"Hulpverlening in Sri Lanka geeft nieuwe invulling aan mijn leven"
Tekst en foto: Hans Villerius
Door tijdelijke omstandigheden woont Hansje (76) momenteel niet thuis, maar ontmoetten we hem in zijn camper. En we troffen het dat hij 'thuis' was, want hij was net terug van een viermaandenverblijf in het ziekenhuis, terwijl volgende maand nóg een operatie wacht. Het komt daardoor dat hij momenteel met een armbandage rondloopt en tot z'n spijt niet zo veel uit kan richten. Anders had hij waarschijnlijk nu ook in Sri Lanka gezeten in plaats van in een camper in Ouddorp.
Tsunami
Maar wat bracht Hansje Grinwis helemaal naar Sri Lanka, het eiland ten zuidoosten van de Republiek India, dat twaalf jaar geleden zo zwaar werd getroffen door de tsunami, als gevolg van de zeebeving bij Indonesië op Eerste Kerstdag 2004?
Vanuit zijn verleden als varensman, toen hij nog op het m.s. Willem Ruys voer, heeft Hansje al banden met Sri Lanka, vertelt hij. En het is juist die tsunami die hem ertoe aanzette om iets voor de getroffenen in het gebied te doen. Niet met geld, waarbij mogelijk het (on)nodige aan diverse strijkstokken blijft hangen, maar met concrete hulp. Hij kon alleen niet meteen op pad. Hij had immers zijn Expo Haringvliet nog en kon daar niet vandaan. Maar tien jaar later ging hij alsnog en doorkruiste hij het hele (ei)land. En Hansje vertelt erover.
Schrik
"De schrik sloeg me om 't hart, om wat ik daar zag. Grote armoe. Ik dacht: hoe moet dát goedkomen?", zo omschrijft hij z'n reactie op wat 'ie tijdens z'n rondreis ontmoette. "In één van de plaatsen waar ik was, waren enkele gezinnen die na de tsunami nog in erbarmelijke onderkomens woonden, krotten. En van de armoe die ze hebben, delen ze toch nog uit..."
Armoedig en primitief
Hansje wilde tijdens zijn verblijf in Sri Lanka niet gebruikmaken van hotel- of bed&breakfast voorzieningen. Het geld dat hij daaraan kwijt zou zijn, besteedde hij liever aan de armoe van de plaatselijke bevolking en daarom zocht hij dáár een verblijfplaats te vinden. Op straat ontmoette hij een meisje en informeerde er bij haar naar hoe en waar zij met haar gezin woonde. Hansje werd er uiterst gastvrij ontvangen en verzorgd, ondanks hun armoe en primitieve bestaan. "Er was geen stromend water. Zich wassen deden ze met hemelwater, in een 'vertrek' dat door wat schamele en opzij waaiende doeken werd afgescheiden. En met open gaten in de muren waardoor 't vanbuiten te zien was wanneer een vrouw zich aan 't wassen was. Dat moet je niet hebben. Het hele onderkomen kende trouwens alléén maar open ramen. Eigenlijk had je alleen muren rond je en een dak boven je. Verder sliepen de oudere jongens en meiden bij elkaar. Ook dat moet je niet hebben. En als je naar het toilet moest, was je aangewezen op een gat in de grond waar je boven moest hangen."
Werken
Door bij de bewoners zelf te verblijven, kreeg Hansje beter inzicht in het reilen en zeilen in het dagelijks leven aldaar. "Een vrouw betekent er niks", begreep hij, "en als je de mannen daar geld geeft om de armoe te verlichten, dan maken ze 't direct op aan verslavend spul. Dat gaat daar niet. Ik heb tegen ze gezegd: om uit de misère te komen moet je gaan wérken. Als jullie honderd rupiah verdienen, da's ongeveer zeventig eurocent bij ons, maak ik er zeven euro van! En ze zíjn gaan werken. Intussen kocht ik huishoudelijke apparatuur voor ze, zodat ze niet meer op zo'n primitieve manier hoefden te leven. Verder heb ik op me genomen om maandelijks honderd euro naar ze over te maken, dat zijn daar twee jaarsalarissen, om een normale woning te kunnen bouwen, op voorwaarde dat ze regelmatig foto's sturen van de bouwvorderingen."
