Moedige Moeders: "Je bent letterlijk radeloos"

22 maart 2019, 08:07 Algemeen Drugs 2.917 keer gelezen

's Nachts wakker liggen en hopen dat je kind thuiskomt. Tussen je man en zoon springen die met elkaar op de vuist gaan. En na een afkickperiode leven met de angst voor een terugval. Twee Moedige Moeders vertellen over hun grootste nachtmerrie. "Door de verslaving van je kind word je meegezogen in een draaikolk."

"In het begin wil je het niet geloven dat je kind aan de drugs is en daarom negeer je veel signalen. Maar mijn zoon werd steeds magerder, zijn ogen stonden onrustig, hij was gejaagd en hij sliep slecht. Mijn gevoel gaf aan dat het foute boel was, maar daar wilde ik in het begin niet aan, ik stak mijn kop in het zand. "Na een positieve drugstest lagen de feiten op tafel. "Ik was in paniek en wanhopig en vroeg me af of het mijn schuld was dat mijn zoon aan de drugs zat, ik wilde weten waar het fout was gegaan."

Rotsfeer in huis

De andere moeder vertelt: "Mijn man zei op een bepaald moment dat hij liever op zijn werk was dan thuis, want thuis was er in die periode altijd een rotsfeer. Mijn zoon was altijd een lieve en hulpvaardige jongen. Als een kennis zou zeggen: 'Ik moet naar Delfzijl, maar mijn auto is stuk,' dan zou hij zeggen: 'Dan breng ik je wel, kan ik gelijk een kijkje nemen in Delfzijl.' Door de drugsverslaving veranderde dat. Hij was in die periode regelmatig agressief en dat maakt zijn moeder angstig. "Tegen mijn werkgever heb ik gezegd dat als ik niet op zou komen dagen op het werk en ik mijn telefoon niet op zou nemen, hij gelijk de politie moest inschakelen. Want dan was het thuis misgegaan." Zover is het gelukkig nooit gekomen, maar het tekent de dramatische situatie. Beide moeders zeggen dat je met een verslaafde in huis je continu op scherp staat. Scherp op de signalen van drugsgebruik, scherp op het voorkomen van situaties die uit hand lopen, scherp of er geen geld achterover wordt gedrukt. "Een verslaafde houdt met niemand rekening, die denkt alleen aan zichzelf. Je bent letterlijk radeloos. Soms voelt het alsof je in de sloot staat en je langzaam maar zeker kopje onder gaat en er niemand in de buurt is om te helpen." De andere moeder: "Je haalt je van alles in je hoofd, dat ze hem vinden onder een brug, dat hij verongelukt is of onder handen genomen door een dealer vanwege schulden of iets dergelijks. Ook om de andere kinderen in het gezin ga je je meer zorgen maken, of zij niet de dupe worden van het drugsgebruik van hun broer. Je leven wordt beheerst door angst."

Trillen van de spanning

De stap om hulp te zoeken was groot voor beide moeders. Maar allebei komen ze uiteindelijk terecht bij de Moedige Moeders, een groep voor ouders die te maken hebben met verslaving. Er worden ervaringen en kennis uitgewisseld. "De eerste keer zat ik helemaal te trillen van de spanning, zo eng vond ik het om over onze problemen te praten." Maar de Moedige Moeders bieden een luisterend oor, zonder oordeel. "Het helpt al om gewoon je verhaal te kunnen delen." Daarnaast wordt er samen met een professioneel ondersteuner tijdens de bijeenkomsten gewerkt aan de weerbaarheid van de ouders. "Je kunt je kind niet veranderen en je kunt iemand ook niet dwingen om te stoppen met drugsgebruik. De wil om te stoppen moet volledig bij de verslaafde liggen, anders is het onbegonnen werk. Wat je wel kunt doen is je eigen grenzen bepalen en voor jezelf opkomen en de andere gezinsleden beschermen. Weerbaar worden in de omgang met drugsgebruik in je directe omgeving. Daarnaast leer je dat je als ouder de verslaving onbewust in stand kunt houden. Bijvoorbeeld door de zorgverzekering van je verslaafde kind (op volwassen leeftijd) te betalen. Dat doe je met de beste intenties, zodat hij in ieder geval verzekerd is, maar je ontneemt je kind daardoor de eigen verantwoordelijkheid die het hiervoor hoort te nemen. Of je kind 's morgens blijven wekken voor werk of school, zodat die in ieder geval niet te laat komt. Maar ook hiermee ontneem je het kind de eigen verantwoordelijkheid en leert het niet de consequenties te dragen voor de invulling van zijn leven en de gevolgen van het middelengebruik.

