orgel wordt regelmatig bespeeld. Portret van een Eiland is in Dirksland te zien in de achttiende-eeuwse landbouwschuur aan de Stationsweg 14. Ook molen De Eendracht (1846) is open voor het publiek.
Sommelsdijk
De hervormde kerk aan het Marktveld (1499) is open voor bezichtiging. In het Streekmuseum krijgt het publiek eilandverhalen te horen. Dit gebeurt op verrassende wijze onder het motto 'proef en beleef'. In molen De Korenbloem (1705) vertelt de molenaar over zijn werk en over de molen. Aan de Molenweg staan nog twee vrij gave droogschuren. Ze zijn te bezichtigen van 10.00 tot 17.00 uur. De schuren zijn ooit geplaatst voor het drogen van uienzaad.
Middelharnis
In het Oude Raadhuis (1639) zijn schilderijen te zien van Flakkeese schilders. Bezoekers kunnen zich laten rondleiden. In het kader van de Dag van de Democratie zijn er raadsleden aanwezig. Voorafgaand aan deze Dag organiseert de gemeenteraad een fotowedstrijd. Deelnemers kunnen met een foto aandacht vragen voor een idee of een wens voor hun leefomgeving. Een selectie van de foto's is in het Oude Raadhuis te zien. Tevens wordt op Open Monumentendag de winnaar van de wedstrijd bekendgemaakt.
De Hervormde Kerk (1465-1467) is geopend voor het publiek. Rond de kerk en in en om De Hoeksteen houdt de kerkelijke gemeente een jaarmarkt. In Het Diekhuus is de Foto van de Maand van fotoclub De Rarekiek te zien. Dit is een onderdeel van de jubileumactiviteiten van de club, die dit jaar 60 jaar bestaat. Op 18 september gaat in Het Diekhuus een grote expositie van start.
Een echte primeur. De uiendroogschuur aan de Rottenburgseweg gaat voor het eerst open voor het publiek. In de schuur exposeren kunstenaars van KunstPlus.
Stad aan 't Haringvliet
Molen De Korenaer (1746) is open. De molenaar vertelt over het bouwwerk en over zijn werk.
Nieuwe-Tonge
De molenaar is aanwezig om uitleg te geven over korenmolen De Oranjeboom (1768).
Oude-Tonge
In de meer dan 500 jaar oude hervormde kerk, die open is voor bezichtiging, vindt om 19.30 uur een orgelconcert plaats ten bate van Stichting Bartimeüs. De uit 1809 daterende begraafplaats aan de Emmastraat is recent gerestaureerd. Ook is het mogelijk een kijkje te nemen bij molen De Korenbloem (1748), waar de molenaar aanwezig is om uitleg te geven.
Achthuizen
In Achthuizen is molen Windlust open voor het publiek. Ook hier loopt de molenaar rond om bezoekers te ontvangen. In De Ouwe Stee, waar wethouder De Jong Open Monumentendag opent, is de tentoonstelling Huisvlijt te zien. Bezoekers maken kennis met het werk van twee dames die hier tot op hoge leeftijd woonden. De boerderij uit de achttiende eeuw is ingericht als een museum.
Ook Radiomuseum De Stove (Achthuizensedijk 12) is open, en wel in de middag.
Den Bommel
Op deze dag is molen De Bommelaer (1735) weer toegankelijk voor het publiek. De molen heeft een ingrijpende restauratie achter de rug. Om 14.00 uur treedt het St. Adolfskoor op.
Ooltgensplaat
De hervormde kerk (1847) is open voor bezichtiging en voor het bekijken van een collectie oude gebruiksvoorwerpen.
De deuren van Fort Prins Frederik staan van 10.00 tot 18.00 uur open voor alle belangstellenden. Er zijn gratis rondleidingen, ook in de donjon en de gewelven. Publiek kan genieten van een hapje en een drankje en van de liederen van een troubadour.
Meer informatie: www.goeree-overflakkee.nl; www.gomolens.nl.