Tranen
Daarna kwam Hansje in aanraking met een gezin dat het nóg armoediger had. "Dit gezin heeft een dochter die ontzettend goed kan leren. Heel graag wil ze verpleegkundige worden, om zich vandaaruit verder te ontwikkelen tot chirurg, om zo van betekenis te kunnen zijn voor de naaste. Maar voor haar vervolgopleiding moet ze een eigen bijdrage betalen van vijfhonderd euro. Volstrekt onmogelijk dus. De enige oplossing die ze zag om haar doel te bereiken was als zestienjarige een man te zoeken die haar wil trouwen én haar aan het nodige geld wil helpen. "Geen sprake van!", vond Hansje, "dáár trouw je niet voor, en die eigen bijdrage betaal ík." Zojuist is het meisje geslaagd voor haar middelbare schoolopleiding en ze kan nu haar medische studie beginnen. Het roert Hansje diep als hij ziet welke nieuwe en goede toekomst er voor haar mogelijk is geworden. "Híer doe je 't voor!", zegt hij, terwijl tranen z'n ogen vullen en over z'n wangen gaan. "Waar normaal een vrouw niks betekent, is straks zíj 't die het gezin kan onderhouden…"
Geen weldoener
Zo heeft Hansje tot op heden twee gezinnen geadopteerd, zoals hij 't zelf noemt, nóg een gezin heeft hij incidenteel geholpen en er zijn nóg twee van zulke schrijnende situaties waarin hij graag zou willen helpen. Bovendien heeft hij tot heden elke financiële bijdrage die hij voor zijn hulpverlening in Sri Lanka ontving verdubbeld. "Dit werk is zo mooi om te doen, het geeft een nieuwe invulling aan m'n leven, nadat ik de Expo heb verkocht. Ik heb m'n leven lang keihard gewerkt en vind 't een wonder dat ik goed heb mogen verdienen. Maar de Bijbel is er duidelijk in dat je dat niet allemaal voor jezelf moet houden, maar dat je daarvan uit mag delen aan wie niets heeft. Daarom zie ik mezelf niet als weldoener en wil ik ook absoluut niet dat anderen me zo zien. Ook in Sri Lanka niet. Daar wilden ze aanvankelijk voor me op hun knieën en m'n voeten kussen, maar dat kap ik meteen af en zeg ik telkens: 'Look!' terwijl ik naar boven wijs, 'Jesus! Praise the Lord, not me!'. Bovendien zie ik 't zo dat ik gestuurd ben. Als christen geloven we er toch in dat alles in ons leven bestuurd wordt? Dat ik in Sri Lanka juist dat meisje uit dat arme gezin tegen moest komen zie ik als regelrechte besturing van Boven om dáár te mogen helpen." In Sri Lanka noemen ze Hansje inmiddels 'grandpapa' en zelfs, net als hier, 'Hansh', en dát kan hij wel waarderen.
Zuid-Afrika
Een ander hulpproject waar hij zich voor inzet is dat voor scholenbouw in Botswana, in Zuid-Afrika. Hiervoor gaat hij medio juli 2017 op reis met een gezelschap o.l.v. ds. Louis Krüger. De reis gaat uit van de Gereformeerde Ichthuskerk te Meerkerk en de organisatie Build on a Rock. Deelnemers aan de reis verplichten zich om één week mee te werken aan de schoolbouw, om daarna te genieten van twee weken safari. De reis kost € 1.500. Er kunnen nog enkelen mee én er is nog behoefte aan een medereiziger die verstand heeft van autotechniek, voor wanneer onderweg in Zuid-Afrika het voertuig waarmee gereden wordt problemen vertoont. Wie interesse heeft kan kijken op www.buildonarock.nl of contact opnemen met ds. Krüger, e-mail lkruger@planet.nl.
En wie graag bij wil dragen aan de adoptie van een gezin in Sri Lanka, of daar meer over wil weten, kan voor meer info terecht bij Hansje Grinwis, tel. 06 51141355.