Grenzen stellen

Eén van de moeders vertelt dat het noodzakelijk is om grenzen te stellen en consequent te zijn. "Wij hadden op een gegeven moment afgesproken dat als mijn zoon onder invloed van drugs thuis zou komen, hij even niet meer welkom zou zijn. Dat is heftig en hartverscheurend." Het betekende wel de ommekeer. "Hij realiseerde zich dat hij moest breken met de drugs als hij zijn thuis niet kwijt wilde raken. Dus kwam hij een paar dagen later naar huis met de vraag of ik mee wilde naar de huisarts om een afkicktraject te starten." Er volgde een periode van drie jaar lang, met veel vallen en opstaan. "Uiteindelijk is hij nu clean en heeft hij zijn leven op de rit. Maar je blijft leven met de angst voor een terugval. En je hoopt dat de verhoudingen in het gezin weer worden zoals ze ooit waren. Zowel met de ouders als met de broers en zussen onderling." De ander: "Ik kan mij heel goed voorstellen dat ouders uit elkaar gaan, alles staat onder hoogspanning door de verslaving."

Verslaving is taboe

De Moedige Moeders lopen er vaak tegenaan dat het onderwerp drugs taboe is op Goeree-Overflakkee. "Als er sprake is van drugsverslaving, gaan veel mensen er vanuit dat er iets mis is in het gezin. Soms zeggen mensen: 'Laat ze maar een weekje bij mij komen, dan is het wel opgelost.' Maar zo simpel is het helaas niet, de meeste mensen hebben gelukkig geen idee. Door de verslaving wordt de wereld kleiner en raak je vrienden kwijt. Maar vergis je niet. Verslaving komt in alle rangen en standen voor, ook in hele gewone, harmonieuze gezinnen. Er is lang niet altijd een 'probleem of oorzaak ' binnen het gezin. Soms is een kind gewoon op het verkeerde moment op de verkeerde plek." Daar komt bij dat speed volgens de moeders niet meer kost dan een biertje en makkelijk te verkrijgen is op het eiland".

Broers-en-zussenavond

Om andere gezinnen de nachtmerrie van verslaving te besparen, zetten de Moedige Moeders zich in voor drugspreventie. "We hebben de wens om een rioolwateronderzoek te laten doen op Goeree-Overflakkee. Daarbij wordt er een monster van rioolwater genomen, aan de hand van de sporen van drugs en alcohol in dit monster kan het gebruik van drugs en alcohol worden berekend. Dan hebben we de harde cijfers boven water." Dit jaar gaan de Moedige Moeders ook weer een bijeenkomst organiseren voor alle partijen die betrokken zijn bij de hulpverlening van een drugsverslaafde en de omgeving. "Dat is een soort speeddaten, zodat iedereen elkaar beter kent en hopelijk ook sneller inschakelt. Daarnaast wordt er nagedacht over een broers-en-zussenavond. Waarbij zij ervaringen uit kunnen wisselen en elkaar kunnen steunen. "En we willen kijken naar het IJslandse model (zie kader), wellicht kan dat ook worden ingevoerd op Goeree-Overflakkee."

Ellende besparen

De ene moeder zegt na afloop van het interview. "Ik vind het best moeilijk om mijn verhaal te vertellen, zoals nu voor de krant. Maar als ik maar één gezin ellende kan besparen doordat ze signalen gelijk herkennen en snel hulp zoeken, dan is mijn missie geslaagd."

Vanwege de gevoeligheid van het onderwerp doen de moeders hun verhaal anoniem.

De Moedige Moeders staan klaar om te helpen

De organisatie Moedige Moeders is opgezet door ouders, ervaringsdeskundigen, om andere ouders die te maken hebben met verslaving binnen hun omgeving te helpen. Bel voor hulp naar 06-25295021 of mail naar info@moedigemoedersgo.nl. Iedere derde maandag van de maand is er van 19.30 tot 21.30 uur een bijeenkomst in het Wijkcentrum aan de Doetinchemsestraat 27 in Middelharnis. De toegang is gratis, iedereen die in de directe omgeving te maken heeft met verslaving is welkom. De Moedige Moeders kunnen ook door verenigingen, scholen of kerken worden gevraagd voor het geven van een presentatie. Kijk voor meer informatie op www.moedigemoedersgo.nl.

Het IJslandse model

In IJsland waren de jongeren grootverbruikers van alcohol, drugs en sigaretten. Nu gebruiken zij het minst van alle Europese jongeren. Het IJslandse model gaat er vanuit dat middelengebruik kan worden voorkomen of doorbroken door het aanbieden van alternatieve activiteiten. De Moedige Moeders zeggen ook dat er voorkomen moet worden dat jongeren op straat rondhangen. De aanpak in IJsland is een combinatie van maatschappelijk bewustzijn van het probleem, het bieden van alternatieven en wetgeving. In de stad Reykjavik krijgen jongeren een vrijetijdspas, waarop omgerekend 400 euro per jaar wordt gestort, dat bedrag kan worden gebruikt om sportles te nemen of culturele activiteiten te ondernemen. De leeftijd waarop alcohol en sigaretten gekocht kunnen worden is verhoogd. Op middelbare scholen zijn vrijetijdsclubs opgestart waar scholieren na schooltijd 'georganiseerd hangen.' Een IJslandse expert zegt in een reportage van de Volkskrant: "Meer sporten, voldoende leuke activiteiten na school en ouders die weten wat hun kinderen uitspoken, dat bleken de meest beschermende factoren tegen middelengebruik."

In zes Nederlandse gemeentes wordt er geëxperimenteerd met het IJslandse model.