Basisschool De Achtsprong gaat iets krimpen

6 februari 2019, 14:57 Algemeen 1.567 keer gelezen

ACHTHUIZEN – Basisschool De Achtsprong telt 51 leerlingen. Ze zijn verdeeld over vier gecombineerde groepen: 1-2, 3-4, 5-6 en 7-8. Aan het eind van dit schooljaar verlaten tien kinderen de school om verder te leren in het voortgezet onderwijs. Dat is een aderlating. "We zullen wel iets krimpen", zegt directeur Roel Hoekman. "Ik denk dat we de komende jaren op rond de 45 leerlingen uitkomen." In een nieuwe serie in de vrijdagkrant onderzoekt Eilanden-Nieuws de leefbaarheid in het kleinste dorp van Goeree-Overflakkee. Dit is de eerste aflevering.

Tekst en foto: Kees van Rixoort

De Achtsprong is dus een kleine school, maar het voortbestaan komt niet in gevaar. Pas als er nog maar 23 leerlingen zijn is de opheffingsnorm bereikt. Dan stopt de bekostiging en is het einde verhaal. Elders in het land zijn heel wat scholen in kleine dorpen en buurtschappen gesneuveld. Maar, benadrukt Hoekman, in Achthuizen zal dat niet zo gauw gebeuren.

Temeer omdat De Achtsprong echt een school van het dorp is. "Dit is een rooms-katholieke school – en we doen zeker iets met die identiteit –, maar er is maar een klein gedeelte van de ouders dat daar op let. Verreweg de meeste kinderen uit het dorp komen bij ons op school, of ze nu een katholieke achtergrond hebben of niet. Slechts een klein aantal gaat naar de christelijke basisschool in Ooltgensplaat. Dat hier alles bij elkaar zit is prima. Het is ook goed voor de sociale samenhang in het dorp."

Ontbijt

De katholieke identiteit komt bijvoorbeeld naar voren tijdens de paas- en kerstvieringen in de kerk. Ook verzorgt de kerk godsdienstles op school. Hoekman: "Vorig jaar hadden we twee leerlingen die eerste communie deden. Dat was heel bijzonder. De directeur en de groepsleerkracht waren daarbij aanwezig." Een groot voordeel van een kleine school is dat ideeën snel zijn gerealiseerd. "Een gemeenschappelijk ontbijt was in no time geregeld: tafels op het schoolplein, ouders die broodjes en croissantjes brengen en eten maar. Dat kan hier allemaal. Als het warm weer is hebben we in twintig minuten tijd een schoolplein vol waterspelletjes in plaats van een gymles."

Ouders zijn bereid iets te doen voor De Achtsprong, en dat geldt ook voor anderen in het dorp. "We zijn in september begonnen met de Werkgroep Achthuizen om de contacten met de bevolking en de dorpsraad verder te verstevigen", zegt Roel Hoekman. "Dat werkt heel goed. We hebben elkaar nodig, het is geen eenrichtingverkeer. Er zijn ook al mooi ideeën op tafel gekomen. Een voorbeeld? Er zijn ouderen in het dorp die niet handig zijn met de computer of de telefoon, terwijl kinderen uit groep 7-8 er heel goed mee uit de voeten kunnen. Zo kan de school iets doen voor het dorp. Ander idee: samenwerking met de knutselclub, die in de kantine van FIOS zit."

Tijd een aandacht

Naast de nauwe relatie met de lokale gemeenschap, is ook de geringe omvang van de groepen een voordeel van de dorpsschool. Met andere woorden: de kleinschaligheid. "Met niet meer dan vijftien kinderen in de klas is er veel tijd en aandacht beschikbaar om leerlingen één op één te helpen. Heb je een klas met vijfentwintig kinderen, dan heb je toch een ander verhaal." Te kleine groepen is ook niet goed, vindt Hoekman: "Met twee of drie kinderen wordt het wereldje sociaal gezien wel klein."

Dat soort aantallen hoeft De Achtsprong voorlopig niet te verwachten. De kwetsbaarheid, die een kleine school toch heeft als het geboortecijfer achterblijft, kan verminderen als er nieuwbouw in het dorp komt. "Dat is van belang, ja. Er is grond, er zijn kavels, maar er gebeurt niets."

Veel activiteiten

De sfeer op school is goed, evenals het pedagogisch klimaat, en de resultaten liegen er ook niet om. De landelijke scores van De Achtsprong zijn zonder meer dik in orde. "Daarnaast doen we veel leuke dingen", zegt Hoekman. "We doen mee aan de landelijke vogeltelling, we bakken pannenkoeken voor ouderen in het dorp, we gaan op excursie naar een fruitteeltbedrijf en helpen daar met appels en peren plukken en sorteren… Ik heb op verschillende scholen gewerkt, maar zó veel activiteiten voor de kinderen heb ik nog nooit ergens meegemaakt. Dat heeft natuurlijk alles te maken met de kleinschaligheid. Niet voor niets krijgt De Achtsprong in de leerlingenenquête altijd een hoog cijfer." Financieel heeft de school geen zorgen, mede dankzij de toeslag voor kleine scholen (met minder dan 145 leerlingen).

De Achtsprong telt zes leerkrachten, naast een intern begeleider (IB'er) en een onderwijsassistent (die ook de buitenschoolse opvang draait). "Een prettig team, een warm bad", zegt de directeur die recent aantrad. In zo'n klein team heeft iedereen meer taken, maar dat valt in Achthuizen mee omdat een heel actieve oudercommissie de handen flink uit de mouwen steekt. En omdat het nogal scheelt of je iets moet doen voor 180 kinderen of voor 51.

Volgens Roel Hoekman zijn vacatures op De Achtsprong vrij gemakkelijk te vervullen. "Pas hadden we hier een invaller. Die was zó enthousiast: 'Wat een gewéldige school.' Als hier collega's vertrekken, dan heeft dat meestal te maken met het feit dat ze niet op het eiland wonen en voor hun eigen gezin met een andere vakantieregio te maken hebben. Dat kan ongemakkelijk zijn."

Serie over Achthuizen

Achthuizen is het kleinste dorp van Goeree-Overflakkee. Er wonen 1.100 mensen, op de basisschool zitten ruim 50 leerlingen, de dorpelingen ontmoeten elkaar bij de voetbal, in de kerk en in het café. Wat is de stand van zaken in het van oudsher rooms-katholieke dorp en wat zijn de verwachtingen voor de toekomst? Die vragen stelt Eilanden-Nieuws aan de mensen die er wonen en werken.