Afbeelding
Foto: Adri van der Laan

Oorlogsslachtoffers krijgen een gezicht

GOEREE-OVERFLAKKEE – Een lijst met namen van oorlogsslachtoffers van Goeree-Overflakkee is er al. Stichting WO2GO heeft hem samengesteld. Niet alleen de eilandbewoners die op Goeree-Overflakkee omkwamen staan op de lijst, maar ook mensen van 'de overkant' die op het eiland stierven door oorlogsgeweld én eilanders die buiten Goeree-Overflakkee kwamen te overlijden. Bij elkaar: ruim 230 namen. Een aantal namen is al voorzien van een verhaal, foto's en documenten. WO2GO is druk bezig met het verzamelen van meer gegevens en afbeeldingen. Het uiteindelijke doel is om alle namen op de lijst van een gezicht te voorzien.

Door Kees van Rixoort

Een lijst is maar een lijst. Aan de kille feiten – naam, geboortedatum, plaats, sterfdatum, doodsoorzaak – wil WO2GO foto's toevoegen. "Wij willen de oorlogsslachtoffers een gezicht geven", zegt Dennis Notenboom, voorzitter van de stichting die de geschiedenis van Goeree-Overflakkee tijdens de Tweede Wereldoorlog onderzoekt en levend houdt.

Van een aantal oorlogsslachtoffers zijn er foto's, deels uit het boek 'Blijvend Gedenken' van David Hoogzand, deels aangeleverd door bijvoorbeeld familie. Het publiceren van een voorlopige lijst in deze krant, in 2014, leverde ook foto's en gegevens op.

Samenwerking

Het verzamelen is sindsdien gecontinueerd. Momenteel krijgt het aanvullen van de lijst met gegevens en foto's een impuls door een samenwerking tussen WO2GO en het Genealogisch Centrum Goeree-Overflakkee. Eva Lassing van het Genealogisch Centrum zoekt genealogische en historische gegevens van de slachtoffers van wie nog weinig of niets bekend is. Daarnaast werkt WO2GO samen met Kees van Rixoort, die de verhalen voor een breed publiek toegankelijk wil maken. Ook het Streekarchief Goeree-Overflakkee is in de samenwerking betrokken.

De verzamelde informatie is te vinden op de website van WO2GO. "Het moet steeds completer worden", zegt Dennis Notenbom, "totdat dit monument voor de oorlogsslachtoffers van Goeree-Overflakkee af is."

Wie nog foto's of gegevens van eilandelijke oorlogsslachtoffers (1940-1945) heeft, kan die doorgegeven aan WO2GO. Dennis Notenboom van de stichting is te bereiken via d.notenboom@wo2go.nl of 06 51859641.

Twee Sommelsdijkers

Twee namen die een gezicht hebben gekregen zijn Piet Slis en Willem Vis van Heemst. De eerste is geboren op 24 april 1911 te Sommelsdijk, de tweede op 21 februari 1917, eveneens in Sommelsdijk. Beide ongehuwde mannen waren als landbouwer werkzaam op het bedrijf van hun vader. Hun leven veranderde ingrijpend in december 1944. Vlak voor kerst, op 20 en 21 december, hield de Duitse bezetter een grote razzia op Goeree-Overflakkee. Alle mannen tussen 17 en 40 jaar werden opgepakt om te gaan werken voor de Duitse oorlogsindustrie. Dat gold ook voor Slis en Vis van Heemst.

Ze werden afgevoerd, maar wisten in Kampen te ontsnappen. Samen met Klaas Mastenbroek uit Stad aan 't Haringvliet trokken ze te voet zuidwestwaarts, met als uiteindelijke doel terug op Flakkee te komen. Onderweg, in Putten, kregen ze hulp van de familie Van der Poel, die in het verleden nog in Sommelsdijk had gewoond. De heer des huizes was er hoofd geweest van de christelijke school aan de Jacob Banestraat.

In Rotterdam vielen Slis en Vis van Heemst echter in handen van de Duitsers. Mastenbroek had meer geluk en wist met Arie de Wit, een andere eilander, op Flakkee te komen. Slis en Vis van Heemst kregen onderdak in het politiebureau Haagsche Veer.

Lang zouden ze niet meer te leven hebben, want op 7 januari 1945 werd het tweetal, samen met acht andere gevangenen, naar Bergschenhoek gebracht om gefusilleerd te worden. Dit als represaille van de Duitsers voor het ombrengen van een Duitse soldaat in die plaats. De executie vond plaats op de Bergweg in Bergschenhoek, waar kort na de bevrijding een eenvoudig kruis werd geplaatst ter nagedachtenis. De jongste van het gefusilleerde tiental was 21, de oudste 43. Pieter Slis was 33, Willem Vis van Heemst bijna 28.

De stoffelijke overschotten werden begraven op de algemene begraafplaats Crooswijk te Rotterdam. Op 1 november 1945 volgde een herbegrafenis van de lichamen van Slis en Vis van Heemst op de algemene begraafplaats te Sommelsdijk. Dit onder grote belangstelling.

Willem Vis van Heemst
Piet Slis