De agrosector verandert snel

Ondernemen in de agrarische wereld. Dat is ondernemen in een uitdagende branche. Voor een agrariër op Goeree-Overflakkee kan het weer aan de andere kant van de wereld invloed hebben op zijn ondernemersresultaat. En ook de regels en subsidies vanuit Brussel spelen een belangrijke rol voor agrarische ondernemers. Deze editie van Vbgo staat in het teken van ondernemen in de agrarische branche.

Drones

De agrarische wereld is breed vertakt. Van melkveehouder tot akkerbouw. En van biologische varkenshouder tot tomatenteler. De agrosector is een snel veranderende wereld. Zestig jaar geleden waren er nog nauwelijks tractoren. Anno 2016 worden er drones ingezet om gewassen te inspecteren en wordt de tractor aangestuurd door middel van een GPS-systeem. Niet alleen de techniek is veranderd, ook de agrarische bedrijven veranderen in een rap tempo. Doordat de marges onder druk staan, moet er meer worden geproduceerd om zwarte cijfers te blijven schrijven. De meeste bedrijven zijn in de afgelopen decennia dan ook fors gegroeid. Meer hectare grond, meer melkkoeien en grotere kassen.

Snelle groei

De schaalvergroting blijkt wel uit de cijfers. Iedere dag stopten er in 2015 vier agrarische bedrijven. Dat zijn 1500 bedrijven per jaar. Die worden doorgaans overgenomen door andere bedrijven, die daardoor snel groeien. Zo had een melkveebedrijf in 1980 gemiddeld 35 koeien, dat zijn er nu 90.

Specialisatie of verbreding

Een andere mogelijkheid om de strijd aan te gaan met lage marges is specialisatie. Voor een uniek product kan meer geld worden gevraagd. Agrarisch bedrijf Breen is hiervan een goed voorbeeld, lees het ondernemersportret van de bevlogen agrariër op pagina 20 en 21. Naast schaalvergroting of specialisatie kunnen ondernemers kiezen voor verbreding, bijvoorbeeld door het starten van toeristische activiteiten, of het opzetten van een zorgboerderij.

Innovatief ondernemersschap

Ondernemen in de agrarische sector vraagt om het maken van scherpe keuzes. Op Goeree-Overflakkee zijn er tal van voorbeelden van innovatieve ondernemers in de agrosector. In Den Bommel staat de eerste biogasinstallatie, daarmee wordt de koeienmest omgezet in 'groen' gas. In dezelfde omgeving is Eibaar te vinden, een bedrijf waar de scharrelkippen gewoon naar buiten mogen. Op de website kunnen consumenten een kijkje nemen in de stal, de webcam zorgt voor live beelden. Onder andere bij de Agrimarkt worden de eieren kakelvers verkocht in een herkenbare Eibaar verpakking. Bij Maatschap Mulder in Melissant wordt alle melk van de 700 koeien verwerkt tot Mulder Kaas. En zo zijn er nog tal van bedrijven op te sommen die zich weten te onderscheiden.

Niet de laagste kosten

In vergelijking met andere landen loopt Nederland voorop op het gebied van innovatie en duurzaamheid. In een trendrapport schrijven experts van de Rabobank: 'Voor de allerlaagste kosten in Nederland niet de beste plek, maar er zijn weinig andere landen waar burgers, media en politici zoveel aandacht hebben voor de groei van kippen, het welzijn van koeien, de gezondheid van varkens en de grootte van stallen. Ontwikkelingen ter bevordering van dierenwelzijn die je nu in Nederland ziet, zie je vijf tot tien jaar later in het buitenland.'

Ondanks dat Nederland een klein land is wordt er veel geëxporteerd. Volgens cijfers van het CBS is er vorig jaar voor ruim 80 miljard euro aan landbouw- en voedingsproducten de grens over gegaan. Daarmee is ons land, na de Verenigde Staten, de grootste landbouwexporteur ter wereld. Het is een sector van belang voor de Nederlandse economie.

Hoge productie

Het eiland kent een grote diversiteit aan agrarische bedrijven. Van oudsher is akkerbouw de belangrijkste deelsector op Goeree-Overflakkee. Maar ook de veehouderij, tuinbouw en bollenteelt zijn aanwezig op het eiland. De belangrijkste pluspunten voor de agrarische sector zijn de vruchtbare landbouwgrond en de mogelijkheid om zoet water op te pompen om de gewassen te beregenen. In combinatie met innovatieve landbouw zorgt dat voor een hoge productie per hectare.

Uitdagingen voor agrariërs zijn de relatief hoge grondprijzen, dat komt mede doordat het grondoppervlak op het eiland beperkt is. Over de beschikbaarheid van zoet water in de toekomst zijn zorgen. Agrariërs zijn bang dat er door het op een kier zetten van de Haringvlietsluizen – ondanks de compenserende maatregelen – onvoldoende zoet water beschikbaar is in de toekomst.

Iedereen die over het eiland rijdt ziet met eigen ogen het werk van lokale agrariërs. De wuivende graanvelden, de koeien in de wei en de strakke bedden met aardappels. De agrarische sector is een beeldbepalende factor op het eiland.