Met raad en daad

Midwinterhoorns

Vorig jaar december hoorden we op de Veluwe het midwinterhoornblazen. Graag willen we de achtergrond van dit gebruik weten.

Antwoord: Vanouds zijn in West-Europa gebruiken die te maken hebben met het verjagen van geesten aan de orde. Men kan die beschouwen als voortkomend uit de Germaanse winterfeesten. Met licht, maar ook met geluid, probeerde men de geesten van de winter op de loop te jagen. Het licht vinden we terug in de vele kaarsen, maar ook in vuren (midwintervuur) die in deze tijd van het jaar worden aangestoken, het geluid wordt in Twente, Achterhoek en op de Veluwe gemaakt met de 'midwinterhoorns'. Gedurende de advent en in de kersttijd wordt op lange houten hoorns boven een waterput geblazen. Het geluid is op grote afstand te horen.

Vroege kerst

Het lijkt wel of we ieder jaar de kerstartikelen eerder in de winkels zijn. Waarom toch?

Antwoord: Dat ook de winkels in ons land al ver voor Sinterklaas omgetoverd worden in een kerststemming is eenvoudig te verklaren. In de drukke decembermaand is het voor winkeliers eigenlijk te veel werk om de winkel en etalages twee keer te moeten veranderen. Daarnaast worden er met Sinterklaas steeds meer kerstartikelen als geschenk verkocht. Ook de populariteit van het kerstshoppen in het buitenland is voor winkeliers in Nederland een reden om niet te laat met de kerstverkoop de beginnen. Kerstversieringen zijn zo steeds meer december- en nu ook al novemberversieringen geworden.

P & C

In boeken zie je vaak het teken ©, het copyright-teken. Mag je dit gebruiken als je zelf een verhaal geschreven hebt? Op Cd's zie vaak een p met een cirkeltje er omheen. Wat betekent dit eigenlijk?

Antwoord: In ons land geldt een Auteurswet die het recht van de makers van alle vormen van zelf gemaakte teksten beschermt tegen misbruik door anderen. Dat geldt voor artikelen, boeken, foto's, voor reclameleuzen en ook voor slagzinnen. Maakt u dus een verhaal dan wordt uw werk na publicatie automatisch door de genoemde wet beschermd. Het auteursrecht eindigt pas na 70 jaar na de dood van de maker. Het verdient aanbeveling om bij het verhaal een copyrightaanduiding (©) gevolgd door uw naam en het jaar van de eerste publicatie te plaatsen. Het omcirkelde P-tje heeft betrekking op het producentenrecht. Dit betekent dat de productierechten van de betrokken opnamen berusten bij bijv. de platenmaatschappij Sony Music of destijds EMI. Vaak geeft het jaartal dat er achter staat aan wanneer de opname is gemaakt, voor discofielen is dit een interessant gegeven.

Waarom die kerstster?

Wij hangen elk jaar trouw zo'n kerstster met lampje boven een raam. Weet u misschien waar dat gebruik vandaan kont?

Antwoord: De kerstster is een christelijk zinnebeeld. U weet uit de Bijbel, dat de Wijzen uit het Oosten de ster volgden, tot zij boven Bethlehem bleef staan. Omdat de christenen goed wilden zijn voor hun medemensen, maakten zij voorbij trekkende vreemdelingen door middel van een getekende of papieren ster duidelijk, waar volgelingen van Christus woonden. Zo'n ster betekende dus, dat arme zwervers en eenzamen een goed onthaal zouden vinden, indien zij aanklopten bij een huis met dat teken. Vooral geestelijken hingen zo'n ster boven hun deur, zo mogelijk verlicht met een kaars of olielampje. Men zag het destijds veel bij Rooms-Katholieken. Tegenwoordig gebruikt men elektrisch verlichte sterren in de Advent (vier weken voor Kerstmis), maar op een verkeerde plaats: voor een raam. Dat zou de voordeur moeten zijn en.... dan moeten de bewoners ook consequent zijn en arme mensen en vreemdelingen met ware christelijke naastenliefde onthalen.