Prachtige zonsopkomsten en adembenemende zonsondergangen
Het zonlicht wordt tijdens de route naar de aarde in onze atmosfeer verstrooid en gebroken door stofdeeltjes of waterdamp. Daardoor wordt het van nature witte zonlicht ontleed in verschillende kleuren. Daarbij wordt blauw licht veel meer verstrooid dan rood licht. De atmosfeer verstrooit het licht naar alle kanten en geeft de zachtblauwe kleur die wij zien als we naar de hemel kijken, behalve waar je de zon direct ziet. Het rode gedeelte van het licht wordt minder verstrooid, daarom zien wij dit overdag niet.
De zon staat tijdens zonsopkomst en –ondergang laag aan de hemel. Dat betekent ook dat de stralen van de lage zon door de atmosfeer een lange weg moeten afleggen om bij ons te komen. Deze extra weg door de atmosfeer zorgt voor nog meer verstrooiing van het blauwe licht en nog steeds weinig verstrooiing van rood licht. Als het licht ons bereikt, is er zoveel blauw licht verstrooid, dat het blauw 'op' is. Je ziet dan eerst een geel/oranje kleur en later alleen rood.
De afgelopen weken hing er vaak bewolking voor de zon tijdens zonsopkomst en –ondergang. In veel gevallen was dit hoge bewolking. Deze zogenaamde sluierbewolking is dun en bestaat uit ijskristallen. Als het zonlicht daar doorheen schijnt krijg je prachtige verkleuringen.
Als de bewolking wat dikker is en lager hangt, schijnt de zon er niet doorheen. Maar als de zon erg laag staat en even tussen de bewolking door piept kunnen de zonnestralen de onderkant van de wolken oplichten. Hierdoor ontstaat een roze gloed. 's Ochtends zweeft er meestal nog niet zoveel stof in de lucht. Is de lucht dan rood dan wijst dat in de regel op waterdamp en een hoge luchtvochtigheid. Vanuit het westen nadert dan vaak een storing, terwijl de zon, die in het oosten opkomst, nog eventjes weet door te breken. Dit is dus meestal niet voor lang! Vandaar de oude weerspreuk "Morgenrood, water in de sloot".
Bij een rode hemel in de avond blijft het vaak wel een tijdje mooi en droog weer. Het weer komt bij ons meestal uit het westen. Als in de westhoek, de richting waar de zon ondergaat, geen bewolking of slechts wat hoge sluierbewolking zichtbaar is, betekent dit dat een storing nog ver weg is (mocht hij vanuit het westen naderen). De kans is dan groot dat het nog een tijdje mooi weer blijft. Vandaar de oude weerspreuk: "Avondrood, mooi weer aan boord".
Weeronline denkt niet dat er dit jaar meer morgen- en avondrood is dan andere jaren. "Wat wij merken is dat het op dit moment erg leeft in Nederland. Het leeft op dit moment heel erg omdat de periode van prachtige luchten precies tijdens de spits valt. Mensen zitten in de trein als de zon opkomt en ondergaat. Dan is het een kleine moeite om foto's te maken en te delen. In de zomer slapen de meeste mensen tijdens de zonsopkomst en de zonsondergang vindt pas tweede helft van de avond plaats. Ook heeft inmiddels bijna 90% van de mensen in Nederland een smartphone of tablet waarmee kwalitatief goede foto's kunnen worden gemaakt. Dit percentage lag in 2012 nog beduidend lager. Daardoor wordt de zon deze winter vaak vastgelegd."