Redelijke Godsdienst
'Redelijke Godsdienst' van Wilhelmus á Brakel is overbekend. Toch een bespreking, want het betreft hier een hertaalde uitgave van Jasper J. Stam MA. Dit is deel 1B. Deel 2 zal D.V. in september 2017 verschijnen.
Eerder is deel 1a besproken, zodat ik nu volsta met een korte weergave, omdat de algemene zaken, die bij het geheel horen, aan de orde geweest zijn. Het betreft van dit standaardwerk de hoofdstukken 30 tot en met 43.
Voorafgaand aan de hertaling van deze 14 hoofdstukken geeft Stam een kerkhistorische inleiding over de opvattingen buiten de Gereformeerde Kerk, vervolgens ook de conflicten binnen de Gereformeerde Kerk en hoe Brakel met deze kerken en richtingen in aanraking kwam en hoe hij in de praktijk met de personen uit deze kerken en richtingen omging.
Heel overzichtelijk voor u als lezer is het structuuroverzicht Redelijke Godsdienst. Zo kunt u gelijk terugvinden welke onderwerpen/thema's aan de orde komen.
Telkens geeft de auteur in voetnoten weer hoe het in de oorspronkelijke uitgave vermeld stond, zodat vergelijking goed mogelijk is.
De hoofdthema's in deel 1b zijn: de roeping, de wedergeboorte, het geloof, de kenmerken van het zaligmakende geloof, de rechtvaardiging, de aanneming tot kinderen, de geestelijke vrede, de geestelijke vreugde, de verzegeling door de Heilige Geest en door de sacramenten, de Heilige Doop, het Heilig Avondmaal en de deelname daaraan (voorbereiding, bediening en nabetrachting), gelovig leven uit Gods beloften en waarschuwend onderwijs.
Het is onmogelijk om in een boek van ruim 600 blz. in deze beperkte ruimte uitvoerig te beschrijven. Ik beperk me tot enkele citaten, die weergeven dat dit boek uit de 18e eeuw het ook waard is om in de 21e eeuw gelezen te worden. Eigenlijk zou het in geen enkel gezin mogen ontbreken. Helaas bevinden we ons in een 'beeldcultuur', zodat het lezen van een goed boek niet bovenaan staat. Toch doen we ons tekort, wanneer we naast de Bijbel de goudmijn van Redelijke Godsdienst niet tot ons nemen. Niet om e.e.a. achter elkaar uit te lezen, maar bijvoorbeeld telkens een bepaald onderwerp/thema te nemen en eventueel met elkaar te bespreken.
Brakel behandelt de Doop aan de hand van stellingen en vragen.
Vraag 2 op pag. 384 wil ik als afsluiting van deze bespreking meegeven:
Is de doop noodzakelijk om zalig te worden?
Op deze vraag antwoorden de roomsen bevestigend en ik ontkennend. Ik stel namelijk dat de doop gebruikt moet worden omdat de Heere Jezus die heeft ingesteld, alsook omdat het verachten van de sacramenten een mens naar de ondergang voert. Dit blijkt uit het volgende:
(a) De doop heeft geen innerlijke kracht om als vanzelf de zonde weg te nemen… daarom is het geen absolute voorwaarde voor de zaligheid dat iemand gedoopt is.
(b) De Heere Jezus zegt nergens dat het absoluut noodzakelijk is om gedoopt te worden. De dreiging van de verdoemenis verbindt Hij niet aan het niet-gedoopt zijn, maar aan het niet-geloven – nadat Hij geloof en doop in één adem genoemd heeft (zie Markus 16:16).
(c) Iemand kan bekeerd zijn en geloven vóór hij gedoopt wordt; sterker: bij een volwassene is het geloof een vereiste om gedoopt te worden. Welnu, iemand die gelooft, heeft het eeuwige leven (zie Johannes 3:36). Het niet-gedoopt zijn kan iemand dus nooit uit de hemel houden, en ook daarom is de doop niet absoluut noodzakelijk tot zaligheid. De tekst die in dit verband als tegenargument wordt aangevoerd, Johannes 3:5, gaat helemaal niet over de doop. Het gaat in deze tekst alleen over de reinigende kracht van de Heilige Geest, die in de Bijbel wel vaker met de reinigende kracht van water wordt vergeleken.
Tot zover Brakel. Wilt u meer van Redelijke Godsdienst tot u nemen? Neem en lees! Meer dan de moeite waard.
N.a.v. Redelijke Godsdienst door Wilhelmus à Brakel, hertaald door Jasper J. Stam MA, een uitgave van De Banier onder ISBN nummer 978 94 6278 8169; de prijs is € 49,95
+ door deze hertaling bijzonder toegankelijk, ook voor jongeren
+ een duidelijke inleiding over de tijd waarin dit boek verschenen is
+ structuuroverzicht van gehele Redelijke Godsdienst