Griepvaccinatie in coronatijd wordt pittige uitdaging voor huisartsen

GOEREE-OVERFLAKKEE - Huisartsen vormen al vele jaren de frontlinie van onze gezondheidszorg. Sinds de coronacrisis uitbrak, is ook in de huisartsenpraktijken op Goeree-Overflakkee veel veranderd. Van assistenten achter glas en looplijnen tot visites aan huis en een speciaal coronaspreekuur. En dan komt ook nog de griepprik eraan, plus de pneumokokkenprik voor een groep 70-plussers.

Door Gert Klok

Huisartsen Eefke Krutwagen uit Oude-Tonge en Gert-Jan Dogterom uit Middelharnis kennen de uitdagingen die de coronatijd met zich meebrengt. “Het is zaak om op volle kracht te blijven werken en tegelijk de wachtkamerdrukte zoveel mogelijk te beperken”, aldus Krutwagen. “Dat betekent meer telefonische consulten en meer afwisseling tussen spreekuur en visites.”

Het kan voorkomen dat patiënten door de nieuwe werkwijze niet door hun eigen huisarts gezien worden. “Het begrip hiervoor is er niet altijd, we moeten het blijven uitleggen”, vertelt Krutwagen. “Zolang de 1,5 meter afstand geldt, willen we de praktijk zo veilig mogelijk houden. Dat is extra lastig omdat er ook een apotheek in het pand is gevestigd. Die zorgt voor extra bewegingen en juist de onverwachte bezoeken willen we zoveel mogelijk voorkomen. Wat we kunnen organiseren, dat organiseren we ook. Gevolg is wel dat mensen soms langer moeten wachten, ook aan de telefoon.”

Lastig handhaven

Ook Dogterom heeft flink wat aanpassingen moeten doen. “In onze praktijk zijn meestal vijf of zes huisartsen aan het werk en de praktijk telt inclusief praktijkondersteuners in totaal zelfs twaalf werkplekken, dus we proberen de patiënten zo verspreid mogelijk langs te laten komen. Iedere vijf minuten start een consult, waarbij we een kwartier tijd nemen per patiënt. Dat zorgt voor minder mensen tegelijk in de wachtkamer en minder wachttijd omdat consulten minder vaak uitlopen. We hebben looplijnen gemaakt in het pand en gebruiken meerdere in- en uitgangen. Dat is best lastig om te handhaven, omdat mensen toch vaak de bekende weg kiezen. Ook is de balie verbouwd en zitten de assistenten nu achter het glas. Dat is inderdaad onpersoonlijker, maar ook veiliger.”

Beide huisartsen hebben een apart coronaspreekuur, waar alle patiënten met klachten worden ontvangen die mogelijk corona-gerelateerd zijn. Dogterom spreekt van twee tot zes mensen per dag die het spreekuur bezoeken. De problemen met de testcapaciteit bij de GGD maken het werk als huisarts soms extra lastig, vinden ze. Dogterom: “Mensen die mobiel zijn, moeten zich laten testen bij de GGD, maar dat duurt meestal veel te lang. Dat wringt wel, want ‘nee’ zeggen is moeilijk als je mensen wilt helpen.” Beide huisartsen hebben de mogelijkheid om zelf te testen, maar doen dat alleen bij uitzondering. Krutwagen: “Dat gebeurt meestal in de thuissituatie en soms tijdens het speciale spreekuur.”

Slapeloze nachten

De griepprik komt er dus ook nog aan, wat het werk er niet gemakkelijker op maakt. Vooral als je bedenkt dat een groep 70-plussers ook ingeënt wordt tegen pneumokokken. “We hebben nu vier groepen gemaakt die op een vast tijdstip worden uitgenodigd”, legt Krutwagen uit. “Dat maakt het in combinatie met de coronaregels een stuk ingewikkelder. We hebben in Oude-Tonge gelukkig een aparte dependance die we kunnen gebruiken voor het vaccineren.”

Hij heeft wel slapeloze nachten gehad over de praktische uitvoering van de vaccinaties, bekent Dogterom. Zijn praktijk heeft drie prikpunten ingericht. “We prikken daar vijf dagen lang tijdens in totaal twintig verschillende tijdvakken. We vragen de mensen om een mondmasker op te zetten tijdens de vaccinatie en onze ‘prikkers’ dragen uiteraard beschermende kleding. Ook nieuw is dat ze vanaf de zijkant prikken, zodat mensen elkaar niet in het gezicht ademen.”

Krutwagen verwacht dat meer mensen voor een vaccinatie kiezen. “Hoewel de vaccinatie geen bescherming biedt tegen corona, geeft het mensen denk ik toch een veiliger gevoel.” Ze heeft ook meteen nog een praktische tip: “Trek onder de jas iets met korte mouwen aan.”

Positieve bijvangst

Corona heeft invloed op letterlijk alles in het leven anno 2020, ook op mensen zonder coronaklachten. Dogterom: “Doordat men veel minder sociale contactmomenten heeft, zien we vaker klachten zoals angst, depressie, somberheid en ongerustheid. Dat merken we heel concreet aan de toestroom bij de GGZ-afdeling van onze praktijk.”

Ook op Goeree-Overflakkee zijn genoeg mensen te vinden die de coronamaatregelen moe zijn. Krutwagen: “Ondanks genoeg begrip horen vooral onze assistenten ook commentaar op onze aangepaste werkwijze, maar het is echt nodig om het zo veilig mogelijk te houden voor iedereen.”

Dogterom ziet ook de positieve ‘bijvangst’ van alle maatregelen, zoals hij het zelf omschrijft. “Voorheen vaccineerden we 600 mensen per dag tegen de griep. Mensen stonden heel dicht bij elkaar te wachten tot ze aan de beurt waren. Nu denk ik wel eens: dat was ook niet heel slim eigenlijk. Van de griepprik zelf worden mensen echt niet ziek, maar op zo’n moment kun je elkaar wel aansteken. De 1,5 meter afstand en vaste looplijnen zijn zo gek nog niet. Het afstandsbeleid zorgt namelijk ook voor minder luchtweg-, maag- en darmklachten, met name bij kinderen. Enige sociale afstand helpt gewoon om niet ziek te worden. Dus wel groeten, maar even geen drie zoenen.”