Ontdek de natuur en cultuur rond Ouddorp te voet
OUDDORP – Natuurlijk, Ouddorp is in de eerste plaats een badplaats. Je gaat ernaartoe voor het strandvertier of om eens lekker uit te waaien langs de kustlijn. Het landschap, tja, daar zie je hooguit wat van als je naar de parkeerplaats achter de duinen rijdt. Zonde, want het gebied rond Ouddorp heeft heel veel te bieden. Eeuwenoude akkers, hobbelige duinen, een schans uit de zeventiende eeuw, de heuvel van een mottekasteel, een beeldentuin – en ga zo maar door. Wie dit allemaal wel eens wil zien, zou de Zeedorpenroute eens moeten wandelen.
Door Kees van Rixoort; Foto's: Stichting Het Zuid-Hollands Landschap
De route is samengesteld door Stichting Het Zuid-Hollands Landschap. De wandeltocht is 10, 12 of 19 kilometer lang. Voor wie dit te lang is: inkorten is eenvoudig.
Kleistee
De Zeedorpenroute begint op de Hoenderdijk, vlakbij de kerktoren in het centrum van Ouddorp. De eerste 'attractie' is de Kleistee. Dit natuurgebied herinnert aan de middeleeuwen, toen de boeren begonnen met de aanleg van schurvelingen rond hun percelen. Op deze zandwallen kwamen stekelige struiken om het vee tegen te houden. In de negentiende eeuw zijn sommige akkers verder afgegraven om dichter bij het grondwater te komen. Met het overtollige zand werd de walletjes opgehoogd tot 'haogten'. Rond de Kleistee, een boerderij waar nauwelijks iets van over is, zijn nog verschillende akkertjes te zien. Natuur en cultuurhistorie in één.
Beeldentuin
De volgende bestemming op de Zeedorpenroute is van een heel andere categorie, al staan de beelden in Beeldentuin Achter de Westduinen wel in een decor van schurvelingen, bomen en struiken. De particuliere tuin bevat een collectie beelden van circa twintig nationale en internationale kunstenaars. Een aantal beelden staat er permanent, een aantal wisselt per seizoen. Maar voor alle beelden geldt dat ze zijn uitgekozen vanwege hun wisselwerking met de tuin.
Achter de Westduinen is een poëtische plek waar de wandelaar zich even kan verbazen of bezinnen. Bovendien is er de mogelijkheid om hier wat te eten of te drinken. De beeldentuin is tot 17 september open op donderdag, vrijdag en zaterdag, van 11.00 tot 17.00 uur. Van de entreeprijs, 5 euro (inclusief koffie of thee), gaat 1 euro naar goede doelen.
Wat volgt is een stuk van de Westduinen. Het is een hobbelig en kaal gebied, vol militaire zendmasten. Je zou het misschien niet zeggen, maar de natuurwaarde van dit duingebied is hoog. In de poelen met brak water leeft de rugstreeppad en in de zomer bloeit hier de zeldzame herfstschroeforchis.
Preekhilpolder
Om de variatie van de Zeedorpenroute nog maar eens te onderstrepen, komt de wandelaar vervolgens bij de Preekhilpolder. De oudste polder van Ouddorp wordt sinds de middeleeuwen beschermd door de Oudelandse Zeedijk. In de achttiende en negentiende eeuw zijn aan de binnenzijde nog twee reservedijken toegevoegd. Er staat ook een bunker, maar die dateert uit de Tweede Wereldoorlog. Het betonnen bouwwerk behoort tot een Duitse stelling, bedoeld om een geallieerde invasie tegen te houden. De invasie kwam wel, maar niet hier…
Schans
Langs de haven van Ouddorp vervolgt de Zeedorpenroute naar een historische locatie van grote waarde: de Schans. De Schans is oorspronkelijk gebouwd in de zeventiende eeuw en was – net als de Duitse bunker – bedoeld om vijanden buiten de deur te houden, in dit geval de Engelsen. Vanaf het aarden vestingwerk kon men vijandelijke schepen beschieten. In 1795 is de Schans herbouwd in Italiaanse stijl, met vier bastions. Ooit stonden er barakken binnen de wallen van dit vestingwerk, nu grazen er schapen.
De Zeedorpenroute vervolgt door het natuurontwikkelingsgebied Koudenhoek, waar brak water door sloten en kreken stoomt en zoutminnende planten en talrijke watervogels een kans krijgen. Een pad leidt de wandelaar naar een kijkscherm.
Spreeuwenstein
Spreeuwenstein, een lichte verhoging in het landschap, is een voormalige motteheuvel. Deze locatie gaat de komende jaren veranderen. De eigenaar wil op de heuvel een houten toren bouwen die herinnert aan het mottekasteel dat hier in het verleden stond. Daarnaast, zo is het plan, moet er een boerderijachtige woning in de stijl van het Blauwe Huis komen en een hooiberg, die de basis van historische vereniging De Motte zou moeten worden: een werk- en presentatieruimte, waar ook geïnteresseerden terecht kunnen om meer te weten te komen over de eeuwenoude geschiedenis van Spreeuwenstein. Het doel van dit alles: cultuurhistorie verbinden met recreatie en toerisme.
Bij de entree aan de Bosweg vertelt een informatiepaneel beknopt de geschiedenis van het terrein. Ook is het mogelijk om vanaf deze plek een rondje over het terrein te lopen en de motteheuvel van dichtbij te bekijken.
Vanaf de VVV, het Blauwe Huis, kan de wandelaar richting centrum lopen, waar de Zeedorpenroute eindigt. Het is een flinke wandeling, alles bij elkaar, maar wat krijg je veel te zien: natuur, kunst, verdedigingswerken uit meerdere eeuwen, haogten… De variatie is overweldigend. Wie deze wandeling heeft gemaakt, weet één ding zeker: Ouddorp is veel meer dan een badplaats.
De Zeedorpenroute is te downloaden via de website van Stichting Het Zuid-Hollands Landschap: http://www.zhl.nl/zeedorpenroute. Meer informatie over de beeldentuin is te vinden op http://www.achterdewestduinen.nl. Wie meer wil weten over Spreeuwenstein kan terecht op http://www.kasteelbergspreeuwenstein.nl.
