Met raad en daad
Waarom Greenwich?
Kunt u mij ook zeggen door wie de nulmeridiaan is vastgesteld? Als het een Nederlander was geweest, had die meridiaan dan bijv. over Meppel kunnen lopen, of moest het speciaal Greenwich wezen? Werd er voordien ook al met meridianen gewerkt?
Alle plaatsen die onder zo'n zelfde cirkel liggen die over de polen gaat en de evenaar rechthoekig snijdt, hebben 12 uur op dezelfde tijd en bovendien een gelijke geografische lengte. Volgens een besluit van de Franse koning Lodewijk XIII uit 1630 werd de meridiaan over Ferro (in 't Spaans Hiérro), het westelijkste der Canarische eilanden, als eerste meridiaan aangewezen, zodat onze aarde ten behoeve van sterrenkundigen en zeevarenden in twee gelijke helften was verdeeld. Men kon dan in combinatie met noorder- en zuiderbreedte t.o.v. van de evenaar van die vaste lijn uitgaande een positie opgeven, naar links als westerlengte en naar rechts als oosterlengte. Maar met het oog op de noodzakelijke nauwkeuriger berekeningen, verlangden de wetenschappers een 'nullijn' die precies over een sterrenwacht liep. Zo kwamen die van Parijs, Londen en Washington in gebruik. Dat bracht meningsverschillen en misverstanden teweeg en uiteindelijk hield men voor de zeekaarten en later ook voor andere doeleinden over de gehele wereld de denkbeeldige cirkel over de sterrenwacht van Greenwich (bij Londen) als eerste meridiaan aan.
Houtworm in klok
Ik heb een antieke klok van ongeveer honderd jaar oud, die nu helemaal onder de houtworm zit. Weet u een goed middel om het te verhelpen?
De geraadpleegde antiquairs raden u het middel Rentokil aan, dat te koop is bij drogisten en speciaalzaken. Het is een zwaar vergif, maar het enige dat volgens de kenners echt helpt. Daarmee moet u de houten klokkast zo goed mogelijk insmeren. U moet ondertussen ook uw meubels, het houtwerk en vooral de balken in huis eens inspecteren, want houtworm is heus niet met een enkele klok tevreden. Is er veel op zaagsel lijkend houtstof onder uw meubelen en elders te vinden, dan kunt u er maar beter een bedrijf bellen dat zich met ongediertebestrijding bezighoudt.
Moerbeisoorten
We hebben een moerbeiboom. Kunt u me zeggen of die vruchten gezond zijn en welke vitaminen ze bevatten? Ik maak er veel sap van.
Er bestaan verscheidene moerbeisoorten: witte, rode en zwarte. De laatstgenoemde (Morus nigra) is het best geschikt voor de consumptie. Verse vruchten bevatten een flinke hoeveelheid vitamine C, maar als daarvan sap wordt gekookt, gaat het merendeel daarvan verloren. Moerbeien hebben, als ze diepzwart zijn, een heerlijke smaak en vormen zonder twijfel een waardevolle aanvulling van de nazomerse maaltijd.
Likdoorn of eksteroog?
Wat is een likdoorn en wat is een eksteroog? Kun je daar preventief tegen optreden?
Een eksteroog is een reeds eeuwenoude bijnaam voor de kwaal die in het Middelnederlands 'lijcdoren' genoemd werd, in de zin van: gestorven vlees. Onze voorouders gingen zo'n vreemde plek 'eksteroog' noemen. In Duitsland heet het ook wel 'Hühnerauge' (kippenoog), in Frankrijk een 'oeil-de-perdrix' (patrijzenoog), en elders zijn er soortgelijke aanduidingen ontstaan. De wetenschappelijke naam is 'clavus'. Het is een verdikking van de huid door extra hoornvorming op een plaats waar steeds druk wordt uitgeoefend, en die aan de voeten voorkomt als een schoen niet goed past, of als er een misvorming ontstaat van een voetbotje, waardoor op die plek weer chronische druk heerst. Behandeling kan 't beste door een (gediplomeerde) pedicure plaatsvinden, tenzij er een uitstekende knobbel aan een botje wordt aangetroffen. Dit moet dan door een orthopedisch chirurg worden verwijderd. Ter voorkoming van likdoorns dient men goed passende schoenen te kiezen.